آتم ڪٿا / آٽوبايوگرافي

وڃن سور سنڌا ڪيو

محمد خان ابڙي جو شمار ستر جي ڏهاڪي واري ان قوم پرست شاگرد قيادت ۾ ٿئي ٿو، جن جهر جهنگ وڃي، سنڌ جي آجپي، خوشي ۽ خوشحاليءَ جي تسبيح سوري، قومي جاڳرتا ۽ شعور ڦهلائڻ توڙي حب الوطنيءَ جي جذبي کي هڪ تحريڪ ۽ سوچ جو روپ ڏيڻ ۾ غير معمولي ڪردار ادا ڪيو. ”وڃن سور سنڌا ڪيو“ ۾ سنڌ جي شاگرد سياست توڙي قومپرست سياست جي تاريخ جو ترورابه آهن ته 70 جي ڏهاڪي ۾ سنڌ جي تعليمي ادارن اندر سائين جي ايم سيد جي فڪر، فلسفي ۽ سنڌ جي قومي حقن واري جدوجهد جي جواني واري دور جون يادون ۽ تاريخ به آهي، جڏهن سنڌ اندر قومي سوچ هڪ سگهاري قوت طور اڀري سامهون آئي هئي ۽ ون يونٽ خلاف هلايل ڪامياب جدوجهد سنڌ جي ماڻهن جي ذهنن ۾ پنهنجي وطن، ٻولي، درياهه، نوڪرين ۽ حق حڪمرانيءَ جي احساس کي سگهارو ڪيو هو، تڏهن سنڌ اندر جساف نه رڳو يونين جون چونڊون کٽيندي هئي پر تعليمي ادارن جي مالڪي ۽ شاگردن جي حقن ۽ سندن تعليمي گهرجن جو پوراءُ به ڪندي هئي، اهي سڀ تاريخي حوالا هن ڪٿا ۾ اختصار سان موجود آهن

Title Cover of book وڃن سور سنڌا ڪيو

واڻڪين جڳهين سان ويڌن

واڻڪين جڳهين سان ويڌن
ورهاڱي جي ڪري هندن جي تازي لڏپلاڻ ٿي هئي ۽ شهر ۾ ڪيتريون ئي جايون خالي ۽ ويران پيون هيون. جيڪي اتان جي چڱن ۽ وڏن ماڻهن-خاص طور تي سيدن جي تاڙ ۾ هونديون هيون، ۽ پوءِ اهي پنهنجي ماڻهن کي چوندا هئا ته وڃي فلاڻي جاءِ ۾ ويهي رهو ۽ ايئن وري جڏهن مرضي پوندي هون ته ويهاريلن کي اٿاري، تڙي ڇڏيندا هئا. سيوهڻ شهر ۾ اسان پهريان، نئين محلي ۾ هڪ تمام وڏي وسيع واڻڪي جاءِ ۾ رهيا هئاسين. سڄي پڪي ۽ زمين جي سطح تي ٺهيل هئي. ڇاڪاڻ ته جاءِ تمام وڏي هئي جنهن ۾ هيٺ مٿي تقريبن ويهن کان ٽيهه ڪمرا، ورانڊي سميت هئا. جاءِ ۾ پاڻيءَ لاءِ کوهه به ٺهيل هئو ۽ ذري گهٽ هڪ ايڪڙ جي ايراضيءَ تي اها جاءِ ڦهليل هئي. جيڪا اڃا به موجود آهي. جاءِ وڏي هجڻ جي ڪري اها ڇڏي، وري ”کڏ محلي“ ۾ هڪ جاءِ هئي اتي اچي رهياسين. نئين محلي واري ان جاءِ ۾ هاڻي ميمڻ رهندا آهن. ان وقت ۾ وڏيرو بهار ميمڻ-جيڪو ”باغ يوسف“ ڳوٺ ۾ رهندو هئو. پوءِ ان جو سمورو خاندان اچي ان جاءِ ۾ رهيو. هينئر اها جاءِ اٺن حصن جي صورت ۾ ميمڻ خاندان ۾ ورهائجي چڪي آهي. هڪ حصي ۾ محمد ميمڻ، ڪپڙي جو ڪاروبار ڪندو هئو ۽ ان جو خاندان، ٻئي حصي ۾ عبدالخالق ميمڻ جو والد ۽ ان جا ٻيا ڀائر رهندا هئا. تقريبن پنجاهه کان سؤ ڄڻا ميمڻ برادريءَ سان تعلق رکندڙ ان جاءِ کي ورهائي ان ۾ رهيا پيا آهن.
وري کڏ محلي واري جاءِ ڇڏي نئين محلي ۾ درگاهه جي ڀرسان اچي رهياسين، جتي هاڻي مرحوم غلام حسين شاه آراضيءَ واري جو پٽ؛ سيد علي گوهر شاهه رهندو آهي.