ماڳ مڪان / شھر / ڳوٺ

لاڙڪاڻو سڀيتا سندو ناڻو

لاڙڪاڻي جي وانجهيل ماو مڪانن ۽ شخصيتن بابت لکيل مضمونن جو ھي ڪتاب ڊاڪٽر غلام علي ھمت علي سانگي جو لکيل آھي. ڊاڪٽر غلام علي سانگي جي ھن ڪتاب ۾ لفظن ۽ جملن جو استعمال نج ڳوٺاڻو آهي. بيان جي جوڙجڪ، فقرن، جملن جي بيهڪ کي اهڙو سينگاريو ۽ سنواريو ويو آهي. محترم سانگي صاحب هن ڪتاب ۾ تاريخ جي هڪ نئين باب کي جنم ڏنو آهي. شامل ڪيل مواد ڏوري ڏسي، مشاهدا ماڻي، روبرو ملاقاتين ذريعي بيان حاصل ڪري، اڳين ڪتابن ۽ ڊائرين کي اٿلائي پٿلائي ڄاڻ حاصل ڪري ڪتاب سرجيو آهي. ڪتاب ۾ ڳوٺن ۽ اوطاقن جا احوال اهڙا ته اچاريا ويا آهن جو پڙهڻ مهل ٻهراڙين جي بيٺڪن جو ڀرپور عڪس اکين اڳيان پيو گذري.
Title Cover of book لاڙڪاڻو سڀيتا سندو ناڻو

پٺاڻ ڳوٺ

پٺاڻ ڳوٺ

احمد نور لوڌي پٺاڻ، هيءَ بستي تيار ڪئي، جنهن جي ذات پويان ”پٺاڻ ڳوٺ“ سڏيو ويو، هي ڳوٺ ديهه فوجو شيخ ۾ آهي، باقراڻي ۽ ڳيريلي روڊ رستي مليل آهي، وڻراهه سان جهنجهيل آهي، ناري واهه جي ڏکڻ ڀرتي کڙو ٿيل آهي، باقراڻي شهر کان ساڍا چار ڪلوميٽر پنڌ تي پوي ٿو، هن ڳوٺن جي قطار مان ڪڍي کيس شهر چئجي ته به صحيح لڳندو، زمين ڀلي، چيڪي، گهڻائي باغ، سبزيون ۽ پوکون پيون ٿين، هندو گهڻا هئا، سيٺ پريل داس جي جڳهه ڏاڍي مشهور ۽ ملهائتي هئي، هو هڪ وڏي سيٺ جو پٽ هو، جنهن حيدرآباد مان هڪ ناچ گاني واري مٿان موهت ٿي شادي ڪري آيو، ان ڪري هن جو خرچ حد کان نڪري ويو، ان ڪري هن جي ماتا زمين کي اسٽيٽ انڪم بورڊ ۾ ڏياري ڇڏي، جنهن کان پوءِ هن جو ڏيوالو اچي ويو، نيٺ ڪڪ ٿي پاڻ 1936ع ۾ بندوق هڻي پورو ڪري ڇڏيو، ملڪي ورهاڱي کان پوءِ پٺاڻ ڳوٺ واري مشهور جاءِ هڪ بي درد منظور آرائين کي ملي، جنهن جاءِ کي ڊاهي، ڍير ڪرائي، ان جو سامان لکن رپين ۾ نيلام ڪري، لاڙڪاڻي ۾ رهيو، مسٽر شهزادو شيخ هتي جو رهاڪو، سنڌ سيڪريٽريٽ ۾ جدا جدا کاتن مٿان سيڪريٽري ٿي رهيو.
ذاتيون:
پٺاڻ، بلوچ، نائچ، کوکر، چنا، سيد، سانگي، سومرا، سولنگي، سيال، ساريا، ڪنڀر، ڪوري، ڪلهوڙا، قريشي، ميتلا، ماڇي، منگي، شيخ، ڏهر، گهڻائي ۾ سيال ذات پوي ٿي.