ڪالم / مضمون

علامہ علي خان ابڙو علمي خدمتون

علامہ علي خان ابڙي صاحب جو علم ادب سان ذوق شوق ۽ مطالعو تمام گهڻو وسيع هو. پاڻ ڪيترائي ڪتاب لکيائون جيڪي گهڻو ڪري معاشري ۾ بد اخلاقي ۽ وهم پرستيءَ جي خلاف هئا. ڇاڪاڻ تہ پاڻ مُلن ۽ پِيرن جا ڪٽر مخالف هئا، تنھنڪري کين اڪثر مخالفن پاران ’وهابي‘ هئڻ کان علاوه مختلف فتوائن سان بہ مقابلو ڪرڻو پيو. هي مرد مجاهد پنهنجو قلمي جهاد آخري وقت تائين جاري رکيو آيو.
  • 4.5/5.0
  • 2214
  • 355
  • آخري ڀيرو اپڊيٽ ٿيو:
  • بدر ابڙو
  • ڇاپو پھريون
Title Cover of book علامہ علي خان ابڙو علمي خدمتون

عام واقفيت وڌائڻ

سڀڪنهن انسان کي بالخصوص معلمن لاءِ ضروري آهي ته پنهنجي معلومات جو خزانو روزمره وڌائيندا رهن. انهيءَ لاءِ نه رڳو ڪتاب پڙهجن پر اخبارون به. ڪتاب اڳين وقتن جي خبر ٿا ڏين، پر اخبارون هلندڙ زماني جي واقفيت ٿيون ڏين جنهن سان اسان جو وڌيڪ تعلق آهي. اخبارون نه رڳو سڄي دنيا جون خبرون ٿيون ڏين پر سوين اهڙا سبق ٿيون سيکارين جي پنهنجي ۽ پنهنجي وطن ۽ قوم جي سڌاري ۽ ترقيءَ لاءِ ڪارائتا ٿا ٿين. اسان جي ملڪ ۾ اخبارن پڙهڻ جو شوق بلڪل ٿورو آهي. مگر يورپ آمريڪا ۽ جپان ۾ مزور ۽ ڪڙمي ماڻهو به هروز ٻه چار آنا خرچ ڪري روزاني اخبار وٺي پڙهندا آهن. اسان جي ملڪ جا ماڻهو مسڪين آهن تنهن ڪري هو روزاني ته ڇڏيو پر هفتي وار اخبار جنهن جو ساليانو چندو چار يا پنج رپيا ٿو ٿئي سا به مشڪل ٿا گهرائي سگهن. اسان سنڌ جا مسلمان پنهنجي حالت جي ڀيٽ سنڌ جي هندن سان ڪري ٿا ڏسون ته سخت حيرت افسوس ۽ پشيماني ٿي ٿئي. سنڌ جي مسلمانن جون اخبارون بعضي ٻه بعضي فقط هڪ پي رهي آهي. رڳو هڪڙي ڀيري ٿورو وقت تي هيون. ڪجهه وقت کان وٺي فقط هڪڙي الحق آهي سا به هفتي وار. هندن جي آدمشاري اسان جي چوٿين پتي جيتري آهي ته به سنڌي خواه انگريزي اٽڪل 12 اخبارون اٿن ۽ ڪيترائي ماهوار رساله به اٿن. انهن سڀني جا خريدار به گهڻا آهن. اخبارون نه رڳو هفتي وار پر هفتي ۾ ٻه يا ٽي ڀيرا نڪرندڙ بلڪه ٽي يا چار ته روزانيون به اٿن.
خوشيءَ جي ڳالهه آهي جو هاڻي سکر ۾ هڪ ٻي اخبار زميندار نالي نڪتي آهي. تنهن کان سواءِ بلڪل جلد لاڙڪاڻي ۾ هڪ نئين مسلماني اخبار ”الحقيقت“ جي نالي سان نڪرڻي آهي. انهيءَ اخبار جو خاص اهو مقصد ٿيندو ته اهڙا اُپاءُ وٺجن جو مسلمانن کي بيدار ڪري اسلامي تهذيب ۽ ترقيءَ کي زور وٺائجي.
اهڙي اخبار لاءِ چار يا پنج رپيا سال ۾ خرچ ڪرڻ ڪا وڏي ڳالهه ڪانهي. پر تنهن هوندي به اخبارن گهرائڻ جي هڪ سولي رٿ ٻڌائجي ٿي. اها هيءَ آهي ته هر هڪ ڳوٺ گڏجي فقط هڪ اخبار گهرائي. انهيءَ حالت ۾ هر هڪ ماڻهو تي فقط ٽڪو يا آنو مهني ۾ پوندو جو سڀڪوئي آسانيءَ سان ڏيئي سگهندو. اهڙيءَ طرح آڻايل اخبار مسجد يا حجري ۾ رکڻ گهرجي ته سڀڪوئي ڳوٺ جو پڙهيل ماڻهو اُتي وڃي پڙهي سگهي، بلڪ اڻ پڙهيل به پڙهيلن کان ٻڌي سگهن.