شخصيتون ۽ خاڪا

ھيرا تہ ڏسو

شيخ اياز ھڪ عظيم شاعر آھي، ساڳي وقت سندس نثر پڻ بي مثال آھي. ھن ڪتاب ۾ دنيا جي مختلف شخصيتن تي لکيل انڊلٺي رنگن نما نوٽس سھيڙي ”هيرا تہ ڏسو“ جي ڪتابي روپ ۾ پيش ڪيا ويا آھن.  شيخ اياز جي مطالعي جي رنگيني جا سڀئي رنگ اڄ جي نئين توڙي پراڻي ليکاري لاءِ نئين مطالعاتي سفر جو رستو کوليندا. ڇو تہ بقول شيخ اياز جي تہ ”ڪتين ڪر موڙيا جڏهن جي مھاڳ ۾ ۽ شاعريءَ ۾ ڪيترن ئي اهڙين شخصيتن، تحريڪن تاريخي واقعن ۽ جاين ڏانهن اشارو ڪيو ويو آهي جن سان سنڌ جو نئون نسل واقف نہ آهي. ممڪن آهي تہ پوري ننڍي کنڊ جو نئون نسل واقف نہ هجي. ان ڪري مان ڪتاب جي آخر ۾ انھن نالن وغيره تي نوٽ ڏيڻ ٿو چاهيان.“

  • 4.5/5.0
  • 29
  • 4
  • آخري ڀيرو اپڊيٽ ٿيو:
  • شيخ اياز
  • ڇاپو پھريون
Title Cover of book ھيرا تہ ڏسو

سلطان عبدالمجيد اول

سلطان عبدالمجيد اول

اسلامي انسائيڪلو پيڊيا ۾ فقط هڪ سلطان عبدالمجيد جو ذڪر آهي. هو عثماني سلطان هو ۽ سلطان محمود ثانيءَ جو پُٽ هو. 14 شعبان 1228هه / 25 اپريل 1823ع تي ڄائو هو. هن جي ماءُ ”بزمِ عالم“ هڪ غير معمولي تربيت واري خاتون هئي. عبدالمجيد 19 ربيع الآخر 1255هه / 1 جولاءِ 1839ع تي پنهنجي پيءُ جي مسند تي ويٺو. يعني نزهب جي شڪست کان پوءِ جا تُرڪن ابراهيم پاشا کان کاڌي. پوءِ به ٻي اتحاد ۾، جنهن ۾ ترڪي پهريون ڀيرو شامل ٿي، جيتوڻيڪ فرانس ان ۾ شامل نه هئي، ان ڳالهه عثمانيه سلطنت کي بچائي ورتو. عبدالمجيد اول پنهنجي پيءُ جا نافذ ڪيل اصلاح جاري رکيا. هن جي دؤر ۾ فساد، بغاوتن ۽ قتلِ عام رونما ٿيا. هن قانون جي وضع کانسواءِ ٻيا به ڪيئي اصلاح ڪيا، خاص ڪري جنگي ۽ تعليمي نظام ۾. هن ڪيئي شفاخانا ۽ عمارتون تعمير ڪرايون. سرڪاري ڪاغذن ۽ سندن لاءِ پهريون ”خزينه اوراق“ هن ٺهرايو – سڀ کان پهريون ٿئيٽر به هُن جي دؤر ۾ تعمير ٿيو.
عبدالمجيد پهريون سلطان هو جو ڪائي يورپي ٻولي (فرانسيسي) ڳالهائي سگھندو هو. هو هڪ هوشيار، مهذب ۽ هَٽو ڪٽو شخص هو، پر هن جي صحت حرم ۾ بي اعتدالين ڪري خراب رهندي هئي. هو گھڻ خرچائو ۽ ڦرڻو گھرڻو هو پر دلير هيو. 1849ع ۾ هن پناهگيرن کي آسٽريليا حوالي ڪرڻ کان انڪار ڪري، عالمگير سطح تي نيڪ نامي حاصل ڪئي. انسائيڪلو پيڊيا ۾ وڌيڪ لکيل آهي ته:
”ترڪيءَ جي تاريخ ۾ هن کان وڌيڪ رحمدل، شريف ۽ هن جهڙن رجحانن جهڙو حڪمران نه ٿيو آهي. هن جي دلڪش خدو خال اندر عالى حوصلي جو روح هوندو هو.“ هو 17 ذوالحج 1277هه / 25 جون 1861ع تي جوانيءَ ۾ ئي فوت ٿي ويو.