تاريخ، فلسفو ۽ سياست

اسلامي فلسفو ۽ تصوف

ڪتاب ”اسلامي فلسفو ۽ تصوف“ اوهان اڳيان پيش آهي. هي ڪتاب فلسفي جي عالمي افڪار جي روشنيءَ ۾ إسلامي فلسفي جي اوسر جو عالماڻو مطالعو ۽ تصوف سميت اسلامي فڪر جو تفصيلي تعارف آهي، جنهن جو ليکڪ محترم ابوبڪر خان مگسي آهي.
عام طرح تصوف جي حوالي سان به ٻه گروهه سامهون آيا. هڪ گروهه خانقاهيت پيدا ڪرڻ جو ذريعو بڻيو ۽ ٻئي گروهه پاران تصوف اسلامي حڪمتن ۽ شريعت جي احڪامن کي عوام دوست بڻائڻ جي هڪ عملي ڪوشس هئي، جنهن جي عالم صوفين سخت ڏکيائين جي باوجود علمبرداري ڪئي. بلڪه هي چوڻ ۾ ڪو به وڌاءُ ڪونهي ته ملوڪيت پسند جڏهن به اسلام جي تعليم کي پنهنجن مفادن جي ور چاڙهڻ جي ڪوشش ڪئي ته ان وقت انهن ڪرڀائتين ڪوششن جي خلاف اسلام جي حق پرست صوفي عالمن جي پاران ئي مزاحمت سامهون آئي.

Title Cover of book Islami Philsipho & Tasouf

سندس لکتون:

سندس لکتون:
هي علم جو بادشاهه هو، ان ڪري سندس طبيعت حد درجي جي حساس هئي، ان ڪري هن جو سندس وقت جي بادشاهن سان ٽڪراءُ ٿيندو رهيو. هو انهيءَ ڪري هڪ بادشاهه جي درٻار مان ڀڄي ٻئي بادشاهه جي درٻار ۾ پناهه وٺندو رهيو. هو سدائين ڪڏهن جبلن ۾ روپوش ۽ ڪڏهن سفر ۾ هوندو هو پر سندس شهرت هن کان اڳ ۾ بادشاهن وٽ پهچي ويندي هئي.
هن جون طب ۽ فلسفي تي تصنيفون سند طور ڪم اينديون هيون. هو ڏينهن جو شاهي درٻار جي ڪمن ۾ مشغول رهندو هو ۽ رات جو تصنيف جو ڪم ڪندو هو. سندس هيٺيان ڪتاب جڳ مشهور آهن:
1- شفا (عربيءَ ۾) هي 18 جلدن ۾ فلسفي تي هڪ عظيم انسائيڪلوپيڊيا (قاموس) آهي. هي ڪتاب يورپ ۾ وچئين/دؤر ۾ سند طور ڪم ايندو هو ۽ مسلمان عالمن وٽ اڄ ڏينهن تائين مقبول آهي. هن جي سمورا جلد (ڪتاب) 20 مهينن ۾ لکي پورا ڪيا.
2- نجات (عربيءَ ۾) هي شفا جو اختصار آهي.
3- قانون (عربيءَ ۾) طب تي مشهور ڪتاب آهي. هن ڪتاب جو لاطينيءَ ۾ ترجمو ڪيو ويو. هي ڪتاب 17 صدي عيسويءَ تائين يورپ ۾ مانٽ پيلر ۽ لوزين يونيورسٽيءَ ۾ عربي طب تي هڪ نصابي ڪتاب ڪري پڙهايو ويندو هو. هينئر به هي ڪتاب مشرقي ملڪن ۾ يوناني طب جي شاگردن جي نصاب ۾ داخل آهي.
4- سريديه (طب تي عربيءَ ۾) هي 5 جلدن ۾ آهي.
5- موسيقيءَ تي هڪ ڪتاب.
6- منطق (عربيءَ ۾) هي ڪتاب ابوالحسن سهليءَ ڏانهن منسوب ڪيل آهي.
7- عربي لغت 5 جلدن ۾.
8- دانش نامه (فارسي ۾) فلسفي تي.
9- عيون الحڪمته (عربيءَ ۾) فلسفي تي 10 جلدن ۾.
10- معجز صغير ۽ ڪبير (منطق تي عربي ۾)
هن جا سائنس ، نيچرل هسٽري ۽ ٻين موضوعن تي به گهڻا رسالا لکيل آهن.