تاريخ، فلسفو ۽ سياست

اسلامي فلسفو ۽ تصوف

ڪتاب ”اسلامي فلسفو ۽ تصوف“ اوهان اڳيان پيش آهي. هي ڪتاب فلسفي جي عالمي افڪار جي روشنيءَ ۾ إسلامي فلسفي جي اوسر جو عالماڻو مطالعو ۽ تصوف سميت اسلامي فڪر جو تفصيلي تعارف آهي، جنهن جو ليکڪ محترم ابوبڪر خان مگسي آهي.
عام طرح تصوف جي حوالي سان به ٻه گروهه سامهون آيا. هڪ گروهه خانقاهيت پيدا ڪرڻ جو ذريعو بڻيو ۽ ٻئي گروهه پاران تصوف اسلامي حڪمتن ۽ شريعت جي احڪامن کي عوام دوست بڻائڻ جي هڪ عملي ڪوشس هئي، جنهن جي عالم صوفين سخت ڏکيائين جي باوجود علمبرداري ڪئي. بلڪه هي چوڻ ۾ ڪو به وڌاءُ ڪونهي ته ملوڪيت پسند جڏهن به اسلام جي تعليم کي پنهنجن مفادن جي ور چاڙهڻ جي ڪوشش ڪئي ته ان وقت انهن ڪرڀائتين ڪوششن جي خلاف اسلام جي حق پرست صوفي عالمن جي پاران ئي مزاحمت سامهون آئي.

Title Cover of book Islami Philsipho & Tasouf

محبت وارو نظريو:

محبت وارو نظريو:
ابو علي سينا ارتقا جي نظريي کي جمال جي مثال سان ظاهر ڪيو آهي جنهن جو مطلب آهي تڪميل ۽ نيڪي. شين يا ته تڪميل جو وڏي ۾ وڏو درجو حاصل ڪيو آهي اڃان تائين غير مڪمل آهن ۽ مڪمل ٿيڻ جي جستجوءَ ۾ مشغول آهن. هر غير مڪمل شيءِ کي تڪميل حاصل ڪرڻ لاءِ مڪمل جو محتاج ٿيڻو پوي ٿو. هن جستجوءَ جو ٻيو نالو محبت آهي.
هيءَ ساري ڪائنات، جمال سان گڏجڻ لاءِ محبت جي طاقت وسيلي ڏانهس هلي رهي آهي، جيڪو جمال نيڪيءَ ۽ تڪميل جو هڪ اعليٰ ترين نمونو آهي.
ڪائنات جي هر هڪ شيءِ لا وجود کان نفرت ڪري ٿي ۽ سموريون شيون اهڙي وجود جي ڳولاءِ ۾ آهن جيڪو پاڻ مڪمل ۽ نه ڀڄي پوڻ جهڙو هجي.
بنا صورت واري مادي جي حالت وچولي درجي واري آهي، جيڪو بي جان آهي پر هو محبت جي مقصد کي حاصل ڪرڻ جي مختلف صورتون وٺڻ سان ڪتب اچي ٿو.
پويون درجو وڌيڪ مڪمل آهي، ان ڪري پهرئين درجي کي تحرڪ ۾ آڻي ٿو. اهڙيءَ ريت ارتقا جو عمل پهريائين پٿر ۾، پوءِ ٻوٽي ۾، پوءِ حيوان ۾، تهان پوءِ انسان ۾ ان کان پوءِ وڌيڪ اعليٰ صورت جي وڌيڪ مڪمل حياتيءَ واري صورت اختيار ڪندو، جنهن بابت اسان کي ڪو به علم نه آهي.