مذهب

آقا ﷺ

ابدال بيلا لکي ٿو ”هي ڪتاب هڪ ٻانھي پاران پنھنجي ۽ سڄي ڪائنات جي آقا ﷺ  جي لاءِ تبرڪ جو هڪ هديو آهي.  ٻيو تہ هن ڪتاب ۾ پنھنجي علميت، فوقيت، عظمت، خطابت يا پنھنجي ڪنھن مسلڪ جو حوالو ڪونھي. ڪٿي بہ بحث نہ ڇيڙيو اٿم. بنا سبب جي ڪو واقعو ٻيھر لکي پڙهندڙ کي ٿڪايو نہ اٿم، نہ مونجهاري جو شڪار ڪيو اٿم ، ڪوشش اها ئي ڪئي اٿم تہ پڙهڻ وارو جيڪو پڙهي رهيو آهي ، اهو زماني ترتيب سان، سڀني تفصيلن سان، ان منظر ۾ ايئن وڃي گڏجي، جو هو پاڻ کي ان جو شاهد سمجهي، ڄڻ هو سڀ ڪجهہ ڏسي رهيو هُجي ۽ اهو سڀ مٿس وهي واپري رهيو هُجي.“

  • 4.5/5.0
  • 25
  • 4
  • آخري ڀيرو اپڊيٽ ٿيو:
  • يوسف سنڌي
  • ڇاپو پھريون
Title Cover of book آقا ﷺ

خالد بن وليدرضه

خالد بن وليدرضه

مڪي ۾ مسلمانن جي ٽن ڏينهن جي ٽِڪڻ سان مڪي جي ماڻهن تي مسلمانن کي ڏسي حيرت ۾ وجهندڙ خوشگوار اثر پيو. پر هڪ اعلان سان مڪي جي سردارن جي چوڪڙيءَ ۾ ڦڙڦوٽ پئجي ويئي.
مڪي جي سڀني کان وڌيڪ جِري، بهادر ۽ ڏاهي نوجوان گهوڙيسوار دستن جي سالار خالد بن وليد، قريش سردارن جي ڀَرئي ميڙ ۾ اعلان ڪري ڇڏيو
”ٻُڌو!
هر سمجهوءَ تي هاڻ چٽو ٿي چڪي آهي ته محمد ﷺ نه جادوگر آهن ۽ نه وري شاعر. سندس ڪلام عالمن جي رب جو ڪلام آهي. تنهن ڪري هر هوش مند شخص تي اهو لازم آهي ته هو اُن جي پيروي ڪري.“
خالد بن وليد جن ماڻهن جي سامهون اهو اعلان ڪيو، انهن ۾ سندس ويجهو دوست ابو جهل جو پُٽ عڪرمه به هو. هو بي چين ٿي اٿيو.
چيائين.
خالد، محمدﷺ تنهنجي پيءُ، تنهنجي چاچي ۽ ڪيترن ئي ٻين مٽن مائٽن ۽ عزيزن قريبن کي جنگين ۾ مارايو- هاڻ تون وري ڪهڙيون پيو ڳالهيون ڪرينءَ؟
خالد بن وليد جو هڪئي جواب هو.
عُڪرمه منهنجي دل بدلجي چڪي آهي.
مون تي حقيقت چِٽي ٿي چڪي آهي.
ابو سفيان بن حرب به اُتي ئي هو.
هو خالد بن وليد سان اٽڪي پيو.
پنهنجي ڪجهه ساٿين سان گڏجي خالد تي حملو ڪري ڏنائين.
عڪرمه، ابو سفيان جي ٻانهن مان جهلي کيس ڇڪيو ۽ چيو.
”ابو سفيان! خدا جو سُنهن، جنهن خطري جو توکي ڊپ آهي، آءٌ به اُن کان ڊنل آهيان، نه ته خالد وانگر آءٌ به اهو ئي چوان ها ۽ هُنَ جي دين کي دل ۽ جان سان قبولي وٺان ها. مون کي انديشو آهي ته هڪ سال جي اندر ئي مڪي جا سڀ ماڻهو محمدﷺ جي دين کي قبولي وٺندا.“
ابو سفيان، عڪرمه جي ڳالهه ٻُڌي چپ ٿي ويو.
سندس مُنهن هئڊو ٿي ويو.
سندس فوج جو سڀ کان وڏو بُرج خالد بن وليد سندس هٿن مان ڪِري پيو هو.
هاڻ هو سندس دشمن جي تلوار پهرڻ پي ويو.
عمرة القضا جي سوا ٻن مهينن کان پوءِ خالد بن وليد هڪ مهاجر جي حيثيت سان مڪي مان مديني روانو ٿيو.
اها صفر اٺين هجريءَ جي ڳالهه آهي.
سيدنا خالد بن وليد جي دل جي مُکڙيءَ مان سبز پتو ته عمرة القضا جي موقعي تي پنهنجي مسلمان ڀاءُ وليد بن وليد جو خط پڙهي ئي ٿُئي پيو هو.
وليد بن وليد مڪي آيو ته ڀاءُ کي ڳولهڻ لڳو
ڳولهڻ جي باوجود به خالد نه مليس
نيٺ سندس نالي هڪ خط لکي سندس ڪنهن دوست کي ڏيئي ويو.
خط پڙهي خالد بن وليد جي وکريل سوچن کي رخ ملي ويو.
خط ڪجهه هن ريت هو.
”خالد-
مون اُن کان وڌيڪ ٻي ڪا حيراني جي ڳالهه نه ڏٺي ته اڃا سوڌي تنهنجي راءِ اسلام جهڙي پاڪيزه ۽ سُٺي دين کي قبولڻ کان هٻڪي رهي آهي. جيتوڻيڪ تنهنجو عقل تنهنجي ڏاهپ آهي.
رسول الله ﷺ مون کان تنهنجو حال احوال پُڇيو ۽ چيو ته خالد ڪٿي آهي؟
مون عرض ڪيو، ته يا رسول الله ﷺ ، الله جلد ئي کيس اوهان وٽ وٺي ايندو.
پاڻ سڳورن به فرمايو:
عجب آهي ته خالد جهڙو سَمجهو، ڏاهو ۽ بهادر اڃا سوڌي اسلام کان اڻڄاڻ آهي، پاڻ سڳورن صلي الله عليھ وسلم اهو به فرمايو ته جيڪڏهن خالد مسلمانن سان گڏجي باطل جو خاتمو آڻي ها ته اِهو سندس لاءِ وڌيڪ سُٺو ٿئي ها ۽ اسين کيس ٻين کان وڌيڪ اهميت ڏيون ها.
تنهن ڪري منهنجا ڀاءُ
توکان ڪيترائي سُٺا موقعا ذيان ٿي ويا.
هاڻ انهن جي تلافي ڪر...
هي تلافي ۽ سمجهڻ جو وقت اٿئي.
وليد بن وليد.“
ڀاءُ جو خط پڙهي خالد بن وليد کي رستو ملي ويو.
سوچيندو ته ڳچ عرصي کان رهيو هو. اڳ ۾ به ڪيترن ئي مُعرڪن ۾ مسلمانن جي خلاف وڙهي ايندو هو ته کيس دل تي بار محسوس ٿيندو هو. کيس ايئن محسوس ٿيندو هو ته هو هڪ اَجائي ۽ بيڪار رستي تي پاڻ کي ذيان پيو ڪري.
حديبيه جي موقعي تي خالد کي خيال آيو ته مسلمانن تي نماز جي حالت ۾ گهوڙي سوار دستي سان حملو ڪجي، پر خالد پنهنجي ارادي جي باوجود به ايئن نه ڪري سگهيو. کيس محسوس ٿيو ڄڻ سندس اُن ارادي کان آقا صلي الله عليھ وسلم باخبر ٿي چڪو آهي. خالد بن وليد بعد ۾ ٻُڌائيندو هو ته پاڻ ان گهڙيءَ ئي ڄاڻي ورتو هئائين ته هي شخص ’من جانب الله‘ آهي.
خالد بن وليد تي پنهنجي ماسي سيده ميمونه جي فيصلي جو به گهڻو اثر پيو.
هُن سوچيو ته هڪ عورت کانئس سٺو ۽ تڪڙو فيصلو ڪري سگهي ٿي، هو ته وري به مڪي جو مَڃيل ۽ سڀني کان ڪامياب دستي جو سالار هو. جنگ جي ميدان ۾ هُن جو ذهن عقاب جي اک بنجي ڦڙتائي ۽ تيزيءَ سان نشاني تي پهچڻ لاءِ ايترا ته شاندار فيصلا ڪندو هو، جو کيس ڪنهن به جنگ ۾ هار نه ٿي.
هاڻ پهريون ڀيرو امن جي زماني ۾ خالد بن وليد جنگي حڪمت عمليءَ جهڙو زبردست فيصلو ڪيو.
هو مديني وڃي رهيو هو.
ڪنهن ۾ همت هُئي، جو خالد بن وليد کي روڪي
اُلٽو هو پنهنجن دوستن کي چئي رهيو هو
اوهين دير سوير ايمان ته ضرور آڻيندا. اچو مون سان گڏ هلو.
خالد عڪرمه کي دعوت ڏني
عڪرمه لهرائي ويو.
خالد صفيان بن اميه بن خلف کي چيو
هن به نه مڃيو.
خالد بن وليد کي وڃڻو ته هو ئي، بس دل ۾ هئس ته سفر ۾ ڪو گڏ هُجي.
عڪرمه ۽ صفوان کان نااُميد ٿي هو ڪعبي جي چاٻي بردار عثمان بن طلحه سان مليو
چيائينس: مديني پيو وڃان مسلمان ٿيڻ،
هلندين؟
عثمان بن طلحه ته هو ئي الله جي گهر جو چاٻي بردار، ڪيترين ئي پيڙهين کان وٺي چاٻي سندس ڪُٽنب ۾ رهندي پي آئي ۽ اڃا تائين ان نسل جي ماڻهن وٽ ئي آهي.
اهو چاٻي ڦيرائڻ ۽ ڪيتري ئي وقت کان بند ڪيل دروازي جي کلڻ جو وقت هو. اونداهين جي تهن ۾ قيد ڪيل انا جي پاليل بُتن جا رخ موڙي زمين ۽ آسمان جي نور ۾ سمائڻ جي گهڙي لهي آئي
ڪعبي جي چاٻي بردار جي چاٻي دروازي ۾ ڦِري ٿي
دروازو کلي ٿو
۽ عثمان بن طلحه جو چهرو بدلجي وڃي ٿو.
هُن جي اکين ۾ تارا جرڪڻ لڳا.
جرڪندڙ تارن سان آقا صلي الله عليھ وسلم جو رخ روشن چوڏهين جي چنڊ جيان ٺهي کيس نظر اچڻ ٿو لڳي. هن جي چهري جون نسون عجيب آسودگيءَ ۾ ڦڙ ڦڙائين ٿيون ۽ هن وارفتگي ۽ ديوانگيءَ مان پهريون ڀيرو پنهنجي روح سان هم آهنگ ٿي ڪعبي جي تالي ۾ چاٻي گهمائيندي چيو:
هلندس
مسلمان ٿيندس.
خالد کيس وڏي هيجَ مان گلي سان لڳايو.
ٻنهي پنهنجون سواريون مڪي کان مديني ڏانهن موڙيون.
عجيب راز آهي
وڏو اهم راز آهي
خدا جڏهن پاڻ ڏانهن سڏيندڙن، پنهنجي گهر جي سالارن ۽ ڪُنجي بردارن کي به جڏهن پنهنجي واٽ ڏيکاريندو آهي ته کيس پنهنجي گهر، پنهنجي شهر مڪي کان مديني جي رستي تي وجهندو آهي.
خدا کي خبر آهي ته، خدا اُن کي ٿو ملي، جيڪو مديني واري صلي الله عليھ وسلم سان ملي خدا سان ملڻ ايندو آهي.
مڪي جا اهي مسافر مديني ڏانهن وڌندا رهيا.
هنن جي روح ۾ اُٰجرائپ آسمان تان لهي چمڪندي رهي.
جنهن ڏينهن خالد بن وليد ۽ عثمان بن طلحه مڪي کان مديني وڃي رهيا هئا، اهو وڏو خوشنصيب ڏينهن هو. اُن ڏينهن مڪي جو هڪ ٻيو سردار، فوج جي سالار عمرو بن العاص جي اندر جي ڪيمسٽري به بدليل هئي. هو اڪيلي سر خدا جي گهر کي سلام ڪري، آقا صلي الله عليھ وسلم جي خذمت ۾ حاضر ٿيڻ جي لاءِ مديني وڃي رهيو هو.
مديني جي رستي تي هو اُن ڏينهن ”حده“ جي هنڌ تي موجود هو.
اُن ڏينهن خالد بن وليد ۽ عثمان بن طلحه، عمرو بن العاص کي سڃاڻي نه سگهيا. اُن ڏينهن عمرو بن العاص جو چهرو عجيب شان سان چمڪي رهيو هو، هن جي اکين ۾ نور جو آسمان لٿل هو.
اندر جي ڪيمسٽري بدلي ته ٻاهرين فزڪس تي ڪيئن نه اثر ٿئي.
دل جي ڪيفيت اکين مان ظاهر ٿي پئي ٿي.
هيڏانهن خالد ۽ عثمان جا چهرا آقا صلي الله عليھ وسلم جي سڪ جي نور ۾ چمڪي ڌوپجي چڪا هئا.
جڏهن خبر پئي ته ٽنهي جي منزل ساڳئي آهي ته ٽيئي ڪو خوش ٿيا هوندا ڇا؟
اهو رڳو سوچي ئي سگهجي ٿو.
انهن ٽنهي مان عمرو بن العاص عمر ۾ وڏو هو. اُن وقت خالد ٽيهن سالن جي وهيءَ ۾ هو. عثمان ستٽيهن سالن کان ٿورو مٿي ۽ عمرو بن العاص اٺيتاليهن ۽ پنجاهه سالن جي وچ ۾ هو. هو مِٺو ڳالهائيندڙ، مدبر ۽ سپهه سالار هو. تاريخ ۾ سيدنا عمر بن خطاب جي خلافتي دور ۾ مصر هُن جي ئي هٿان مسلمان فتح ڪيو. عراق ۽ شام جي فتح خالد بن وليد جي هٿان لکيل هئي، جڏهن ته هُن جي هٿان ئي يرموڪ جي جنگ ۾ دنيا جي عظيم سلطنت کي فتح ٿيڻو هو.
اُن ڏينهن قيصر ۽ ڪسريٰ جا ٻيئي فاتح مديني ۾ آقا صلي الله عليھ وسلم جا غلام بنجڻ جي لاءِ حاضر ٿي رهيا هئا.
اهو ڪو عام ڏينهن نه هو،
ٿوري ئي وقت کان پوءِ خالد بن وليد کي الله جي تلوار بنجڻ جو لقب ملڻ وارو هو.
اهو وڏي ڀاڳَ وارو ڏينهن هو.
اُنهن ۾ ٽيون خدا جي گهر جي دروازي جي چاٻي سنڀاليندڙ هو. جنهن جي ڪُٽنب ۾ قيامت تائين ان نور جي گهر جي چاٻي رهڻي هئي.
اهو ڏينهن ڪيترو نه سُهائو ۽ ڀاڳن وارو هوندو.
نه ڪا جنگ ٿي
نه ڪو مُعرڪو
نه ڪو تبليغي مشن ويو.
نه ڪو بحث ۽ تڪرار ٿيو.
اُن هڪ ئي ڏينهن مڪي جا ٽي معزز ترين رئيس، خود پنهنجي سوارين تي چڙهي، پنهنجي مرضيءَ سان، سالن کان پنهنجي اندر ۾ سانڍيل ”اَنا“ جا بُت ڀڃي ڀور ڪري، نور جي مجسم صورت آقا صلي الله عليھ وسلم جي خذمت ۾ حاضر ٿي رهيا هئا.
مديني پهچندي ئي خالد کي پنهنجو ڀاءُ وليد بن وليد ملي ويو.
ٻيئي ملندي ئي جذباتي ٿي روئڻ لڳا. وليد جلدي چيو: جلدي هلو،
آقا ﷺ کي اوهان ٽنهي جي اچڻ جي خبر ملي چڪي آهي.
اوهان جو ئي اوسيئڙو ٿي رهيو آهي.
ٽيئي آقا صلي الله عليھ وسلم جي خذمت ۾ پهچي ويا
خالد ادب مان هٿ مَٿي کڻي چيو.
اسلام عليڪم يا رسول الله صلي الله عليھ وسلم
آقا صلي الله عليھ وسلم محبت مان اُٿي کين کيڪاريو.
سيدنا خالد شهادت جو ڪلمون پڙهيو. الله جي هيڪڙائي ۽ رسول اللهﷺ جي رسالت جي شاهدي ڏني.
آقا صلي الله عليھ وسلم چيس ويجهو اچ، پوءِ فرمايو.
”سڀ ساراهون ان ذات جون، جنهن توکي اسلام جي توفيق ڏني، آءٌ ڏسندو هئس ته تون ڏاهپ جو ڌڻي ۽ سمجهه وارو آهين ۽ مون کي پڪ هئي ته تنهنجي سمجهه توکي ضرور ڀلائيءَ طرف آڻيندي.
خالد بن وليد نوڙت مان ڪنڌ جهڪائي شرمساري مان چيو
آءٌ شرمندو آهيان ته جنگين ۾ آءٌ اوهان جي ۽ حق جي مقابلي ۾ سامهون ايندو رهيس، پنهنجي ڪيئي تي پڇتاءُ اٿم، رڳو هڪ گذارش اٿم ته الله منهنجي اُنهن سڀني خطائن کي معاف فرمائي.
آقا صلي الله عليھ وسلم مرڪيا ۽ فرمايائون
اسلام انهن سڀني خطائن ۽ گناهن کي ختم ٿو ڪري ڇڏي، جيڪي ان کان اڳ ٿيا هوندا آهن.
پوءِ خالد بن وليد جي لاءِ آقا ﷺ خير ۽ برڪت ۽ معافيءَ جي دعا گُهري.
سيدنا خالد بن وليد کانپوءِ عثمان بن طلحه ۽ پوءِ عمرو بن العاص، آقا صلي الله عليھ وسلم جي هٿن مبارڪن تي بيعت ڪئي. سيدنا عمرو بن العاص ته آقا صلي الله عليھ وسلم جي اڳيان گوڏن ڀَر ويهي لڙڪ لاڙڻ ۽ ٻارن جيان سڏڪڻ لڳو. وات مان فقط ايترو نڪتس.
آقا صلي الله عليھ وسلم شرمندو آهيان. پراڻن گناهن جي معافي ڏياريو.
آقا صلي الله عليھ وسلم کيس به اهائي ڳالهه چئي، جيڪا خالد بن وليد کي چئي هئي. گڏوگڏ اهو به فرمايو
اسلام جيان هجرت به گناهن کي ختم ڪري ڇڏيندي آهي ۽ اوهان ٽنهي ته ٻيئي ڪم ڪيا آهن. اسلام به آندو ۽ هجرت به ڪئي.
جنهن ڏينهن اهي ٽيئي جليل القدر قريشي رئيس مسلمان ٿيا
آقا صلي الله عليھ وسلم خوش ٿي پنهنجن صحابين کي چيو
مڪي پنهنجي جگر جا ٽڪرا اسان جي حوالي ڪري ڇڏيا آهن.
اُنهن ئي جگر جي ٽڪرن کي تاريخ جي جگر ۾ روم، مصر، عراق، شام ۽ ايران جي فتحن جي لکت لکرائڻي هئي، سيدنا عمر بن خطاب جي دور ۾، جيڪو آقا صلي الله عليھ وسلم وٽ ويٺو مُرڪندو ۽ کين ڏسندو رهيو.