تاريخ، فلسفو ۽ سياست

اسلامي فلسفو ۽ تصوف

ڪتاب ”اسلامي فلسفو ۽ تصوف“ اوهان اڳيان پيش آهي. هي ڪتاب فلسفي جي عالمي افڪار جي روشنيءَ ۾ إسلامي فلسفي جي اوسر جو عالماڻو مطالعو ۽ تصوف سميت اسلامي فڪر جو تفصيلي تعارف آهي، جنهن جو ليکڪ محترم ابوبڪر خان مگسي آهي.
عام طرح تصوف جي حوالي سان به ٻه گروهه سامهون آيا. هڪ گروهه خانقاهيت پيدا ڪرڻ جو ذريعو بڻيو ۽ ٻئي گروهه پاران تصوف اسلامي حڪمتن ۽ شريعت جي احڪامن کي عوام دوست بڻائڻ جي هڪ عملي ڪوشس هئي، جنهن جي عالم صوفين سخت ڏکيائين جي باوجود علمبرداري ڪئي. بلڪه هي چوڻ ۾ ڪو به وڌاءُ ڪونهي ته ملوڪيت پسند جڏهن به اسلام جي تعليم کي پنهنجن مفادن جي ور چاڙهڻ جي ڪوشش ڪئي ته ان وقت انهن ڪرڀائتين ڪوششن جي خلاف اسلام جي حق پرست صوفي عالمن جي پاران ئي مزاحمت سامهون آئي.

Title Cover of book Islami Philsipho & Tasouf

ابن المقفع:

ابن المقفع:
هن جو اصل نالو عبدالله هو. هو هڪ مجوسي ايراني هو ۽ اسلام قبول ڪرڻ بعد ابن المقفع جي نالي سان مشهور ٿي ويو. هو پنهنجي وقت جو هڪ برجستو عالم هو. هو خاص طور تي علم الاخلاقيات جو ماهر عالم هو. هن پنهنجي ڪتاب ‘دراليتامه’ ۾ هنن نيڪين جي ساراهه ڪئي آهي: 1- اعتدال، 2- همت، 3- آزاد خيالي، 4- علم ۽ مهارت وغيره.
هن هنديءَ ۾ لکيل ڪتاب ‘پنج تنترا’ جو پهلويءَ مان عربيءَ ۾ ترجمو ڪيو. سندس پٽ حسين اسحاق ارسطوءَ جي ڪتاب جو عربيءَ ۾ ترجمو ڪيو . جڳ مشهور ڪتاب ‘اخوان الصفا’ ۾ اخلاق جي موضوع تي ابن المقفع جي ڪتاب جو هڪ پورو باب ڏنل آهي. هنن پيءُ پٽن انساني اخلاقي فطرت ۾ چئن اعمالن جو ذڪر ڪيو آهي: 1- بدني ساخت، 2- آبهوا، 3- تعليم، 4- ستارن جو اثر.
اخلاقيات جي علم بابت ابن الرشد، ابو علي سينا ۽ ابن مسقويه به پنهنجي فلسفي جي ڪتابن ۾ جدا باب رکيا آهن.