آتم ڪٿا / آٽوبايوگرافي

ذڪر زندان جو

”مولابخش چانڊئي جي ڪتاب ”ذڪر زندان جو“ کي جيل ڊائري چوڻ نه رڳو مصنف سان پر تاريخ سان پڻ زيادتي هوندي. ”ذڪر زندان جو“ صرف جيل ڊائري ئي نه آهي پر ايم آر ڊي دور جو هڪ مڪمل تاريخي دستاويز آهي. انهيءَ دور جي تاريخ جو دستاويز جنهن دؤر ۾ ”جمهور تنهنجو نانءُ ورتم، ڄڻ ڪاريهر تي پير پيم“ واري ڪار هئي. جنهن دور ۾ جمهوريت جو نالو وٺڻ ڄڻ پنهنجي پاڻ لاءِ وير وهائڻ هو، پر پوءِ به هر طرف جمهور ئي جمهور جي وات وائي هئي.
Title Cover of book ذڪر زندان جو

هاءِ! لوڊشيڊنگ

18- جنوري 1984ع
گذريل ڪجهه ڏينهن کان صبح سوير کان ئي بجلي بند ٿي ويندي آهي. شايد لوڊشيڊنگ جي ڪري ايئن ٿي رهيو آهي. انهيءَ ڪري صبح جو چانهه ڪو نه ملندي آهي. ڪافي دير سان ٺاهيندا آهيون. 10 وڳي ڌاري بشير ٻگهئي ڏي ويس. کيس تيز بخار هو. محب شاهه سان ملڻ ويس ته کيس به بخار هو. جيل ۾ بيماري به هڪ وڏو عذاب آهي. جيل جي بيوسي، بيماريءَ ۾ اڪيلائي، قيد جي احساس کي اڃا وڌايو ڇڏي. ملاقات جي خيال سان ماڙيءَ ۾ ويس ته ماڙي ۾ ڪي نوان دوست داخل ٿيا. سڀئي دوست هئا. جن ۾ سانگهڙ جو پيارو ۽ سدا ملوڪ فدا حسين ڏيرو نمايان هو. ساڻس مليس. ٻڌايائين ته ذلف (ذوالفقار بلوچ الله داد چنڊ جو ڳوٺ حيدرآباد) فيض محمد ابڙو (ڀينڊو تعلقو حيدرآباد) ۽ ٻيا ڪافي دوست آيا آهن. ذلف جي اچڻ جي ڏاڍي خوشي ٿيم جو ذلف ۽ شريف قريشي منهنجي چوڻ تي گرفتاري ڏني آهي. گرفتار ٿي ذلف ناري جيل ۽ شريف سکر جيل وڃي نڪتو. ناري جيل جي سڀني دوستن ذلف جي تعريف پئي ڪئي. سکر جيل مان آيل خطن ۾ شريف جي تعريف هئي. ٻئي پهريون دفعو جيل آيا آهن. شريف جي ته شادي به تازي ٿي آهي.
ناري جيل مان آيل دوستن پاڻ ۾ گڏجي رهڻ لاءِ پئي چيو تنهن ڪري بئرڪ 13 ۾ سڀني کي گڏ رهايو ويو. اي ڪلاس ڏي ويس ته عاشق صاحب وٽ ڪامريڊ ڄام ۽ طارق اشرف ويٺل هئا. عاشق جتوئي ٻڌايو ته بيان سڀاڻي موڪلڻو آهي. سڀئي گڏجي ماڙي تي آياسين جو موري جو پيارو دوست ضياءَ سومرو ۽ دادو ميونسپل ڪميٽي جو چيئرمين مهتاب قريشي آزاد ٿي رهيا هئا ۽ حسب دستور اسان سمورن دوستن کي کين الوداع چوڻو هو.
ماڙيءَ مان ٻاهر نڪتاسين ته اسپيشل وارڊ کان چاچي شاهنواز خان کي ايندي ڏٺم. ساڻس وڃي مليس. خبر پئي ته چاچو به اڄ ئي نارا جيل مان بدلي ٿي آيو آهي. چاچو هن دفعي ڪافي ڪمزور ٿي لڳو، لٿل به هو ۽ آواز مان به سندس هيڻائي پئي ظاهر ٿي.
رات جو بئرڪ ۾ ڪراچي مان رڪارڊ ٿي آيل ممتاز صاحب جو بيان ٻڌوسين. هن بيان ۾ ڪنفيڊريشن جي تجويز ڏني ويئي هئي.