مسجدن مان جوتا گم
ان سڄي مسئلي ۾ بحث ان تي ناهي ته ڪهڙي شيءِ جائز آهي ۽ ڪهڙي ناجائز؟ پر ڳالهه اها آهي ته اهڙي نموني سان مسجد جي مصلحي تي، نکن تي ۽ سجدي واري جاءِ تي جوتا رکڻ ڪهڙي چڱي ڳاهه آهي ۽ اهو سڄو مسئلو نهايت اهميت وارو آهي. جو مسجد ۾ کلم کلايو جوتا رکيا ٿا وڃن. شايد اسان جي ديندار مولوين جو ان ڏس ۾ ڪو جواب بهتر هجي پر اها ڳالهه اسان جي هن سماجي پستي کي ظاهر ڪري ٿي ته اسان 10 روپين واري جتي به نٿا ڇڏيون سو به مسجد مان. ذاتي طور ائين مون به هڪ اڌ دفعا جتي وڃائي آهي پر آخر ڪار ان جو تدارڪ ٿيڻ گهرجي. جيڪو ماڻهو مسجد ۾ اچي ٿوسو پڪ سان ديندار ۽ نيڪ هوندو. پوءِ اهو به جي نئون جوڙو جتي جو کڻي ڦٻائي مٽائي ته ان کي ڇا چئجي؟ ڀلا جي جوتا هروڀرو مسجد ۾ کڻي اچڻا آهن ته پوءِ هر مسجد ۾ هڪ ڪنڊ يا پاسو جوتن لاءِ مخصوص ڪرڻ گهرجي. ٻي صورت ۾ اهو مذهبي اخلاقي ۽ سماجي پستيءَ جو هڪ وڏو مثال ۽ زوال آهي. جنهن تي سنجيدگي سان سوچڻ گهرجي. منهنجي هڪ دوست ٻڌايو ته مديني منورا ۽ حرم پاڪ ۾ به جوتا گم ٿين ٿا. پر اهي ٻهاري ڏيڻ وقت کنيا وڃن ٿا ۽ پوءِ ڍڳ ڪري رکيا ويندا آهن. هاڻي 10 روپين جي ڪري ان ڍڳ مان ڳولهڻ جي بدران گهڻو ڪري ماڻهو ٻاهران جوتا خريد ڪن ٿا. اتي ويٺل ٻي دوست چيس ته پوءِ يار! قرباني جي گوشت وانگر اهي جوتا به افغان پناهگيرن کي ڇو نه ٿا ڏين. انهيءَ جي وڏي مدد ٿيندي. ان اتي پهرئين وراڻيو.
انهن وٽ پنهنجا ئي کوڙ آهن ۽ هو پاڻ انهن جا وڏا ماهر آهن.
بهرحال اهو هڪ اهم مسئلو آهي جنهن جو حل ڳولهڻ گهرجي ۽ مسلمانن کي ان وڏي داغ کان بچڻ گهرجي.
(روزانه عبرت حيدرآباد آچر 20 جولاءِ 1989ع)