ڪاپيءَ جو حق
سائين، سنڌ اسيمبليءَ ۾ اڪثريت سنڌي ميمبرن جي آهي. سنڌ جي ڪيبنيٽ ۾ به وڏو تعداد سنڌي وزيرن جو آهي. سڀ کان وڏي ڳالهه ته ملڪ جو وزير اعظم پڻ سنڌي آهي. اهڙي ۾ سنڌي شاگردن جو ڪاپي ڪرڻ سندن آئيني حق آهي. سندن اخلاقي حق آهي. اهڙي حق کان کين ڪوبه محروم رکي نه ٿو سگهي. هيءُ آزاديءَ جو دور آهي. آزاديءَ ۾ ڪاپيءَ جي آزاديءَ تي بندش وجهڻ آزاديءَ جي روح کي قيد ڪرڻ جي برابر آهي. جيستائين شاگردن کي آزاديءَ سان ڪاپيءَ جي اجازت نه ڏني ويندي، تيستائين آزاديءَ جو مفهوم بي معنيٰ رهندو. مونکي سخت افسوس آهي، جو سنڌ يونيورسٽيءَ جي وائيس چانسلر ۽ ڪجهه استادن، شاگردن کي سندن آزاديءَ کان محروم ڪرڻ جي افسوسناڪ حرڪت ڪئي ۽ خوامخواه شاگردن کي بغاوت لاءِ ڀڙڪايو. سنڌ يونيورسٽيءَ جي وائيس چانسلر ۽ اُستادن کي ياد رکڻ گهرجي ته ڪاپيءَ جي آزادي شاگردن جو اخلاقي ۽ آئيني حق آهي. هو اسان جي قوم جو مستقبل آهن. کين سندن آئيني ۽ اخلاقي حق کان محروم ڪرڻ واري قدم جي اسين مخالفت ڪريون ٿا، ۽ اهڙي حرڪت کي ننديون ٿا.
اسان جا ڪيترا دانشور سنڌ يونيورسٽيءَ جي شاگردن تي ٽيڪا ٽپڻي ڪندا آهن. هو اصل ۾ غير سنڌي قوتن جا ايجنٽ آهن. هو سنڌ جا غدار آهن. هو جيڪڏهن سنڌ سان سچا هجن ها، ته جيڪر سنڌي شاگردن جي ڪاپيءَ لاءِ هلندڙ آزاديءَ جي جدوجهد کي هٿي ڏين ها. مان سنڌي شاگردن کي ڀائپيءَ واري صلاح ڏيندي عرض ڪريان ٿو، ته ڀائرو جدوجهد جاري رکو. ڪاپي اوهان جو بنيادي حق آهي، ان حق کان اوهان کي ڪوبه محروم ڪري نه سگهندو.
ائين برابر آهي، ته سنڌي شاگرد راندين ۾ جڏو آهي. ائين به برابر آهي، ته سنڌي شاگرد جو ڊيبٽن ۾ ڊٻو گل آهن. ائين به برابر آهي، ته سنڌي شاگرد ڊرامن، ۽ موسيقيءَ ۾ به پنگلو آهي. انهن ڪوتاهين جو مون کي تر جيترو به ارمان نه آهي. سنڌي شاگرد جي فيلڊ رانديون، ڊراما، موسيقي وغيره نه آهي. سنڌي شاگرد جي فيلڊ ڪاپي آهي. مان سيني تي هٿ هي سموري پاڪستان جي شاگردن کي چئلينج ٿو ڪريان، ته هو سنڌ يونيورسٽيءَ جي شاگردن جو ڪاپيءَ ڪرڻ ۾ مقابلو ڪري ڏيکارين! اسان جو شاگرد نه ڪاپيءَ جي معاملي ۾ آل پاڪستان چئمپئن آهي!
8 1 جنوري 1975ع