فــريــاد
ڇو؟ کڻي اڄ اي اَدا! عريان مونکي توڪيو،
مان وڏي هيس نيڪ، پر نادان مونکي توڪيو.
منهنجيءَ سيرت جي ته توکي، ساک ڏيندو آسمان،
پر ذلالت جو ڦندو، فقران مونکي توڪيو.
مرد! منهنجي پارسائي جون تواريخون گواهه،
خوامخواهه بدنام اڄ، اي خان! مونکي تو ڪيو.
مغربي تهذيب تي اڄ، مست ايڏو ٿي ڪري،
رسم ديني کان کڻي، بي ڌيان، مونکي تو ڪيو.
جو هئم اڳ شان اعليٰ، سو سڀئي تنهنجي ڪري،
شان وارو يا وري بي شان، مونکي توڪيو.
خود پڙهيس، يا تو پڙهايو، علم انگلش سو ٻڌاءِ،
غير جي تقليد تي، زندان، مونکي تو ڪيو.
شوق خاطر تنگ ڊريسون، توئي پهرايون ميان!
۽ ڪِريمن تي وري، ڪوشان، مونکي تو ڪيو.
پُر پيالا مئي سندا، ٿي ڪنهن پياريا ياد ڪر،
مست ان مستيءَ ۾، سچ مستان، مونکي تو ڪيو.
ڪنهن ڪيو غِيرن سان واقف، ڪنهن ڏَسيو ميخانو مون،
خود ادا! ساقيءَ جي در، دربان مونکي تو ڪيو.
تو وٺي مونکي ڪيو، ڏس پارٽي ۾ پيش خود،
ڪاش! چند ڪوڏين مٿي، قربان مونکي تو ڪيو.
ڪلب توڻي ناچ گهر ۽ عيش جو هرڪو اَڏو،
واقف خود محفل رندان مونکي تو ڪيو.
تو سکايا ناچ گانا، ناز نخرا ناٽ پڻ،
غرض هر غلطي اندر، غلطان مونکي تو ڪيو.
ناچ منهنجي کي ڏسي، اڪثر انعامون ٿو ڏئين،
ناٽ ان تي ”نوٽ“ ڏيئي، نازان مونکي تو ڪيو.
گهر ڇڏائي مون ڪنان، آندو سر بازار تو،
دام ”دمڙي“ جي مٿي، ڏسي دان مونکي تو ڪيو.
تو ڇڏي غيرت تڏهين، غيرن وڌيون مون ۾ اکيون،
آهه! صد افسوس جو، ارزان مونکي تو ڪيو.
ڪم پڄي توکان نڪو، مونکي ڪمائي لئه تڪين،
پيٽ پالڻ لئه کڻي، گذران مونکي تو ڪيو.
تو ڇڏي غيرت، تڏهين لاچار پردو مون ڇڏيو،
هٿ وٺي ننگ نام کان، عصيان مونکي تو ڪيو.
ڪنهن ڇڏيو پرهيز کي ۽ ڪنهن ڇڏيو پردو ڀلا،
لُچ لٽيرن وٽ ته خود، مهمان مونکي تو ڪيو.
مان ته اڳ هئڙس گهڻو، پردي ڪرڻ جي پابند،
پنهنجي هٿ سان پاڻهين، سنسان مونکي تو ڪيو.
تون بنان ”ناري“ نٿو سهڻو لڳين اڄ سير ۾،
هر سفر جو حضرتا، سامان مونکي تو ڪيو.
پاڻ سان گڏ ٿو هلائين، غير جي دعوت مٿي،
هي نه منهنجو شان، پر بي شان مونکي تو ڪيو.
مون بنان توکي نٿي، فرحت اچي هر فلم ۾،
هر خرابي تي ته خود، خواهان مونکي تو ڪيو.
بي نقابي خود ڪرائي، عيب پوءِ منهنجا ڳڻين،
حيف ٿئي هن پر وري، نيشان مونکي تو ڪيو.
جا شڪايت ٿو ڪرين، سا سڀ سيکاريل تو سَندي،
فحش هر فيشن سندو، فرمان مونکي تو ڪيو.
منهنجي آواره ٿيڻ ۾، منهنجي آهي ڇا مجال،
هر ڪُڌي ڪرتوت تي، خواهان مونکي تو ڪيو.
مان خوشي سان ڪين ڪڏهين، هٽ ويس واپار لئه،
شو سبب خود شهر ۾، اڳواڻ مونکي تو ڪيو.
عيب منهنجا جي ڳڻين، سي ڪارناما تو سدا،
اڄ وري ازخود اُٿي، نيشان مونکي تو ڪيو.
مان ڪيان ڪهڙي شڪايت، پاڻ پنهنجا پار ڏس،
تو ڪُٺو هٿ سان اٿم ۽ ڳان مونکي تو ڪيو.
عام اخبارن اندر شعرا سندس شڪوه پڙهي،
ڏک ڀري هڪ ڀيڻ چيو، طغيان مونکي تو ڪيو.
ٿي مخاطب مرد کي، ”سرويچ“ مان ٿي هيئن چوان،
خود ڪرائي ڪم برا، تالان مونکي تو ڪيو.