آتم ڪٿا / آٽوبايوگرافي

وڃن سور سنڌا ڪيو

محمد خان ابڙي جو شمار ستر جي ڏهاڪي واري ان قوم پرست شاگرد قيادت ۾ ٿئي ٿو، جن جهر جهنگ وڃي، سنڌ جي آجپي، خوشي ۽ خوشحاليءَ جي تسبيح سوري، قومي جاڳرتا ۽ شعور ڦهلائڻ توڙي حب الوطنيءَ جي جذبي کي هڪ تحريڪ ۽ سوچ جو روپ ڏيڻ ۾ غير معمولي ڪردار ادا ڪيو. ”وڃن سور سنڌا ڪيو“ ۾ سنڌ جي شاگرد سياست توڙي قومپرست سياست جي تاريخ جو ترورابه آهن ته 70 جي ڏهاڪي ۾ سنڌ جي تعليمي ادارن اندر سائين جي ايم سيد جي فڪر، فلسفي ۽ سنڌ جي قومي حقن واري جدوجهد جي جواني واري دور جون يادون ۽ تاريخ به آهي، جڏهن سنڌ اندر قومي سوچ هڪ سگهاري قوت طور اڀري سامهون آئي هئي ۽ ون يونٽ خلاف هلايل ڪامياب جدوجهد سنڌ جي ماڻهن جي ذهنن ۾ پنهنجي وطن، ٻولي، درياهه، نوڪرين ۽ حق حڪمرانيءَ جي احساس کي سگهارو ڪيو هو، تڏهن سنڌ اندر جساف نه رڳو يونين جون چونڊون کٽيندي هئي پر تعليمي ادارن جي مالڪي ۽ شاگردن جي حقن ۽ سندن تعليمي گهرجن جو پوراءُ به ڪندي هئي، اهي سڀ تاريخي حوالا هن ڪٿا ۾ اختصار سان موجود آهن

Title Cover of book وڃن سور سنڌا ڪيو

سٽيءَ کان تعلقي صدارت تائين

منظور سهتو سان مليس، واقفيت ته پهرين هئي. چيائين ته مان ته ڪيتري وقت کان جيئي سنڌ اسٽوڊنٽس فيڊريشن جو صدر آهيان، سو به تعلقي جو.پر يار ڏس هن پ پ جي دؤر ۾ قوم پرستن سان ڇا نه پيو ٿئي ۽ وري سپاف جو ضلعي صدر به هتان سيوهڻ جو آهي. ۽ مٿان وري گل محمد شاهه لڪياريءَ جو پٽ. سو سرڪار جيستائين ڪاوڙجي، حاجن شاهه پهرين پيو ڪاوڙجي ۽ ڌمڪائي! اسين ته کڻي منهن ڏيونس ليڪن والدين پريشان ٿا ٿين. مون چيومانس ته نيٺ هيتري ذميواري اوهان کنئي آهي ته ان کي نڀايو ۽ ميمبرشپ به وڌايو. هن چيو ميمبر ته ڪير ڪونه ٿو ٿئي اوهان ٿيو! ته آئون اوهان کي ميمبر ڪيان ٿو. ۽ جي ڪا ذميواري به کڻو ٿا ته اهو به ڪري سگهان ٿو. آئون نالي ماتر تعلقي جو صدر آهيان، خانه پوري ڪيو ويٺو آهيان. ميٽنگ ٿئي ڪونه ٿي. اسان کان وڌيڪ سينئر خادم حسين سومرو آهي. جيڪو جيل مان آيو آهي ته خاموش ٿي ويو آهي. شايد جيل مان اهو سمجهي نڪتو آهي ته هاڻي تنظيم جو ڪو به ڪم نه ڪرڻو ۽ عهدو به ناهي وٺڻو، مٿان وري صوفيت جون ڊرامي بازيون ويٺو ڪري!. مون چيومانس توهان مون کي ميمبر شپ ڏيو ۽ پنهنجي ضلعي کان منظوري وٺي مون کي شهر سيوهڻ جيئي سنڌ اسٽوڊنٽس فيڊريشن سٽي صدر جي سيٽ ڏيو، آءٌ سيوهڻ ۾ ڪم ڪندس هُن ايئن ڪيو ۽ جڏهن مون کي صدر ڪيائين ته هاڻي مون ميمبر ڪيا. جنهن جي آڌار تي هن تعلقي جي صدارت به ڇڏي ڏني ۽ چيائين ته توهان سيوهڻ جا ارڏا ماڻهو رهيا آهيو، اوهان ۾ تڪڙو هٿ ڪونه وجهندا جو خبر اٿن ته هيءُ مهاڏو اٽڪائيندا. ان ڪري هن شهر ۾ جيڪو اوهان جو اثر آهي اهو اوهان کي تمام گهڻو سپورٽ ڪندو. هاڻي تعلقي جي صدارت به توهان سنڀاليو. مون مئٽرڪ جي رزلٽ اچڻ شرط 1975ع جي نومبر ۾ تعلقي جي صدارت سنڀالي ۽ پوءِ سيوهڻ گورنمينٽ ڪاليج ۾ داخلا ورتي. هيءُ اسان جي پهرين بيچ هئي. جنهن سرڪاري ڪاليج جي نئين بلڊنگ ۾ پڙهائي شروع ڪئي. ان کان اڳ ۾ گورنمينٽ هاءِ اسڪول جي بلڊنگ ۾ ڪاليج جا ڪلاسز هلندا هئا. ان وقت ۾ سيوهڻ ڪاليج جي شاگرد يونين جون 1973ع 1974ع ۽ 1975ع جي اليڪشن ۾ سپاف کٽي چڪي هئي. هڪڙي اليڪشن ۾ ماستر آچر اوٺو ۽ ماستر مجن اوٺو - جن مون کي پرائمري اسڪول ۾ پڙهايو هئو انهن سپاف سان مقابلو ڪيو ڇو ته انهن سيوهڻ ڪاليج ۾ شام جو شفٽ جي ڪري داخلا ورتي هئي ۽ هن مقابلو پارٽيءَ سان نه پر حاجن شاهه سان ڪيو. جيڪو سپاف ضلعي جو صدر به هيو. پر انهن کي جيڪا سپورٽ هئي يا کڻي ايئن چئجي هنن حاجن شاهه سبزواري ۽ مظفر علي شاهه سبزواريءَ جي دوستيءَ ۾ انهن جي چوڻ تي اليڪشن وڙهي - جيڪا هو حاجن شاهه لڪياريءَ کان هارائي ويا. ٻئي سال جي اليڪشن 74-75 جي سپاف بنا مقابلي کٽي. هاڻي بلڊنگ به نئين ۽ آئون به ڪاليج ۾ اچي پهتس هوڏانهن حاجن شاهه پاڻ سيوهڻ ڪاليج مان انٽر ڪري دادوءَ ۾ ڊگري ڪاليج ۾ داخلا ورتي. ليڪن ضلعي صدر سپاف جي ڪري سندس اثر سيوهڻ ڪاليج انتظاميه، روينيو ۽ پوليس ۾ هئو. پاڻ وڏيرو به هيو. ان ڪري ماڻهو ان کان ڊڄندا به هيا. ان ڪري هو ته بي خوف ۽ بي ڊپو هئو. ايتري خبر پيس ته محمد خان ابڙو جيئي سنڌ اسٽوڊنٽس فيڊريشن تعلقي جو صدر آهي. ڀلا جي مقابلو به ڪيائين ته هن کي ووٽ ڪير ڏيندو؟! هڪ ته هيءُ هاءِ اسڪول جو ريگيولر شاگرد ڪونه رهيو آهي. جنهنڪري هاءِ اسڪول جي شاگردن سان ڪوبه واسطو ڪونه رهيو هوندس. ٻيو ته اهي ئي شاگرد هاءِ اسڪول مان ڪاليج آيا آهن، ٽيون ته ٻه دفعا ڪاليج يونين مون وٽ رهي آهي سو هن کي ته پينل ئي پورو ڪونه ملندو! باقي ڪنهن هڪ سيٽ تي هيءُ بيٺو ته منهن ڏيئي وٺندو مانس.سندس عزيزن کي چئي هن کي هٿ کڻائي ڇڏيندس ۽ اهڙي طرح سپاف جي سيوهڻ ڪاليج ۾ هِٽ ٽرڪ مڪمل ڪندس.