ڪھاڻيون

ضمير جو موت

نوجوان لکاري مرتضيٰ ناريجو سنڌي ڪھاڻيءَ جيَ لشڪر جو هڪ سجاڳ سپاهي آهي. مرتضيٰ جي ڪھاڻيءَ جي سڀ کان مُنفرد ڳالھ، لکڻ ۾ سندس بي رِيائي، يعني ”سِڌي راند سونٽي جي“ آهي. هن جيڪو ڪجھ به ڏٺو ۽ محسوس ڪيو آهي، سو جيئن جو تيئن لکيو آهي. مرتضيٰ نہ صرف تصوير جا ٻئي پاسا ڏيکاريا آهن، پر ڪهاڻيءَ جي ڪينواس تي، اسان جي منافق تَرين ۽ نفسياتي مريض سماج جا اڇا، ڪارا، ڳاڙها، نيرا، پيلا، يعني سمورا رنگَ پنهنجي ڀرپور جلوا افروزين سان چِٽيا آهن. سندس ڪهاڻيون فَني حوالي سان ڪٿي بيٺل آهن، ان جي فيصلي ۾ تہ اڃا دير آهي، پر موضوع جي حوالي سان مُنفرد ۽ حالات جي تَقاضائُن سان گهڻي حد تائين هم آهنگ آهي.
Title Cover of book ضمير جو موت

نسل 

پير صاحب پٽڪي کي ور ڏيندي ڳالهه شروع ڪئي، “اسان اهلبيت آهيون، اسان جو شُجرو حضُور جي خاندان سان ملي ٿو، توهان تي اهو فرض آهي ته توهان اسان جي اطاعت ڪريو، توهان اسان اهلبيتن جي غلامي ڪرڻ لاءِ پئدا ٿيا آهيو، توهان منهنجا مُريد منهنجي ڪري عذابن کان ڇُٽندئو ۽ الله رب العزت توهان کي فردوس ۾ جاءِ ڏيندو، هڪ ٻي ڳالهه ته توهان جا وڏڙا سڀ هِندو ڪافر هئا، توهان اسان جي ڪري دين ۾ داخل ٿيا آهيو”.
سڀني ويٺلن چيو، “سبحان الله حق حق پير صاحب!”، آچن چيو، “نُور مِٺي جو قسم مون اهڙو نيڪ انسان زندگي ۾ ناهي ڏٺو”.
ولڻ چيو، “سائين جي چهري تي نُور ته ڏسو اصل چوڏهين جو چنڊ پيو چمڪي”. ائين محفل ۾ ويٺل سڀ غريب غُرباءَ مُريد سرٻاٽن ۾ پير سائين جون تعريفون ڪندا رهيا. مُحسن کي اها ڳالهه سمجهه م نه پئي آئي سو اُتان کان اُٿي هليو آيو.
اچي پنهنجي پيءُ سان سڄي ڳالهه ڪيائين ته پير صاحب ڇا پئي چيو، مُحسن، “بابا هي پير صاحب واقعي ايڏو نيڪ ۽ پُهتل آهي ۽ هن جو شُجرو وڃي حضُور جي خاندان سال ملي ٿو”.
مُحسن جي پيءُ پهريان هيڏانهن هوڏانهن نهاريو پوءِ رازداري سان پُٽ کي ٻُڌائڻ شروع ڪيو، “پُٽ اصل ۾ هيءَ افغاني نسل جا پٺاڻ آهن، هنن جو ڏاڏو گڏهه تي ٻه رليون کڻي هتي آيو هو پوءِ هتي هنن سيد، پير، مُرشد سڏائڻ شروع ڪيو ۽ چيو ته اسان حضُور جي آل آهيون. اسان جي اٻوجهه ماڻهن هنن کي ديوتا سمجهي پُوڄڻ شروع ڪري ڇڏيو، آهستي آهستي اسان جا غريب ماڻهو انتهائي غريب ٿي پيا ۽ هي معزز پير صاحب هزارين ايڪڙ ٻنين، مال ملڪيت جا مالڪ ٿي پيا، پُٽ هنن جو نسل ناهي هي “بي نسلا” اٿئي........
***