مسجد جي جاءِ لاءِ هديي جي منع
آقا ﷺ اطمينان مان ويٺل قصويٰ تان لهي، اُتي بيهي بنو نجار پاڙي جي گهٽيءَ جي سامهون اُن خالي ميدان کي ڏسڻ لڳا.
ڪجهه سوچي رهيا هئا.
سوچيندي آقا ﷺ پنهنجي ميزبانن کي مخاطب ٿيا.
آقا ﷺ پُڇيو
هيءَ پَٽ ڪنهن جو آهي؟
اهو اڍائي ٽن ايڪڙن جو زمين جو خالي ٽڪرو هو، جتي کجور سُڪائي ويندي هئي.
ڪجهه کجيءَ جا وڻ به بيٺل هئا.
ڪجهه پراڻيون ڊٺل قبرون به هيون
ٻه ٻارڙا آندا ويا
سُهل ۽ سُهيل
کين سيدنا اسعد بن زرارھ وٺي آيو
چيائين ته هي پُٽ هنن ٻن يتيمن جو آهي. جيڪي مرهيات ’رافع بن ابي عمرو‘ جا پُٽ آهن ۽ آءٌ هنن جو سرپرست آهيان.
ٻارن جو چاچو به اچي ويو
يتيم ٻارڙن چيو ؛
آقا ﷺ اسين هي پَٽ اوهانکي هديو ٿا ڪريون .
آقا ﷺ ڪڏهن به هديو نه ٺڪرائيندا هئا.
تحفا ڏيڻ ۽ اهي وٺڻ جي تلقين ڪندا هئا.
پر اهو ڪو وڏو اصول طئي ڪرڻ جي گهڙي هئي.
آقا ﷺ فرمايو
نه
ٻُڌايو ته هي پَٽ وڪڻندؤ؟
مارڪيٽ جي اگهه تي نه ، پر اُن کان به وڏي اگهه تي.
آقا ﷺ اُتي موجود ڪيترن ئي ماڻهن کان اُن پَٽ جي قيمت پُڇي.
ڀرپاسي جي جڳهين جي اگهه سان ڀيٽيو
وڏي سوچ ۽ فڪر کانپوءِ
اندازو ٿيو ته پَٽ ستن دينارن جو آهي.
درهم نه، سون جا دينار
دينار ٻن قسمن جا هوندا هئا.
ڪسريٰ جا دينار يا روم جا دينار
هڪ دينار چاليهن کان پنجاھ هزار درهمن جو هوندو هو.
ڏسڻ ۾ سون جي اشرفي
ڪسريٰ ۽ رومي دينار سون جا هوندا هئا، جن تي سندن بادشاهت جي مورت چِٽيل هوندي هئي.
ڀَر ۾ ادب سان بيٺل آقا ﷺ جي خزاني واري وزير بنا دير جي ڏھ اشرفيون ڪڍي يتيم ٻارن جي هٿ ۾ ڏنيون.
اُتي مسجد نبوي ٺاهڻ جو آقا ﷺ فيصلو ڪيو
اصول طئي ٿيو.
مسجد ٺهرائڻ لاءِ زوري زمين نه ورتي ويندي
ڪوبه حيلو بهانو نه هلندو.
مفت ۾ مليل زمين تي به مسجد نه ٺهندي
موڪل وٺي اها خريدڻي پوندي
۽ مسجد جي لاءِ زمين خريد ڪندڙ هستي رڳو وقت جو مجاز حاڪم هوندو.
ايئن اها زمين مسجد نبوي ﷺ ٺاهڻ جي لاءِ خريد ڪئي ويئي.
۽ جنهن هنڌ
رسول الله ﷺ جي اُٺڻي قصويٰ پنهنجا پير پَساري ويٺي هئي ۽ پيٽ زمين تي لڳو هئس.
اُتي مسجد رسول الله ﷺ جو اهو دروازو ٺهيو، جيڪو جبرائيل عليه السلام اچڻ وڃڻ جي لاءِ استعمال ڪندا هئا.
ملائڪ رڳو پاڪ ۽ حلال جاءِ تي ويندا آهن.
ملائڪ ڪڏهن به جبر، حرام يا پَرماريت مان جوڙيل عمارت جي اندران نه لنگهندا آهن. پوءِ ڀلي کيس ڪهڙو به نالو ڏنو وڃي.
اهو ٻيو اصول هو.
جنهن کي شايد جبرائيل عليه السلام طئي ڪيو هو
اڄ به اهو دروازو ”باب جبرائيل“ ئي سڏيو وڃي ٿو.
جنهن جي هڪ پاسي هاڻ ”روضه رسول“ﷺ آهي.
۽ ٻي پاسي ’صفه ٿلهي‘ سان لڳ اها جاءِ آهي، جتي ڪڏهن خاتون جنت سانئڻ فاطمه ۽ سيدنا علي عليه السلام جو ننڍو حجرو هو.
ان ڪمال جي حد تائين اعزاز ۾ انهن ادا ڪيل ڏهن دينارن جي برڪت به شامل آهي، جيڪي آقا ﷺ جي حڪم تي سيدنا ابوبڪررضه ادا ڪيا هئا.
اها مسجد قيامت تائين
۽ اُن کانپوءِ به ڪائنات جي سڀني پروانن لاءِ نور جو چشمو ۽ جنت جو باغ آهي.
رياض الجنت-