مارڪس آريليس (Marcus, Aurelius)
روم جو شهنشاهه هيو، جنهن 121 ع کان 180ع تائين روم جي سلطنت تي راڄ ڪيو. ”انترڌيان“ (سوچ) هن جو مشهور ڪتاب آهي، جنهن ۾ هن جون چوڻيون آهن، جن جو رڳو انگريزيءَ ۾ ئي پنج، ڇهه اديب ترجمو ڪري چڪا آهن. بنيادي طرح مارڪس آريليس هڪ وڏو فيلسوف هيو ۽ هن جو شمار افلاطون ۽ ارسطو جهڙن فيلسوفن جي قطار ۾ ٿئي ٿو. هن جا ڪيترائي همعصر پنهنجي سوڀ تي ٻٽاڪون هڻندا هيا، جڏهن هن جي وڃڻ جو وقت آيو ته هن فقط اهو چيو: ”مان هڪ نهٺي فيلسوف، ڪڏهن به اهو هَوس نه رکيو آهي ته ٻي ڪنهن کي ڏک رَسايان.“ هو نه رڳو شهنشاهه هيو، پر هڪ عظيم ترين رومن هيو. مان ڀانيان ٿو ته هن جهڙو ڏاهو حاڪم، دنيا جي تاريخ ۾ نه ٿيو آهي.