آتم ڪٿا / آٽوبايوگرافي

وڃن سور سنڌا ڪيو

محمد خان ابڙي جو شمار ستر جي ڏهاڪي واري ان قوم پرست شاگرد قيادت ۾ ٿئي ٿو، جن جهر جهنگ وڃي، سنڌ جي آجپي، خوشي ۽ خوشحاليءَ جي تسبيح سوري، قومي جاڳرتا ۽ شعور ڦهلائڻ توڙي حب الوطنيءَ جي جذبي کي هڪ تحريڪ ۽ سوچ جو روپ ڏيڻ ۾ غير معمولي ڪردار ادا ڪيو. ”وڃن سور سنڌا ڪيو“ ۾ سنڌ جي شاگرد سياست توڙي قومپرست سياست جي تاريخ جو ترورابه آهن ته 70 جي ڏهاڪي ۾ سنڌ جي تعليمي ادارن اندر سائين جي ايم سيد جي فڪر، فلسفي ۽ سنڌ جي قومي حقن واري جدوجهد جي جواني واري دور جون يادون ۽ تاريخ به آهي، جڏهن سنڌ اندر قومي سوچ هڪ سگهاري قوت طور اڀري سامهون آئي هئي ۽ ون يونٽ خلاف هلايل ڪامياب جدوجهد سنڌ جي ماڻهن جي ذهنن ۾ پنهنجي وطن، ٻولي، درياهه، نوڪرين ۽ حق حڪمرانيءَ جي احساس کي سگهارو ڪيو هو، تڏهن سنڌ اندر جساف نه رڳو يونين جون چونڊون کٽيندي هئي پر تعليمي ادارن جي مالڪي ۽ شاگردن جي حقن ۽ سندن تعليمي گهرجن جو پوراءُ به ڪندي هئي، اهي سڀ تاريخي حوالا هن ڪٿا ۾ اختصار سان موجود آهن

Title Cover of book وڃن سور سنڌا ڪيو

سيد امير حيدر شاهه جو مؤقف

مولا بخش لغاريءَ چيو ته سائين امير حيدر شاهه به هتي آهي ته سڏائي وٺوس اسين ڪا منٿ ميڙ ڪري قائل ڪيؤنس. سائين نياپو موڪليو ٿوري دير ۾ سائين امير حيدر اچي ويو. اسين ساڻس نوڙي ملياسين ان وچ ۾ ٻيا به ڪجهه ماڻهو اچي نڪتا هئا. پوءِ سائين جي ايم سيد چيس ته هي ڀانن ۽ سيوهڻ مان آيا آهن ته اسين ٿا امير سان ڳالهايون امير حيدرشاهه چيس بابا، ڇاجي باري ۾ ڳالهائيندا؟ ته مير مولا بخش لغاريءَ چيس، قبلا! اليڪشن ۾ عبدالله شاهه کي شڪست ڏيڻي آهي پ پ به ناراض اٿس. سامهون ڪوڙل شاهه اٿس کٽي ويندس جو پ پ ڇڏڻ جي ڪري عبدالله شاهه مان عوام ناراض آهي. سو اوهان مالڪي ڪيو ته هن جي يعني ڪوڙل شاهه جي مدد ڪري ڪامياب ڪيونس پوءِ مولا بخش ۽ روشن ٻرڙو-انهن ٻنهي ڄڻن جو پاڻ ۾ وڏو جوڙ هئو ۽ هم آهنگي پڻ! سو انهن سان جڏهن به ويهبو خاص طور تي اليڪشن جي معاملي ۾ اهڙو ته حساب ڪتاب ٺاهي ٻڌائيندا ڄڻ بس اليڪشن اجهو ٿا کٽي وڃن. خبرن جا شهنشاهه-سو جنهن کي وڻين آسمان تي چاڙهين جنهن کي وڻين زمين تي ڦٽو ڪن سو هنن ٻنهي منو ڪلاڪ قائل ڪرڻ لاءِ دلائل پئي ڏنا ۽ حساب ڪتاب پيش پئي ڪيائون سڀ ڪجهه ٻڌڻ کان پوءِ امير حيدرشاهه مخصوص انداز ۾ چيو ليڪن مون کان اهو ڪم ڪونه ٿيندو ڪالهه مون کي بابا به چيو پر مان ان ماڻهونءَ لاءِ ووٽ ڪونه وٺندس! جي بقول اوهان جي کٽي وڃي ته به فرق ڪو نه پوندو. مان هن سان ناراض آهيان ۽ منافق نه آهيان جو ڪوڙو آسرو ڏيان. آءٌ به هنن همراهن سان گڏ آيو هيس ته مون کي به ڪجهه ته چؤڻو هئو سو سوچي سوچي چيم سائين اوهان کي ته ذاتي خبر آهي ته هنن سائين وڏي سان واعدو ڪيو ته محمد خان ابڙي کي سيوهڻ واري جاءِ ڏيون ٿا سائين سان ها به ڪيائون ۽ سائينءَ، اسان کان پئسا به گهرايا ڪوڙل شاهه وارا جاءِ ڏيڻ جو واعدو ڪري وري ڦري ويا پوءِ به سائين هنن جي مدد ڪئي آهي اسين ته هن لاءِ باقائده ورڪ به ڪنداسين ۽ ڊڪ ڊوڙ به، باقي ڪاوڙ ته منهنجي به اٿن پر سائين جي حڪم کي نٿا موٽائي سگهون سو اوهان به سائين جي ڪري کڻي مدد ڪيوس.
مون کي اڄ به امير حيدر شاهه جا اهي لفظ ياد آهن ته: ”ابڙا صاحب تنهنجي وڏي دل آهي تون ته ايئن ڪرين ٿو“ پر مان هن جي مدد ڪونه ڪندس. ۽ بهتر آهي ته هاڻي بار بار ان معاملي تي نه ڳالهائجي. هروڀرو بابا پيو ٻڌي ان کي به ڏک ٿيندو باقي مان اوهان مان ڪنهن کي منع ڪونه ڪندس اوهان ڀلي هن جي مدد ڪيو پر مونکي معافي ڏيو.