آتم ڪٿا / آٽوبايوگرافي

وڃن سور سنڌا ڪيو

محمد خان ابڙي جو شمار ستر جي ڏهاڪي واري ان قوم پرست شاگرد قيادت ۾ ٿئي ٿو، جن جهر جهنگ وڃي، سنڌ جي آجپي، خوشي ۽ خوشحاليءَ جي تسبيح سوري، قومي جاڳرتا ۽ شعور ڦهلائڻ توڙي حب الوطنيءَ جي جذبي کي هڪ تحريڪ ۽ سوچ جو روپ ڏيڻ ۾ غير معمولي ڪردار ادا ڪيو. ”وڃن سور سنڌا ڪيو“ ۾ سنڌ جي شاگرد سياست توڙي قومپرست سياست جي تاريخ جو ترورابه آهن ته 70 جي ڏهاڪي ۾ سنڌ جي تعليمي ادارن اندر سائين جي ايم سيد جي فڪر، فلسفي ۽ سنڌ جي قومي حقن واري جدوجهد جي جواني واري دور جون يادون ۽ تاريخ به آهي، جڏهن سنڌ اندر قومي سوچ هڪ سگهاري قوت طور اڀري سامهون آئي هئي ۽ ون يونٽ خلاف هلايل ڪامياب جدوجهد سنڌ جي ماڻهن جي ذهنن ۾ پنهنجي وطن، ٻولي، درياهه، نوڪرين ۽ حق حڪمرانيءَ جي احساس کي سگهارو ڪيو هو، تڏهن سنڌ اندر جساف نه رڳو يونين جون چونڊون کٽيندي هئي پر تعليمي ادارن جي مالڪي ۽ شاگردن جي حقن ۽ سندن تعليمي گهرجن جو پوراءُ به ڪندي هئي، اهي سڀ تاريخي حوالا هن ڪٿا ۾ اختصار سان موجود آهن

Title Cover of book وڃن سور سنڌا ڪيو

اڪرم پنجابيءَ جي خودڪُشي

اڪرم پنجابيءَ جي خودڪُشي
ان وقت جو هڪ قصو ياد آيو. ڇاڪاڻ ته مون هاءِ اسڪول جي زندگي ته ڪانه ڏٺي سو اونهاري ۾ ته برف جو ڪم ڪندو هئس، ليڪن سياري ۾ وري ڪو ٻيو ڪم يا مزدوري ڪرڻي پوندي هئي. هڪ لڱا سيوهڻ ۾ ڪنهن هوٽل تي، جيڪا نئين کلي هئي ۽ شاهي بازار جي پٺئين پاسي هوندي هئي. اها هوٽل ميان خيرمحمد ڪوريجو-جيڪو روينيو ۾ ڪلارڪ هئو، ليڪن سندس سنڀال ۾ سيوهڻ جو لاڪ اپ پڻ هئو ان ڪري کيس اڪثر ڪري جيلر چوندا هئا، اها هوٽل ان کولي هئي. هوٽل جو نالو ”ڪيفي زرين“ هئو. ان تي مان به ڪم ڪندو هئس ته هڪ ڏينهن هاءِ اسڪول ۾ اڪرم پنجابي ۽ معين الدين صديقي (معين هاڻ ڊاڪٽر آهي ۽ سيد عبدالله شاهه انسٽيٽيوٽ جو ڊائريڪٽر آهي.) شايد قاضي معين ۽ اڪرم مئٽرڪ ۾ پڙهندا هيا، گڏ اسڪول پئي ويا ته ڪا ٽرڪ روڊ تان پئي آئي ۽ اسڪول کان چند قدم پهريائين، اڪرم ڊوڙي وڃي خودڪشي ڪئي. ۽ ايئن ڊاڪٽر معين صديقي اسڪول ڪونه ويو سڌو مون وٽ هوٽل تي آيو ۽ روئڻهارڪي انداز ۾ چيائين ته؛ يار خودڪُشي ڪري ڇڏي. مون سبب پڇيو ته ڪونه ٻڌايائين خاموش ۽ اداس رهيو پوءِ اسين سڀ ان طرف روانا ٿياسين. لاش پوسٽ مارٽم کان پوءِ سندس عزيز گهر کڻائي ويا ۽ دفن ڪري ڇڏيائون. اسين ايسوسيئيشن جي آفيس ۾ اڪرم قاضي، معين ۽ مان، ۽ بشير اوٺو شام جي وقت ڪلاڪ ٻه ويهندا هئاسين. اڪرم آخري ڏينهنِ ۾ سخت بي چين ۽ پريشان هئو. قاضي صاحب سان ويجهو هوندو هئو. پوءِ خبر نه آهي ته ڪهڙي ماجرا ٿي جو خودڪشي ڪيائين. اڄ تائين پتو ڪونه پئجي سگهيو ليڪن اها پڪ اٿم ته ان معاملي جي قاضي معين کي ضرور خبر هوندي جو هن سان تمام گهڻو ويجهو سمجهيو ويندو هئو. ليڪن ان کان پوءِ نه اسان پڇيو ۽ نه ئي قاضي صاحب ڪڏهن ان تي تبصرو ڪيو، اهو باب ايئن ختم ٿي ويو.