ڪالم / مضمون

آئينا ۽ عڪس

هي ڪتاب ”آئينا ۽ عڪس“ نامياري شاعر، ليکڪ ۽ ڪالم نگار ذوالفقار سيال جي ڪالمن جو موجموعو آهي.

هي ڪتاب چانڊوڪي پبليڪيشن، لاڙڪاڻو/ ڪراچي پاران 2015ع ۾ ساحل پرنٽرز وٽان ڇپرايو ويو.
Title Cover of book آئينا ۽ عڪس

وفاداري، مسلمان ملڪ ۽ ايريل شيرون

ڪنهن به ماڻهوءَ لاءِ اهو مرحلو ڏاڍو ڏکيو ۽ ايذائيندڙ ٿئي ٿو. جڏهن هن جي وفاداري مشڪوڪ ٿئي ۽ اها وفاداري به پنهنجي ڌرتيءَ سان ديس سان ۽ پنهنجن ماڻهن سان. حالانڪ ڪيترا ماڻهو ايجنٽ ٿي جيئندا آهن، ڪم ڪندا آهن ۽ هاڻ فخر سان ديس دروهين کان سڀ مراعتون وٺندا آهن ۽ صرف پنهنجي آڪهه، خاندان ۽ ذات لاءِ فائدا وٺي جيئندا آهن جڏهن ته ڪي ئي جوان ديس تان قربان ۽ نثار ٿي ويندا آهن لطيف چيو:
هڪ جونءِ ٻئي جوءِ، ڇڏن ڪين جوان،
اهي به انسان جيڪي ننگن تان نثار ٿيا.
اهو به ڏٺو ويو آهي ته ڪي ماڻهو صرف عهدي، نوڪري ۽ خاص ڪم لاءِ پنهنجن نسلن سان، ڌرتيءَ سان به غداري ڪندا آهن. تاريخ ۾ هونئن ته ڪيترا مثال آهن. جيڪي دلالي ڪندي پنهنجن جا ويري ٿيا ۽ پوءِ سڄي ڄمار لعنتي رهيا، پر مُنهن ۽ نڪ جا پڪا ماڻهو ان جي پرواهه ئي نه ڪندا آهن. آخر ماڻهو دنياوي فائدا گهڻا ڏينهن وٺندو ۽ گهڻا ڏينهن دوکي سان پاڻ چمڪائيندو.
اسان جي اها به بدبختي رهي آهي ته ماڻهو تاريخ به پنهنجي پسند ۽ پنهنجي مرضي سان لکرائيندا آهن. اهو ڪاروبار ڪالهه به هليو ۽ اڄ به جاري آهي ۽ لڳي ٿو ته اهو آئينده به جاري رهندو. جو هتي مال تي ملهه آهي ۽ سماج جا ٻيا سڀ پاسا ڪاراٽجي ويا آهن. اڄڪلهه ڀڙوت نه صرف فيشن آهي، پر هوشياري، چالاڪي ۽ ڊپلوميسي به چوائي ٿي. اڳي ڀڙوا ڀائرن کان به پيارا هوندا هئا. پر اڄڪلهه اهي پاڻ کان به وڌيڪ پيارا محسوس ٿين ٿا. اهڙي حالت ۾ ماڻهو منجهي پوي ٿو ته ان کي ڇا سوچڻ ۽ ڪرڻ گهرجي ۽ اهو سوال اڄڪلهه وڌيڪ اهميت حاصل ڪندو ٿو وڃي. انٽرنيشنل ليول تي ته اهڙا ڪي ئي ڇرڪائيندڙ واقعا ٿين ٿا. جيڪي ماڻهوءَ جي وفاداري کي مشڪوڪ بڻائڻ لاءِ ڪافي آهن. جيئن اڄڪلهه فلسطيني وزير اعظم جو مثال آهي ته محمود عباس جڏهن پنهنجي عهدي تان استيعفا ڏني ته سڀ کان وڌيڪ اعتراض آمريڪا/ يورپي يونين ۽ ٻين اولهه جي ملڪن کي آهن. ۽ انهن جو چوڻ آهي ته ان کي پنهنجي استعيفا واپس وٺڻ گهرجي جيڪا فلسطين جي امن لاءِ ضرورت آهي. هاڻي اهڙن بيانن سڄي دنيا ۾ محمود عباس لاءِ ٿي سگهي ٿو ته شڪ ۽ شبها ۽ مونجهارا پيدا نه ڪيا هجن. پر اسان جهڙا ڪروڙين ماڻهو، جيڪي پري ويٺا آهن ۽ ميڊيا تان اهڙيون ڳالهيون ٻڌن ٿا. انهن جي ذهنن ۾ محمود عباس صاحب جي پنهنجي ديس ۽ ماڻهو لاءِ وفاداري مشڪوڪ نظر اچي ٿي. ۽ ائين محسوس ٿئي ٿو ڄڻ هي پنهنجن ماڻهن جو ترجمان نه هيو، پر ٻين ملڪن لاءِ ضروري هيو. هن جي استعيفا وڏو روڳ بڻجي وئي آهي. اهڙي صورتحال ۾ انسان جو عقل دنگ رهجي وڃي ٿو ۽ روزانو مرندڙ اهي فلسطيني خبر ناهي ڪنهن جي کاتي ۾ لکيا ويندا؟؟ جن کي ڳولهي ڳولهي ۽ چونڊي چونڊي ماريو ٿو وڃي . هونئن به اسرائيل جي دهشتگردي هاڻي ڪا ڳجهي ناهي رهي ۽ دنيا ۾ اُن ڪردار پڻ واضح ٿي چڪو آهي. جنهن جو ذڪر ڪرڻ ڄڻ ته حقيقت کي باربار دهرائڻ جي برابر آهي. اسرائيل دنيا جو هڪ وڏو ۽ چٽو پٽو دشمن آهي.
تازو اسرائيل جي وزير اعظم ايريل شيرون پنهنجي هڪ وڏي وفد جنهن ۾ 150 اهم ماڻهو شامل آهن. جن ۾ نائب وزيراعظم ۽ ٻيا ڪيترائي وزير، دفاعي ماهر ۽ واپاري اڳواڻ شامل آهن هندستان جو دورو ڪيو. جنهن جي آمريڪا طرفان ڀرپور آجيان ۽ حمايت ڪئي وئي آهي. ۽ آمريڪا جي ترجمان بيان ڏنو ته اسرائيل ۽ هندستان ۾ لاڳاپن جي آجيان ڪريون ٿا. اسان جي مدد ۽ منظوري جي ڪا ضرورت پئي ته ضرور قدم کڻنداسين. دوستن طرفان هڪٻئي سان ملڻ ۽ دوستيءَ کي سگهارو بڻائڻ ته خوشي محسوس ڪندا آهيون ته وري ٻئي پاسي ان موقعي تي هندستان ۾ هزارين مسلمانن ۽ ڪميونسٽن اسرائيلي وزير اعظم جي دوري جي مخالفت ڪندي، اُن کي ويهه هزار فلسطينين جو قاتل ڪوٺيو. ان موقعي تي زبردست مظاهرا ڪيا ويا آهن. جنهن جي نتيجي ۾ اسرائيلي وزيراعظم ”تاج محل“ جو دورو رد ڪيو آهي. ان ڏس ۾ هندستان جي اخبارن پڻ ان جي مخالفت ڪئي آهي. انڊين ايڪسپريس تي گفتگو ڪندي چيو آهي. ته هزار مظلوم فلسطينين جي قاتل طور ايريل شيرون جو دورو ۽ اسان سان ناتا وڌائڻ سان نئين دهليءَ جو فلسطينين بابت موقف ڪمزور ٿي ويندو. ”شيرون جو دورو مهاتما گانڌي“ جي مظلومن جي حمايت ڪرڻ واري بند اسڪول جي نفي ڪندڙ آهي. ”ويڪليءَ لڪ“ جو خيال آهي ته اسرائيلي وزيراعظم جو دورو ۽ اسرائيل سان ناتا وڌائڻ جو هندستان جي پرڏيهي پاليسي تبديل ٿيل ثبوت آهن. اهڙي طرح ڪجهه اخبارن ان جي حمايت پڻ ڪئي آهي. بهرحال وزيراعظم ايريل شيرون جو تازو ڀارتي خطي ۾ هڪ تبديلي جو ڏس، پيغام آهي. ۽ ڪن جو خيال آهي ته پاڙيسريءَ ملڪن ۾ ڇڪتاڻ ۽ بي چيني جو اسرائيلي اثر سڄي دنيا جي مسلمانن تي آهي، ڪن جو اهو به چوڻ آهي ته اڳيان ملڪ جي جاگرافي سان ٿي سگهي ٿو دوري جو ڪو تعلق هجي ۽ اُن جي ڪا تبديلي ٿيندي هجي. پر مسلم رياستن کي ويچارڻ گهرجي ته غير مسلم ۽ رجعت پسند طاقتن جو هنئين گڏجڻ ۽ آمريڪا پاران ڪو هروڀرو چڱو ڪم به ڪونهي. يقينن هي عمل ڪنهن جي خلاف هوندو؟ ائين به ٿي سگهي ٿو. ان جي سڀني کي خبر آهي.
(روزانه هِلال پاڪستان اڱارو 16 سيپٽمبر 2003ع)