ماڳ مڪان / شھر / ڳوٺ

لاڙڪاڻو سڀيتا سندو ناڻو

لاڙڪاڻي جي وانجهيل ماو مڪانن ۽ شخصيتن بابت لکيل مضمونن جو ھي ڪتاب ڊاڪٽر غلام علي ھمت علي سانگي جو لکيل آھي. ڊاڪٽر غلام علي سانگي جي ھن ڪتاب ۾ لفظن ۽ جملن جو استعمال نج ڳوٺاڻو آهي. بيان جي جوڙجڪ، فقرن، جملن جي بيهڪ کي اهڙو سينگاريو ۽ سنواريو ويو آهي. محترم سانگي صاحب هن ڪتاب ۾ تاريخ جي هڪ نئين باب کي جنم ڏنو آهي. شامل ڪيل مواد ڏوري ڏسي، مشاهدا ماڻي، روبرو ملاقاتين ذريعي بيان حاصل ڪري، اڳين ڪتابن ۽ ڊائرين کي اٿلائي پٿلائي ڄاڻ حاصل ڪري ڪتاب سرجيو آهي. ڪتاب ۾ ڳوٺن ۽ اوطاقن جا احوال اهڙا ته اچاريا ويا آهن جو پڙهڻ مهل ٻهراڙين جي بيٺڪن جو ڀرپور عڪس اکين اڳيان پيو گذري.
Title Cover of book لاڙڪاڻو سڀيتا سندو ناڻو

رشيد وڳڻ ڳوٺ

رشيد وڳڻ ڳوٺ

هي وڳڻ ذات جي عبدالرشيد نالي وسايل وستي آهي ان ڪري رشيد وڳڻ جي نالي پٺيان ڳوٺ هاڪارو ٿي ويو، هي قنبر، وارهه، ڏوڪري ۽ لاڙڪاڻي تعلقن جي دنگ تي کنيل آهي، پر هن جو واسطو تعلقي لاڙڪاڻي سان آهي، لاڙڪاڻي شهر جي اولهه ڏکڻ روڊ رستي 14 ڪلوميٽرن تي پاسن کان زمين، شڪل ۾ چورس پاڻي مٺو، زمين زرخيز ۽ رائس ڪئنال ۾ پاڻي تي آبادي ٿيندڙ آهي، وڻراهه سان ڍڪيل ڳوٺ آهي.
ذاتيون: سيد، سومرا، جيسر، جمالي، جوڳي، شيخ، ڀٽي، وڳڻ، لاکا، کوسا، ڌوڪي، ڪلهوڙا، مڱڻيجا، نوناري، گهڻائي ۾ شيخ آهن.
مشهور ماڻهو:
1. احمد علي ولد الهڏنو وڳڻ 1906 جي پيدائش، سنڌ جي ملاکڙن ۾ ملهه وڙهندو هو، پهرين جوڙ جو ملهه ٿي گذريو آهي، 1986ع ۾ وفات ڪري ويو.
2. محمد يعقوب ولد نور محمد وڳڻ 1990ع ۾ پيدا ٿي گذريو آهي، سنڌ سطح تي سندرا ٻڌي ملهه وڙهندو رهيو هو 1988ع ۾ وفات ڪري ويو.
3. استاد غلام قادر وڳڻ
استاد غلام قادر وڳڻ:
هوشيار، ڄاڻو، جاکوڙي، جواب ۾ جلدي، سنڌي فائينل جي ڪورس جو حافظ، سٺو منتظم، سکيا سان سڪ، قومي خير خواهه، والد جو نالو شاهه محمد وڳڻ، 5 مارچ 1909ع تي ڳوٺ رشيد وڳڻ تعلقه لاڙڪاڻه ۾ هوش سنڀاليائين.
تعليم: ٻاراڻو 1917ع ۾ ٻيو 1919ع ۽ چوٿون درجو 1921ع ۾ استاد ڌن داس وٽ پرائمري اسڪول رشيد وڳڻ ۾ پڙهيو، پهريون درجو 1818ع ۾ استاد دلمراد وٽ ٽيون درجو 1920ع استاد شير محمد، پنجون ۽ ڇهون درجو 1922ع ۽ 1923ع ۾ استاد جهمٽ مل ۽ 1924ع ۾ ستون درجو ۽ فائينل استاد محمد علي وٽ ساڳي اسڪول ۾ ڪري ورتائين.
ٽريننگ: ٻه سال ٽريننگ ڪاليج حيدر آباد مان 1939ع ۾ پوري ڪري، سنڌ ۾ ٻيو نمبر ۽ پهريون الله بخش ٽالپر آيو هو.
نوڪري: 7 نومبر 1928ع تي پرائمري اسڪول وڏيرا تعلقه وارهه ۾ استاد ٿيو، 1931ع ۾ رشيد وڳڻ پرائمري اسڪول ۾ نائب مقرر ٿيو، جتان ٽريننگ تي چونڊجي ويو، ٽريننگ کان پوءِ ساڳي اسڪول ۾ آيو، جتي پهرين اپريل 1940ع تي هيڊ ماستر رهيو ۽ 1956ع تائين هڪ اسڪول ۾ ڪم ڪندو هليو، ساڳي سال لاڙڪاڻي پي وي اسڪول جو هيڊ ماستر ٿي پڙهايائين، ڊسمبر 1958ع ۾ اسڪول ڪنگا جو هيڊ ماستر ٿيو، مارچ 1958ع ۾ وليد پرائمري اسڪول جو سرواڻ رهيو، جتان 1969ع ۾ 5 مارچ تي ريٽائرڊ ٿي چڪو، فائينل پڙهائيندو رهندو هو، رشيد وڳڻ پرائمري اسڪول مان 40 شاگرد فائينل ۾ سوڀارا ڪيائين، سنڌي، جاگرافي ۽ حسابن ۾ ماهر رهيو.