لوڪ ادب، لساني ۽ ادبي تحقيق

موزون آکاڻين ذريعي جڙيل پهاڪا ۽ چوڻيون

ڪتاب ”موزون آکاڻين ذريعي جڙيل پهاڪا ۽ چوڻيون“ اوهان اڳيان پيش ڪجي ٿو. هي پهاڪن ۽ چوڻين جي ڪتاب جو سهيڙيندڙ عبد الوهاب سهتو آهي.
Title Cover of book موزون  آکاڻين ذريعي جڙيل پهاڪا ۽ چوڻيون

149. وَرَ راڄ، ٻَرَ راڄ، پُٽَ راڄ، ميڇ راڄ. (پنجابي، چوڻي )

هڪڙيءَ عورت جو مڙس مري ويو هو پر پُٽَ جوان هئس، جن جي سهاري پئي جيئندي هئي. پٽن جي شادي ڪرايائين ته ننهن گهر ۾ ايندي ئي اچي ڏنڀ ڏنس. ننهن جي تائڻ تپائڻ سبب، مڙس وارا ڏينهن ياد ڪري پئي روئندي هئي. هڪ ڏينهن ننڍي هوندي جي سهيلي گهمڻ آيس. سندس حال ڏسي، ڏکن سورن جون ڳالهوين پڇڻ لڳس ته ڇلڪي پئي.
“ادي! ڪهڙيون ٿي سورن جون ڳالهيون پڇين! مڙس وئي جا اندر ۾ ڦٽ اٿئي ڦٽ! اندر ئي جليو پيو اٿئي تون ڀيڻ آهين، توسان ٿي اندر جي ڳالهه ڪيان! هونئن ته سڄو ڏينهن زبان تي مهر اٿم. گونگن وانگر ٿي جيئان! پر هڪڙي ڳالهه ٻڌي ڇڏ!” دردن جو داستان، ڳوڙهن جي مينهن ۾، ٻڌائيندي چوڻ لڳس؛ “وَرَ راڄ، ٻَرَ راڄ، پٽ راڄ، ميڇ راڄ!”
مطلب: ۱ . خاوند راج، بلند راج، پُوت راج، دُوت راج. (پنجابي)
۲ . مڙس جو راڄ ائين آهي جيئن رام ۽ سيتا، ايوڌيا ۾ ٻرهه وارن ڏينهن ۾ حڪومت ڪئي. پٽ جو راڄ آهي ميڇ / اشاري جو راڄ. يعني پٽ جوءِ جي اشارن /ميڇن /چوڻ تي هلي ٿو.
۳ . ڌيءَ کان اڳي کائي وٺجي، ننهن کان اڳي چوڙي وٺجي.
۴ . ماڻِ چوڙِ، جيسن ننهن اچئي! کاءُ پيءُ، جيسين ڌيءَ ٿيئي.