شاعري

ٻئي ڪنڌيون مهراڻ جون

ھي ڪتاب سنڌ جي عوامي شاعر سرويچ سجاولي جي شاعريءَ جو مجموعو آھي. سرويچ سجاولي صاحب جو ھي مجموعو غزلن، نظمن، گيتن، وأين، ڪافين ۽ ڪجھھ محبوب شخصيتن کي ڏنل ڀيٽا وارن شعرن تي مشتمل آھي، جيڪي وقت بوقت سرويچ جي اندر مان اڀري اکرن جي صورت وٺي ڪورن ڪاڳرن تي ظاھر ٿيا. سرويچ سجاولي جي شاعري، سنڌ جي شعور جي علامت، قومي حقن لاءِ اُٿندڙ آواز ۽ طبقاتي ڦُرلُٽ جي خلاف احتجاج جو سگھارو آواز آھي. سندس شاعري ۾ نه رڳو پنھنجي وطن، پر ان جي پورھيتن، ڪمين ڪاسبين، ھارين، نارين، عورتن، ٻارن، ٻڍن، جي اھنجن، ايذائن ۽ سورن جي ڳالھ ڪيل آھي، پر انھن جو درمان به ڏسيل آھي. ۽ بي باڪي ۽ دليريءَ سان پنھنجي حقن کي ڇني وٺڻ جي واٽ به ڏسيل آھي. سرويچ جي شاعري فڪري حوالي سان قومپرست ترقي پسند ۽ جمهوريت پسند فڪر جي ترجماني آھي.
Title Cover of book ٻئي ڪنڌيون مهراڻ جون

مسڪين قوم جي هيءَ امڙ امام آهي

مسڪين قوم جي هيءَ امڙ امام آهي

هيڻن جي همدرد آ، لوٽن خلاف آهي،
سچن جي ساٿياڻي، کوٽن خلاف آهي،
دوکي فريب وارن، ووٽن خلاف آهي.

عالي جناب آهي، هي احترام آهي،
مسڪين قوم جي هيءَ، امڙ امام آهي،
تنهنجو ۽ منهنجو تنهن تي، هر دم سلام آهي.

غاصب غدار سارا، هيءَ ٿي گهڻو سڃاڻي،
بيٺا نه ڪالهه جيڪي، هڪ هڪ ڄڻو سڃاڻي،
پنهنجو سڄو ٿي سانئڻ، هيءَ پرڳڻو سڃاڻي.

واقف گهٽي گهٽي جي، ڄامن جي ڄام آهي،
مسڪين قوم جي هيءَ، امڙ امام آهي،
تنهنجو ۽ منهنجو تنهن تي، هر دم سلام آهي.

ڏونگر ڏارڻ ۾ جيڪا، فرهاد کان به ڏاڍي،
پنهنجي وچن ۾ پنهنجي، اولاد کان به ڏاڍي،
جنگين جي پَڙ اندر سا، فولاد کان به ڏاڍي.

لوٽن لُچن جي لاءِ، لوهي لغام آهي،
مسڪين قوم جي هيءَ، امڙ امام آهي،
تنهنجو ۽ منهنجو تنهن تي، هر دم سلام آهي.

اڄ ڪالهه ملڪ ۾ ڪو، قانون ڪونه آهي،
برباد ٿي ويا ماڻهون، سڪون ڪو نه آهي،
ڦرمار کان سوا ڪو، مضمون ڪونه آهي،

ڌاڙي قتل زنا جو، دستور عام آهي،
مسڪين قوم جي هيءَ، امڙ امام آهي،
تنهنجو ۽ منهنجو تنهن تي، هر دم سلام آهي.

چورن جو راڄ آهي، ڪرسين تي نانگ ويٺل،
هنجن سان جيل ڀريل، تختن تي ڪانگ ويٺل،
هر هڪ وزير وٽ آ، ٺڳن جي ڇانگ ويٺل،
ڌنڌو ڦُرڻ لُٽڻ جو، ڏينهن رات شام آهي،
مسڪين قوم جي هيءَ، امڙ امام آهي،
تنهنجو ۽ منهنجو تنهن تي، هر دم سلام آهي.

چاري چغل هيءَ چونڊي، لوڌي ڪڍڻ ٿي چاهي،
ويري ويا جي وڪجي، تن کي وڍڻ ٿي چاهي،
دشمن ڌڪڻ ٿي چاهي، پنهنجا پَسڻ ٿي چاهي.

هن وٽ ته پارٽي جو، بهتر نظام آهي،
مسڪين قوم جي هيءَ، امڙ امام آهي،
تنهنجو ۽ منهنجو تنهن تي، هر دم سلام آهي.

اڄ بينظير کي جي، واسينگ ويا وڪوڙي،
تن جا ڇڏيندي نصرت، پيٽ ۽ پُٺا اُڊوڙي،
مُڪن سان تن جا وجهندي، نڪ ۽ نراڙ ڦوڙي.

اهڙو اوهان سان سندس، عهد و انجام آهي،
مسڪين قوم جي هيءَ، امڙ امام آهي،
تنهنجو ۽ منهنجو تنهن تي، هردم سلام آهي.

مڪار ملڪ سڄي جا، پنڪي جي آس پاس،
ڇورا وڏيرڪا سڀ، وسڪي جي آس پاس،
قاتل سڀئي ڀُٽي جا، ڪُرسي جي آس پاس.

ڪيڏي نه يار ٿي وئي، ڪاري قيام آهي،
مسڪين قوم جي هيءَ، امڙ امام آهي،
تنهنجو ۽ منهنجو تنهن تي، هر دم سلام آهي.
هيءَ ٿي چوي ته ڌيئڙي، پنهنجا سڃاڻ ساٿي،
همت ۽ هوش سان تون، هڪلي هٽائي هاٿي،
بندن ۾ ڇو رکيا ٿئه، پنهنجي ئي گهر جا ڀاتي.

ڪُرسي نه رهندي ڪنهن وٽ، مٺڙي مَدام آهي،
مسڪين قوم جي هيءَ، امڙ امام آهي،
تنهنجو ۽ منهنجو تنهن تي، هر دم سلام آهي.

ڪيڏا ورهه وڇوڙا، جهولي وجهي جهليا ٿس،
ڪانڌ ۽ ڪنڌار ٻچڙو، هٿن منجهان هليا ٿس،
صدما سوين سٺا ٿس، جيرا جگر جليا ٿس.

گهاون تي گهاءُ سهندي، آئي تمام آهي،
مسڪين قوم جي هيءَ، امڙ امام آهي،
تنهنجو ۽ منهنجو تنهن تي، هر دم سلام آهي.

باهي لڳي جتي ٿي، جاءِ جلي اُها ٿي،
سيڻن هٿان سڙي جا، صدما سلي اُها ٿي،
ڪونڌر ڪُسن ته پوءِ به، هٻڪيو هلي اُها ٿي.

حق حق هميشه تنهن جو، ڪلمون ڪلام آهي،
مسڪين قوم جي هيءَ، امڙ امام آهي،
تنهنجو ۽ منهنجو تنهن تي، هر دم سلام آهي.

جابر سان جنگ ۾ هيءَ، جُڳ جُڳ جوان آهي،
ڪُهن جي قوم تن لاءِ، ڪڙ ڪڙ سان ڪان آهي،
ڪانئر جي ڪاڻ ڪشيل، تير وَ ڪمان آهي.

عالي وقار آهي، اعليٰ مقام آهي،
مسڪين قوم جي هيءَ، امڙ امام آهي،
تنهنجو ۽ منهنجو تنهن تي، هر دم سلام آهي.

آ پارٽي سندس ۽، سرواڻ پاڻ آهي،
محبوب مرتضيٰ ڀي، هن ساڻ ساڻ آهي،
وارث آ ورڪرن جي، سورهيه سڄاڻ آهي.

هي چيرمن اسانجي، هن سان عوام آهي،
مسڪين قوم جي هيءَ، امڙ امام آهي،
تنهنجو ۽ منهنجو تنهن تي، هر دم سلام آهي.

”سرويچ“ آهي سورهيه، سر جا ڪري نه سانگا،
اوڙاهه وڃي ٿي اُڪريو، اونها ڏسي نه تانگها،
ڪيڏين قيامتن مان، آئي لنگهي هي لانگها،

هي ’نيلسن منڊيلا‘، سچ پچ ’صدام‘ آهي،
مسڪين قوم جي هيءَ، امڙ امام آهي،
تنهنجو ۽ منهنجو تنهن تي، هر دم سلام آهي.






[1994ع ۾ سجاول ٽائون ڪميٽي گرائونڊ تي ٿيل جلسي ۾ بيگم نصرت ڀٽو ۽ غنويٰ ڀٽو جي موجودگيءَ ۾ پڙهيو ويو. ]