نقلي طبيب دوائون ۽ زالن جا ستايل
ڏک رڳو اُن ڳالهه جو آهي ته هتي حڪمت جي نالي ۾ زهر ورهايو ۽ پيئاريو پيو وڃي ۽ اسين مهذب دنيا جا رهواسي روزانو پڙهندي ڏسندي به خوش آهيون. اسان جون اخبارون رڳو پئسن وٺڻ جي چڪر ۾، انهن جي اشتهارن ڇپڻ کان اڳ وزارت صحت جي رجسٽريشن ۽ اين او سي به نٿيون ڏسن. جنهن جو قانوني طور اُن کي ڇپڻ کان اڳ جاچڻ ضروري آهي. بس هي حڪيم ۽ ڪمپنيون وڏا وڏا اشتهار ڏيئي، پريس جو منهن بند ڪريو ويٺا آهن. هو نه صرف اشتهار ٿا ڏين. پر انهن کي اخبارون پروجيڪشن ۽ پروٽيڪشن پڻ ڏيئي رهيون آهن.
اسان جون خدمت ڪميٽيون هونئن ته گهڻائي ڇاپا ۽ ڇپاڪا هڻن ٿيون، پر ڇا هو هن بنهه انساني مسئلي ڏانهن ڌيان ڏين ٿيون؟ صحت جا ضلعي عملدار ڄڻ ته هن پاسي ڌيان ڏيڻ کي به اهميت نٿا ڏين. ته پوءِ اسان جون اعليٰ عدالتون جيڪڏهن پاڻمرادو اهو نوٽيس وٺن ته جيڪر گهڻن جو ڀلو ٿيندو ۽ ڪيترائي موت بچائي سگهبا. آهي ڪو هن مملڪت خداداد ۾ جيڪو هن خرابي کي روڪي؟ ڀلا جيڪڏهن هڪ ڪم ڀتي کان بچيو ته به خير آهي، جو مولا جو ملڪ اڳ ئي جام آهي.
زالن جا ستايل
خبرون ته لڳ ڀڳ سڀئي مزيدار هونديون آهن، پر ڪي ڪي خبرون واقعي مزيدار ٿينديون آهن. انهن پويان بيڪ گرائونڊ ڪجهه اهڙو هوندو آهي. جو اهي گهڻن جي دل جي ترجماني ڪنديون آهن. اسان چاهيون ٿا ته اهڙي مزيدار خبرن مان فائدو وٺو. هاڻي اهو اوهان ته ڇڏيل آهي. ته اوهان اُن مان ڪيئن ۽ ڪهڙو فائدو ٿا وٺون. تازي هڪ خبر ڇپي آهي ته بنگلاديش ۾ زالن ۽ سسن جي ستايلن پنهنجي هڪ تنظيم قائم ڪئي آهي.
بنگلاديش جي هڪ علائقي چوڳاچا ۾ زالن ۽ پنهنجن ساهرن جي ستايلن ڪجهه مردن پنهنجي هڪ تنظيم قائم ڪري ورتي آهي. ”جمائي سميت“ نالي ان تنظيم جي ميمبرن جو چوڻ آهي ته زالون توڙي سندن ساهرا انهن تي ذهني ۽ جسماني تشدد ڪن ٿا.جنهن ڪري هاڻ اهي آواز اُٿاريندا. نارمل شايع ٿيندڙ اخبارن جي رپورٽ مطابق بنگلاديش جي ان علائقي ۾ اٽڪل ٻه سو مرد پنهنجن ساهرن وٽ غلام بڻيل آهن، ڇو ته هڪ پراڻي روايت تحت انهن کي پنهنجي ڪنوار يا ساهرن جي گهر ۾ هر حالت ۾ رهڻو پوي ٿو. سترهين سيپٽمبر جي اخبار ۾ ڇپيل هن خبر اسان وٽ به ڪيترين ئي مردن ۾ پڪ سان حوصلو پيدا ڪيو هوندو. اهو حال رڳو بنگلاديش جو ناهي، پر سائوٿ ايسٽ ايشيا ۾ اهو رواج ڪجهه وڌيڪ آهي. اسان جي ملڪ ۾ فلمي، ميڊيا ۽ ٽي وي ريڊيو تي پڻ مرد ويچارا انهن کان به وڏيڪ ستايل آهن. بنگالي باشندن تنظيم تائين ڪم ڪيو آهي، ٿي سگهي ٿو نه ان جو اثر ڪو چڱو نڪري ۽ هتي پڻ يا ته اهڙي ڪا تنظيم ٺهي يا وري ان جي ڪا شاخ کلي، جنهن سان گهٽ ۾ گهٽ انهن مردن کي وڏو فائدو پوندو، جيڪي ويچارا گهر ۾ ويٺي ويٺي ٻار ريجهائڻ ۽ پرچائڻ ۾ پورا آهن يا انهن کي تيار ڪري اسڪول وٺي ۽ کڻي اچن ٿا، ڪجهه ڏينهن اڳ هتي اخبارن ۾ اها خبر به ڇپي هئي ته فلم اسٽار پنهنجي سيڪريٽري کان پيرن جون تريون مهٽائي ۽ زور ڏيارائي پنهنجو شوٽنگ دوران ٿڪ لاٿو. اسان وٽ گرين ڪارڊ جي لالچ، گهر ۽ گاڏي جي شوق ۾ ڪيل شادي يا شوبز جي جوڙن جو به حال ساڳيو آهي، پر شاباس آهي هنن جي صبر ۽ همت کي، مجال آهي جو ٻڙڪ ٻاهر ٻولين. ويچارا پاڻ لڪايو ۽ بچايو وتن جو انهن جي خيريت ئي ان ۾ آهي، ڪلفٽن ۽ ڊفينس ۾ مڙس ڪتا ۽ ڪاريون ڌوئڻ جو به ڪم ڪندا آهن. ڪي ڪي ته جوان جا پٽ رڳو گهر ۾ رات جو دير سان ايندا آهن. ڪجهه ڏينهن اڳ جو هڪ واقعو آهي. ته ڪا بيگم صاحبه گهر مان نڪري ويئي ۽ فون ته اعلان ڪيو. ته هو فلاڻي نمبر تي هوندي. جڏهن ضرورت پئي ته گهر ايندي. جو مڙس اڳ ئي ٻارن جي سار سنڀال حوالي هو. ٽن ڏينهن کان پوءِ بيگم صاحبه آئي. مڙس آخر ته ڀلا مڙس ٿئي ٿو. هن کان خطا ٿي. هن پڇيو ته ٽي ڏينهن ڇا پئي ڪيئي؟ مائي جي نه ڪا هم نه ڪا تم، ٺڪاءُ گلاس نرڙ ۾، چيائين: ”تون ڪير آهين منهنجي ذاتي معاملن ۾ دخل اندازي ڪرڻ وارو؟ “ ۽ پوءِ اسپتال ۾ جوان جي پٽ کي ٽانڪا لڳا. ٻه ٽي ڏينهن بستري تي رهيو. بيگم صاحبه کي به وڏو ڏک ٿيو. ڏک اُن تي نه ته مڙس بستري داخل ٿيو. پر ڏُک اُن تي ڪجهه ڏينهن هن ٻار اسڪول ڇڏيا ۽ آندا پئي. اسان جي ملڪ ۾ چڱا خاصا ڏسڻا وائسڻا ماڻهو، خبر ناهي الائي ڇو زالن جي اشارن تي نچي رهيا آهن. حالانڪ نچڻ ڪم آفيشلي انهن جي ”ٻائڙين“ جو آهي. اسان وٽ هتي اهڙا کوڙ قصا ۽ ڪهاڻيون آهن. پر ڍڪي ڀلي آهي. ورنه ڪيترائي اداڪار، قلمڪار، فنڪار، موسيقار، پروڊيوسر ۽ شاعر وڌيڪ ظاهر ٿيندا هاڻي بنگلاديش ۾ اهڙي تنظيم جي ٺهڻ، گهٽ ۾ گهٽ اُن ڳالهه جي گواهي آهي ته مرد آخر مرد آهي. ڪڏهن ڪڏهن اهو به ٻڌل پٽو لاهي ٿو. ڏسڻو اهو آهي ته ان جو اثر بنگلاديش تائين محدود ٿو ٿئي يا سارڪ ۾ پڻ ان جو فيض پهچي ٿو؟؟ ۽ پنهنجي ملڪ ۾ به ان جو ڪو عام فائدو ۽ اثر نڪري ٿو؟ هونئن به ملڪ مڙيو ئي مٺائي لڳو پيو آهي. تڏهن ته ڪالهوڪا ڪنگلا اڄ جا ڪروڙپتي بلڪه ارب پتي لڳا پيا آهن، جو ان ارب ۾ ڪنهن عرب جو به عمل دخل ٿي سگهي ٿو.
(روزاني هِلال پاڪستان ڇنڇر 6 آڪٽوبر 1999ع)