مذهب

آقا ﷺ

ابدال بيلا لکي ٿو ”هي ڪتاب هڪ ٻانھي پاران پنھنجي ۽ سڄي ڪائنات جي آقا ﷺ  جي لاءِ تبرڪ جو هڪ هديو آهي.  ٻيو تہ هن ڪتاب ۾ پنھنجي علميت، فوقيت، عظمت، خطابت يا پنھنجي ڪنھن مسلڪ جو حوالو ڪونھي. ڪٿي بہ بحث نہ ڇيڙيو اٿم. بنا سبب جي ڪو واقعو ٻيھر لکي پڙهندڙ کي ٿڪايو نہ اٿم، نہ مونجهاري جو شڪار ڪيو اٿم ، ڪوشش اها ئي ڪئي اٿم تہ پڙهڻ وارو جيڪو پڙهي رهيو آهي ، اهو زماني ترتيب سان، سڀني تفصيلن سان، ان منظر ۾ ايئن وڃي گڏجي، جو هو پاڻ کي ان جو شاهد سمجهي، ڄڻ هو سڀ ڪجهہ ڏسي رهيو هُجي ۽ اهو سڀ مٿس وهي واپري رهيو هُجي.“

  • 4.5/5.0
  • 25
  • 4
  • آخري ڀيرو اپڊيٽ ٿيو:
  • يوسف سنڌي
  • ڇاپو پھريون
Title Cover of book آقا ﷺ

اُمه معبد جي جُڳهي

اُمه معبد جي جُڳهي

ڳاڙهي سمنڊ جي ساحلي پٽيءَ کان هٽي رسالت جو سڳورو قافلو مديني ويندڙ روايتي رستي کي ڇڏي اُتر طرف پري ريگستان جي هنج ۾ هليو ويو. ”قديد“ جو هند جيڪو معلوم شاھراھ تي هو، پٺيان ڇڏي آيا. اڳيان بيابان، کليل ريگستان، سنگلاخ ٽڪريون جيڪي صبح جي تپش سبب سڙي ڳاڙهيون ٿي ويون هيون. ڪاوڙيل جبل پري پري تائين ڪوبه ساهوارو نظر نه ايندڙ. ڪنهن ڳوٺ جا به ڪٿي آثار نظر نٿي آيا. اهڙيءَ حالت ۾ ٻن سفيد اٺڻين تي سوار باوقار سوارن کي اُڃ ۽ بُک ستائڻ شروع ڪيو.
سفر جو سامان ختم ٿي چڪو هو.
پاڻيءَ جو خليون خالي ٿي چڪيون هيون
۽ رستي ۾ ڪو سائو پتو به نه هو
جيڪو رستي ۾ ڪنهن کوهيءَ جي هئڻ جو ڏس ڏي.
اوچتو ريگستان جي منجهند جي سر سر ڪندڙ هوا هڪ پاسي کان ڪنهن خيمي جي ٿڪل ۽ پراڻي دروازي جي پردي کي ڦڙڪايو. خيمي جي اُٺن جي ڏاس مان ٺهيل ٿلهي پراڻي چادر جي سر سر ڪندڙ آواز ڪاروان نبوتﷺ جي مسافرن کي اُڃ ۽ بُک تي فتح جي خوشخبري ٻُڌائي.
ڪو آهي، هتي ويجهو ئي آهي.
ٿورو اڳتي وڌيا
هڪ پهاڙي مُوڙ مُڙيا
وارياسي سطح تي، کليل بيابان ۾ هڪ تنبو ڏسڻ ۾ آيو.
قافلي جي سفيد ڏاچين جا قدم پاڻمرادو تيز ٿي ويا. تنبو ساحل ڏانهن پُٺي ڪيو، سامهون واري جبل تي اکيون کپائي بيٺو هو ۽ تنبوءَ جي کليل ڦڙ ڦڙائيندڙ دروازي جي ٻاهر ساٺيڪو سالن جي لڳ ڀڳ هڪ هپاڻيل پر بُت ۾ ڀريل عورت، پنهنجي تنبوءَ جي ڇانوَ ۾ هڪ سڌي پٿر تي اعتماد سان ويٺي هئي.
اها عورت اُم معبد هئي.
اُم معبد بنت حارث عنسي
هُن جون اکيون به ويجهو ايندڙ اُٺ سوارن تي هيون .
اُٺڻيون ۽ سوار ويجهو اچي ويا.
رستي جي مٽي، ڌوڙ، آگسٽ جي گرميءَ جو پگهر، چمڪندڙ تيز باھ وسائيندڙ سج، گرم پهاڙين جي تپش، رستي جي ساڙيندڙ واري، اهڙي مُند ۾ به انهن پري کان ايندڙ اوپرن مسافرن جي مُھانڊن تي ڪيتري نه تازگي هئي.
اهڙي اُس ۾ به هڪ مسافر جي مُنهن تي ڄڻ نور پيو وسي ۽ ڄڻ چوڏهين جو چنڊ هُجي هُن جو چهرو ،
اُم معبد اکيون ڦاڙي انهن سوارن کي تڪي رهي هئي.
حيران هئي.
ته اُس جي ان سفر ۾ بنجر جابلو صحرائي سفر ۾ ڪو مسافر ايترو تازو توانو ڀلا ڪيئن ٿو رهي سگهي.
هي ڪير آهي.
هن مسافر کي اُس ۾ ڪير ٿو چانڊوڪي ڏي
اوپرا ويجهو اچي سَهڙيا.
هُنن پنهنجون اُٺڻيون ويهاريون .
سيدنا ابوبڪر ريگستان جي هر رهاڪوءَ کي سڃاتو ٿي. کيس خبر هئي ته هتي شايد ڪجهه سُڪل گوشت يا اُٺ ۽ ٻڪريءَ جو کير ملي وڃي. جيئن هو خريدي سگهي.
اُم معبد کان پُڇيائين،
جيڪا اڃا تائين سيدنا ابوبڪر سان گڏ ٻي سوار کي تڪي رهي هئي. ڄڻ هن جي سڄي عمر جي اُڃايل اکين جي اُڃ اڄ ئي ختم ڪرڻي هئي.
چيائين سُوڪهڙي جا ڏکيا ڏينهن آهن. گهر ۾ اهڙي ڪابه شئي ڪونهي جيڪا مزمانن کي پيش ڪري سگهان. نه ته وڪرو ڪرڻ پنهنجي جاءِ تي، آءٌ ته دل کولي ميزباني ڪريان ها. بس هي هڪ ڦاٽل تنبوءَ ۽ ان جو ڇانورو حاضر آهي اطمينان سان گهڙي سوا آرام ڪري وٺو.
آقاﷺ به هيٺ لٿا
تنبوءَ جي اندر هڪ ڏٻري مَرگهيل ٻڪري ٻَڌل هئي.
آقاﷺ پڇيو؛ ٻيون ٻڪريون ڪٿي آهن؟
اُم معبد وراڻيو: منهنجو مڙس کين چارڻ ويو آهي.
۽ هيءَ ٻڪري؟ آقاﷺ اُن ٻڪري ڏانهن اشارو ڪندي پُڇيو.
اُم معبد ته آقاﷺ کي ٻلهار ٻلهار اکين سان ڏسي رهي هئي. کلندي وراڻيائين. هن کان ته چُريو ئي نٿو ٿئي. صفا ڪمزور آهي. ڪيئن چَرڻ وڃي ها.
آقاﷺ فرمايو
”جيڪڏهن موڪل ڏيو ته هن کي ڏُهان.“
اُم معبد جون اکيون حيرت مان اها اڻ ٿيڻي ڳالهه ٻڌي کُليون ۽ چيائين هن ته ڪڏهن ڦڙي کير جي به نه ڏني آهي. ڀلا ان جي قابل هجي ته ....سا ٿي ڏُڀي.“
ڀلي ڏُهوس.
اها گهڙي شايد اَڻ ٿيڻي، ٿيڻ وار گهڙي هئي.
آقاﷺ بسم الله پڙهي ان ڏٻري مَرگهيل ٻڪريءَ جي ڳچيءَ تي پيار مان هٿ گهمايو. ٻڪريءَ جي سڄي بُت ۾ سگهه ۽ تازگي اُڀري آئي. هن جي سڪل کل جي اندر ڄڻ ساوڪ اُڀري آئي.. ڄڻ سالن کان اڃايل صحرا ۾ وڏو ڦڙو وسڻ لڳو..
آقاﷺ ٻڪريءَ جي چيلهه تي پيار مان هٿ ڦيريو. ٻڪري پنهنجي قد کان وڏي نظر اچڻ لڳي. آقاﷺ ٻيهر هيڪڙي خدا جو نالو ورتو.
فرمايو
”اي الله! اُم معبد جي هن ٻڪري کي برڪت ڏي.“
۽ ٻڪريءَ جي سُڪل ٿڻن تي هٿ ڦيريو
ٻڪري ٻيئي ٽنگون کولي ڇڏيون
هُن جي مُرجهايل ٿڻن ۾ اُڀار آيو
ٿڻ ڀرجڻ لڳا.
هوريان هوريان سڪل ٿڻ ڦوڪڻي جيان ڦوڪجي ويا ۽ انهن جي ڄُنڊين تي کير جا ڦڙا چمڪڻ لڳا.
اُم معبد اهو منظر ڏسندي ئي ڄڻ پٿر بنجي ويئي.
هُن جي سامهون سندس زندگيءَ جو سڀ کان حيرت ۾ وجهندڙ واقعو ٿي رهيو هو.
آقاﷺ ام معبد کان ڪو ٿانو گهريو.
هوءَ پنهنجي تنبوءَ مان سڀ کان وڏو پيالو کڻي آئي.
آقاﷺ کير ڏڌو
ٻڪريءَ جي ٿڻن نور جي برسات وهائي ڇڏي
ايترو کير
وري گجيءَ سان ڀريل، مکڻ سان ٽمٽار.
اُم معبد ڄڻ پٿر بڻجي ويئي.
آقاﷺ کير جو ڀريل پهريون وٽو اُم معبد کي پيش ڪيو
هُن جا هٿ حيرت مان ڪنبي رهيا هئا.
اکيون حيرانيءَ مان ڦاٽي چهري تي اُڀري آيس
کير جو پيالو وٺڻ سَمئه چيائين
عالي وقار.. پهريون اوهين پيئو
ساقي آخر ۾ پيئندو آهي.
اُم معبد کير جي نور جو هڪ ڍُڪ پيئندي، نور ڪائنات جي روشن چهري کي اهڙي ته پيار ۽ دل لڳيءَ سان ڏٺو، جو نور محمديﷺ جي هر نور جو نقش ياد ڪري ڇڏيو.
آقاﷺ وري پيالو ڀريو
واري واري سان پنهنجن ساٿين کي پياريو
پوءِ پڇاڙيءَ ۾ پاڻ پيتو
هڪ هڪ ڀيرو وري پيتو
سڀني ٻيهر پيتو ۽ ڍءُ ٿي وين
آقاﷺ اُم معبد جي خيمي ۾ پيل سڀني ٿانوَن کي کير سان ڀريو، پوءِ ڪاروان نبوت اُم معبد جي مهرباني مڃي اُتان رخصت ٿيو.
اُم معبد پري ويندڙ اُن قافلي کي نيڻ نهار تائين پنهنجي تنبوءَ جي ٻاهران بيهي ڏسندي رهي. ايستائين، جيستائين اهي اکين کان اوجهل نه ٿي ويا.
نظرن کان پري ٿيڻ جي باوجود اُم معبد ڳچ دير تائين حيرت ۾ بيٺي اُن پاسي ڏسندي رهي. کيس اها سَمڪ ئي نه رهي ته ڏينهن لڙڻ لڳو هو ۽ سندس مُڙس صبح جو پَهرايل لاچار ٻڪرين جي لاءِ گاھ جو تندون ڳولهيندو، ان سوڪهڙي ۾ ٿڪي ٽُٽي موٽي آيو هو.
هو اُم معبد جي چهري کي سڃاڻي ئي نه سگهيو
اهڙي چمڪَ ۽ سُهائي ڄڻ چمڪندڙ هيرو
ڄڻ ٻڙڪندڙ چشمو
وهندڙ ندي
وسندڙ ڪڪر
۽ حيرت ۾ ورتل جهان
اُم معبد مونکي ته ٻڪريون چارڻ جي لاءِ ڪوبه گاھ پَٺو نه مليو.
تون هتي ايتري حيران ۽ بدلي بدلي ڇو بيٺي آهين.
ڇا ٿيو؟
اُم معبد اڃا تائين ڄڻ خمار ۾ هئي
چيائين
تون گاھ ڳولهيندو رهين
پر سڄو باغ ته ڪو هِتي کڻي آيو
تون اُس پهري ڦِري رهيو آهين
ڪو نور جي برسات ته هتي کڻي آيو
هيڏانهن اَچ
هن کير مان ڀريل سڀ ٿانوَ ابومعبد جي سامهون رکيا ۽ سڄي ڳالهه ڪري سُڻائي.
ابو معبد کير پيتو، هن جون اکيون چمڪڻ لڳيون، چيائين: مونکي اُن ڀاڳوان، نيڪ طبيعت واري شخصيت جو سراپا ته ٻڌائي، جيڪو اسانجي هڪ ڇنل ۽ ڦٽل جُهڳيءَ ۾ پنهنجي نور جا ستارا ٽانڪي ويو آهي.
لڳي ٿو ته اُهو اهوئي بابرڪت شخص آهي. جنهن جي ڳولا ۾ قريش ڀَڄ ڊُڪ ۾ آهن.
مونکي ٻڌاءِ ته سَهي هو ڏسڻ ۾ ڪيئن ٿي آيو.
اُم معبد جي اکين ۾ ٻيهر ڏٺل ماھ ڪامل جي تصور سان آسمان جا هڙئي تارا لهي آيا ۽ هوءَ پنهنجن خيالن ۾ کوئجي ويئي. پوءِ هوءَ پنهنجي کُليل اکين کي بند ڪندي چوڻ لڳي.
اڄ حيرت ڀريل خوشنصيب ڏينهن آهي.
جيڪو منهنجي سڄي زندگيءَ ۾ پهريون ڀيرو آسمان تان لٿو آهي.
اڄ مون سڄي ڪائنات جي سڀ کان حسين اُجرائپ ۽ پاڪيزگي انساني شخصيت ۾ مُجسم ڏٺي آهي.
چهري تي نور
اخلاق خلائق جي هر حد کان وڌيڪ
مُناسب عضوا
جسم گلن ڀريل ٽاري
خوش خيال
ڪمال حد تائين جمال
نه وڌيل پيٽ هئڻ جو عيب
نه ڪنڌ ويٺل، نه مٿو ننڍو
مٿي جا وار پورا، گهاٽا ۽ ڊگها
۽ وچٿرا گُهنڊي دار
وارن جي ڪاراڻ تيز چمڪندڙ
سُهڻي ۽ سڌي ڳچي
مَهڪندڙ گهاٽي ڏاڙهي
اکين جي مٿان تراڙ جهڙا سَنها ڀِرون
پاڻ ۾ سُهڻي نموني جڙيل
اکيون موتين سان ڀريل جادوئي ڪوڏ
ڏَيا واريون ۽ وڻندڙ
حَيا سبب جُهڪيل
اکين جون ماڻڪيون ڪاريون
خوش خياليءَ مان ڀريل
نيڪ طبيعت
سليقي وارو
۽ اکين جي اَڇاڻ
کير جي مکڻ کان اُجري
براق
هن جي اکين جي چمڪ
هيري کان به وڌيڪ تيز
ڄڻ نور جي ڏياٽي
نور ئي نور
جيڏانهن به اک کڻ
رُت بدلجي وڃي
کيريون ڪندڙ
سُهڻو انداز
سُهڻو ڳالهائڻ
خوش گفتار
خاموشيءَ ۾ به وقار
مُرڪي ته ڄڻ حُسن جو وهندڙ آبشار
ڳالهه ٻولهه ڄڻ ته موتين جي لڙي
هن جي ڳالهائڻ سان ڄڻ موتي پيا ڇَڻن
خوش ڪندڙ
شيرين سُخن
سڄي ڳالهه ڪندڙ
پُر لطف
گهٽ ڳالهائيندڙ
پر گهٽ ڳالهائڻ اهڙو به نه جو ڳالهه پوري نه ٿئي
لفظ لفظ موتين جي مالها
گلن جو هار
مَن موهيندڙ
آواز ۾ سُر جا سڀئي آهنگ
نفيس ۽ بلند خيال
اَجائي ڳالهائڻ کان ڪوهين ڏور.
شان ۽ مان وارو
پري کان ڏسي ته سڀني ۾ سُهڻو.. سراپا جاھ و جسم
ويجهڙ کان ڏس ته مِٺو... مرد ابريشم
گفتار ۾ فصيح
اَبلاغ ۾ بلاغت
خوش گذار ۽ خوش رفتار
ڏسڻ ۾ نه ايترو ڊگهو جو قد اڻ وڻندڙ لڳي
نه قد جو بندرو
مناسب قد ۽ ڪاٺ
سُٺو
نرمل
سڀني کان ڌار نظر ايندڙ
ڳالهائڻ ۾ وقار ۽ شان
ٻن شاخن ۾ هڪ ڏار
ٻن ساٿين سان گڏ، جن جي گهيري ۾ رهندڙ
پنهنجي بي حد ڌيان جي دائري ۾ رهندڙ
سندس وات مان نڪرندڙ هر ٻول
سندن ساٿين جي لاءِ حُڪم
ساٿي به حد کان وڌيڪ اطاعت ڪندڙ
وڏا ڀاڳوان ۽ حق شناس
جيڪي حُڪم جي پورائيءَ ۾ سڀني کان اڳيان
نه تِکا نه گهڻو ڳالهائيندڙ
مخدوم اهڙا جو خادم بنجي ويل
آقا اهڙو جو چنڊتارا سڀ غلام
سج ۽ چنڊ سندس پيرن جي مٽِي
ڪائنات جي ذري ذري جو کيس سلام
ڪيئن ٻڌايان ته هو ڪيئن هو.“
ابو معبد ٻيئي هٿ کاڏيءَ جي هيٺان رکيو سَڪتي ۾ ويٺو، ڌيان سان سڀ ٻڌي رهيو هو. پوءِ سندس اُس ۾ سڙيل جهوني چهري جا گُهنج سَرسَر ڪري هڪٻئي تي چڙهيا. اکين مان لڙڪ ڳڙيس ۽ ڪنڌ کي پويان پنهنجي هٿ سان مَهٽيندي چيائين ”اي اُم معبد! جيڪڏهن آءٌ ان مهل اچي وڃان ها ته آقاﷺ کي عرض ڪيان ها ته مونکي اوهانجي صحبت ۾ رهڻون آهي. مونکي پاڻ سان گڏ رک.“
چون ٿا ته اُن جي ٻي ڏينهن صبح جو مڪي جي زمين ۽ آسمان جي وچ ۾ هڪ غيبي آواز اُڀريو، جنهن کي ماڻهن ٻڌو ته سهي، پر چوندڙ کي ڪنهن به نه ڏٺو.
آواز هو
”الله جيڪو سڀني انسانن جو پالڻهار آهي، اُنهن ٻن سنگتين کي بهترين جزا ڏي، جيڪي اُم معبد جي خيمي ۾ لٿا. جنهن هنڌ تي اِهي ٻيئي لٿا ۽ اُتان هليا ويا. محمدﷺ ۽ سندس ساٿي ڪامياب ٿيا.“
اُم معبد جي جُڳهيءَ کان لنگهڻ کانپوءِ آسمان سفر کي ڪامياب چئي ڇڏيو.
مڪي وارن به ٻُڌي ورتو.