آتم ڪٿا / آٽوبايوگرافي

وڃن سور سنڌا ڪيو

محمد خان ابڙي جو شمار ستر جي ڏهاڪي واري ان قوم پرست شاگرد قيادت ۾ ٿئي ٿو، جن جهر جهنگ وڃي، سنڌ جي آجپي، خوشي ۽ خوشحاليءَ جي تسبيح سوري، قومي جاڳرتا ۽ شعور ڦهلائڻ توڙي حب الوطنيءَ جي جذبي کي هڪ تحريڪ ۽ سوچ جو روپ ڏيڻ ۾ غير معمولي ڪردار ادا ڪيو. ”وڃن سور سنڌا ڪيو“ ۾ سنڌ جي شاگرد سياست توڙي قومپرست سياست جي تاريخ جو ترورابه آهن ته 70 جي ڏهاڪي ۾ سنڌ جي تعليمي ادارن اندر سائين جي ايم سيد جي فڪر، فلسفي ۽ سنڌ جي قومي حقن واري جدوجهد جي جواني واري دور جون يادون ۽ تاريخ به آهي، جڏهن سنڌ اندر قومي سوچ هڪ سگهاري قوت طور اڀري سامهون آئي هئي ۽ ون يونٽ خلاف هلايل ڪامياب جدوجهد سنڌ جي ماڻهن جي ذهنن ۾ پنهنجي وطن، ٻولي، درياهه، نوڪرين ۽ حق حڪمرانيءَ جي احساس کي سگهارو ڪيو هو، تڏهن سنڌ اندر جساف نه رڳو يونين جون چونڊون کٽيندي هئي پر تعليمي ادارن جي مالڪي ۽ شاگردن جي حقن ۽ سندن تعليمي گهرجن جو پوراءُ به ڪندي هئي، اهي سڀ تاريخي حوالا هن ڪٿا ۾ اختصار سان موجود آهن

Title Cover of book وڃن سور سنڌا ڪيو

سيوهڻ ڏانهن واپسي ۽ هندن تي ڪيس

سيوهڻ ڏانهن واپسي ۽ هندن تي ڪيس
بابا ۽ ڀائرن جي ظاهر ٿيڻ بعد واپس سيوهڻ آياسين ۽ بابا، هڪ ڪيس هندو واپارين جي ڪوڙي ڪيس جي جواب ۾ داخل ڪرايو. اهو به ڪوڙو ڪيس هو. ليڪن دشمني، جنگ ۽ محبت ۾ ”سڀ جائز“ جي مصداق بابا ۽ وڏي ڀاءُ غلام حسين هڪ پروگرام ٺاهيو ۽ ان ۾ بابا جو هڪ دوست فقير محمد چنو ويٺل ڳوٺ بچل چنا، لڳ سيوهڻ کي به شريڪ ڪيائون. فقير محمد چنو عرف ”فقيرو چنو“ کير جو واپار ڪندو هئو. چَنن مان کير وٺي سيوهڻ شهر ۾ پيرين پنڌ وڪڻڻ ويندو هو پوءِ ترقي ڪري سائيڪل تي اچي هوٽل وارن کي کير، ٻول تي وڪڻندو هئو.
مٿي مون عرض ڪيو ته هندن تي اسان پنهنجي پئسن جي واپسيءَ لاءِ ڪيس داخل ڪيو هيو. ان ڪيس ۾ فريادي اسان جو وڏو ڀاءُ غلام حسين هئو ۽ شاهدن ۾ به فقير محمد چنو ۽ ٻيو عنايت الله سومرو هئو. دادو سيشن ڪورٽ ۾ داخل ڪيس کي هندن، درخواست ڏيئي ايڊيشنل سيشن ڪورٽ ڪوٽڙيءَ ۾ منتقل ڪرايو. ڇوته ڪراچيءَ ۽ حيدرآباد جي هندو واپارين کي ڪوٽڙيءَ ۾ سهولت ٿيندي هئي. 1960ع جي ڏهاڪي ۾ هيءُ روڊ رستا جيڪي حيدرآباد يا ڪراچيءَ کان سيوهڻ ۽ دادو وڃڻ ۾ وقت وڌيڪ وٺندا هئا. ڇاڪاڻ ته رستا خراب ۽ ڪچا هوندا هئا.