نئون ڳوٺ
لاهوري گهراڻو لاڙڪاڻي ضلع ۾ مشهور آهي، هي ذات جا کرل ۽ لاهور شهر کان لڏي لاڙڪاڻي شهر ۾ ويٺا، هوشيار ذات هئڻ ڪري هي انگريز سرڪار جي دور حڪومت ۾ رعايتون وٺڻ ۾ ڪامياب ٿي ويا، لاڙڪاڻي جي ميمڻ محلي ۾ اچي ويٺا، پر ميمڻ محلي بدران لاهوري محلو ليکجڻ ۾ آيو، هن خاندان کي نواب جو لقب انگريز سرڪار کان مليو، سندن نالي تي ڪافي لاڙڪاڻي شهر جو حصو کاتي تي رهيو، ۽ ٻي اڻ ڳڻي زمين جا مالڪ ٿي ويا، ڀلائي جا ڪم ڪيائون، لاهوري محلا ۾ پائلٽ سيڪنڊري اسڪول کي 24 ايڪڙ زمين خيرات ۾ ڏنائون، سول هاسپٽل لاڙڪاڻه به سندن ملڪيت هئي، شاهه محمد پرائمري اسڪول لاڙڪاڻه به سندن ڪاوشن جي نتيجي ۾ ظاهر ٿيو، جامع مسجد لاهوري ٽي قبائي کان سواءِ ٻيون ڪيتريون مسجدون جدا جدا هنڌن تي تيار ڪريائون، هن خاندان ۾ آخري مشهور ماڻهو نواب امير علي لاهوري ٿي گذريو.
لاهوري گهراڻي جي شيخ محمد لاهوري سرڪاري غير آباد زمين کڻت ۾ کڻي، زمين کي ٺهرائي، آباد ڪرايو، اتي هڪ بستي ٻڌايائين، جنهن کي ”نئين ڳوٺ“ جي نالي سان شهرت ملي چڪي، هن ڳوٺ ۾ لاهورين جون زمينون اڄ به آهن، پر هن ”نئين ڳوٺ“ ۾ هڪ لاهوري به نه آهي، ڳوٺ جي اولهه ۾ ڳوٺ ڀولا ڪلهوڙا، اوڀر ۾ گهاڙ برانچ، اتر ۾ آباد زمين ۽ ڏکڻ ۾ هڪ کڏ ۽ لاڙڪاڻو وڳڻ روڊ آهن، هن ڳوٺ کان لاڙڪاڻو شهر 21 ڪلوميٽر پري آهي، ڳوٺ جو پاڻي مٺو، چڱڙي وڻراهه ۽ چڱي زمين آهي.
ذاتيون:
ٻگهيا، تونيا، مهاجر، مير بحر، سولنگي، شيخ ۽ ڪلهوڙا آهن، گهڻائي تونيا ذات آهي.