ٽامي جي ٿي ڌرتي آهي.
جنگ به اوکي شرطي آهي.
ديس جي خاطر دودو بڻجي،
دامن حق جي ورتي آهي.
هتڙي غير کي سَهڻو ڪونهي،
ڳالهه اِها سربستي آهي.
هاڻ ڪجان تون سولي يا رب!
ڌرتي توکي پرتي آهي.
ساهه کان پياريون رکندو ’زخمي‘،
ڌرتي توڙي سرتي آهي.
شاعري
منهنجي مئي کانپوءِ
ڪتاب ”منهنجي مُئي کانپوءِ“ اوهان اڳيان پيش ڪجي ٿو. شاعريءَ جو هي ڪتاب نامياري شاعر ”زخمي چانڊيو“ جي شاعريءَ جو مجموعو آهي، جنهن ۾ ڪتاب ”شهر شهر زخمي“ ۽ ”ڏاڍو ساريندين“ سميت باقي شاعري شامل ڪئي وئي آهي. ساجد سنڌي لکي ٿو:
”شهيد زخمي چانڊيو جي زخمي روح جي درد ڪٿا جو درد اهي پتنگ ۽ عشاق ئي ڄاڻي سگهن ٿا، جن جو من زميني صحيفن ۽ تلخ حقيقتن جي سچائي جي سگهه سان سرشار هجي. زخميءَ جي ڌرتيءَ لاءِ تڙپ ۽ پڪار جا سنيها اڄ به سندس شاعريءَ مان ليئاڪا پائيندي ڪجهه ڪرڻ جي آرزوءَ جو پيغام ڏين ٿا، زخميءَ پنهنجي شاعري جي هر صنف ۾ فراخدلي سان اندر جي اظهار کي اهڙي نموني ته اڀاريو آهي جنهن کي قلمبند ڪرڻ کان اڳ اڄ جي دور ۾ ڪنهن به قلمڪار جو قلم فل اسٽاپ يا ڪاما جي پابندين سان جڪڙيو ضرور پوي، پر هن ڪويءَ پنهنجي زندگيءَ جيان پاڻ کي شاعريءَ ۾ به کرو، سچو ۽ بي ڊپو ٿي ثابت ڪري پاڻ وڻايو آهي.
”شهيد زخمي چانڊيو جي زخمي روح جي درد ڪٿا جو درد اهي پتنگ ۽ عشاق ئي ڄاڻي سگهن ٿا، جن جو من زميني صحيفن ۽ تلخ حقيقتن جي سچائي جي سگهه سان سرشار هجي. زخميءَ جي ڌرتيءَ لاءِ تڙپ ۽ پڪار جا سنيها اڄ به سندس شاعريءَ مان ليئاڪا پائيندي ڪجهه ڪرڻ جي آرزوءَ جو پيغام ڏين ٿا، زخميءَ پنهنجي شاعري جي هر صنف ۾ فراخدلي سان اندر جي اظهار کي اهڙي نموني ته اڀاريو آهي جنهن کي قلمبند ڪرڻ کان اڳ اڄ جي دور ۾ ڪنهن به قلمڪار جو قلم فل اسٽاپ يا ڪاما جي پابندين سان جڪڙيو ضرور پوي، پر هن ڪويءَ پنهنجي زندگيءَ جيان پاڻ کي شاعريءَ ۾ به کرو، سچو ۽ بي ڊپو ٿي ثابت ڪري پاڻ وڻايو آهي.
- 4.5/5.0
- 13306
- 1338
- آخري ڀيرو اپڊيٽ ٿيو:
- زخمي چانڊيو
- ڇاپو پھريون
بٽڻن کي دٻائيندي فونٽ سائيز مٽايو
- ڪتاب جا حق ۽ واسطا
- سنڌ سلامت پاران
- پبلشر نوٽ
- زخمي چانڊيو سڄڻ ۽ ساڻيهه جو شاعر
- زخمي: سچ چوندڙن ۾ سگهارو نالو
- زخمي هر دل واري جو آواز (ڪتاب: ”ڏاڍو ساريندين“ جي مهاڳ جو اختصار)
- نئين نسل جو مزاحمتي شاعر: زخمي چانڊيو
- ڏاڍو ساريندين، منهنجي مُئي کانپوءِ تون
- ڇوٿا ٿيو مايوس، مِڙي سڀئي مُٺ ٿيو
- يار امن جي ڌرتيءَ تي آ، مارن ۾ ڦڙڦوٽ
- ڪيڏو هي انسان، خطري ۾ پئجي ويو!
- ڪڏهين ٻيڙان ٻوڙ ته ڪڏهين، ڇالي ڇالي ڇَپ
- شل ڪو ئي سمجهي سگهي! هڪڙو ئي الله
- گُم ٿي وِيو آهيان، مون کي ڳول نه تون
- ڪالهه پيو هو گهائجي، گهل گهل گوليءَ ۾
- ظلم ستم ڪيڏو، آهه اڃان جاري
- ها مَرو يا ماريو، ڪُرسي ٿي گهرجي!
- دوکي جي ديوار کي، پوڙهو ٽوڙي ٿو
- سُورهيه ٿو سرويچ سَڏائين، ٿورو اوري اَچُ الا
- رسڪ کڻي جو، سَچُ ڳالهايم
- عزت عظمت جو، هيءُ جنازو ٿو وڃي!
- سنڌ امڙ وڪڻڻ، مون کان ڪو نه پُڄي سگهي
- سائنس جي هن دؤر ۾،
- ايڏي ڄُنڊا پَٽ!
- رُوح گُهري ٿو رَس،
- ڪي ڪي ڪن ٿا،
- پاپ نگر ۾ شاهد رهجان،
- تَرَ جي پِير وڏيري کي،
- تنهنجي واعدن تي،
- ڪاڇو ’لاڙ‘ اتر ڀي ساجن،
- کولي بند ۾،
- پاپي پنجاب جو،
- ڪالهه وڏيري ڪُڙمياڻيءَ جي،
- تنهائي جو ٿو ٿئي،
- سُوريءَ سچ چيوم،
- پوتر ڌرتيءَ جو،
- دل جي اونهي گهاوَ جي،
- اڄ نه سڀاڻي چئي،
- ڪوئي ڪنهن انسان جا،
- پيارا ايڏو ضِدُ هي مونسان،
- هاڻي توسان ناهي ٿيڻو،
- شام سحر مان آلاپيان ٿو،
- تنهنجي دل تان لهي وياسين.
- ڪا سار ته لهبي آ.
- چُپ چاپ لڏي ويو آن.
- تو ته دڙڪو به مُرڪي ڏنو هو، مُون ته راتين جون راتيون رنو هو.
- دل مان ٿڌڙو ساههُ کڄي ويو.
- فلسفو تنهنجي خوديءَ جو جا بجا جاري سچل.
- محبوب جو پاڙو هو.
- هيءَ به ڪهڙي زندگي آهي!
- زندگي تو سوا ٿي پئي آ ٻُسي.
- نوابن جي دنيا.
- رئيس يا امير ناهيان.
- جي ڪرڻ مونسان گهُرين ٿو دل لڳيءَ جي ڳالهه ڪر.
- تيل پنهنجي پاڻ ئي ٿي زندگي ڪرڻي پوي.
- جيون سوچ جي گهيرن ۾ آ.
- ستم تون به پنهنجو گهٽائي نه سگهندين.
- ڪنهين کي ستائڻ اسان کان نه ٿيندو.
- آيو هو مهمانن وانگي.
- روز هُو مغرور ٿيندو ٿو وڃي.
- منهنجي چاهت اڄ به اُها ئي.
- ارڏا ۽ اڻموٽ اسان.
- ٿاڻن ۾ ڪُٽرائيندو رَهُه.
- ڏسان ٿو رات سپني ۾ اهو اعلانُ ٿي ويو آ.
- فيض تنهنجو سنڌ ۾ آ جابجا جاري لطيف.
- هيلوڪي هن هاريءَ وانگي.
- دلبرن جي دلبري مُون کان نه پُڇُ.
- ڪي ڪي جيءَ جيئارا ماڻهو.
- اکڙين جي آلاڻ نه سمجهيئه.
- توڙي سامهون آفت هوندي.
- ڪندس مان به توسان وفا قبر تائين.
- وسارڻ جون ناهن ڀٽائيءَ جون ڳالهيون.
- سوالن ۾ ملجان.
- سائنس واري آدم کان اڄُ،
- حال مارن جا ڏسي ٿيا نيڻ هِن آلا لطيف.
- جُوان پڙهيل کي مُڙس ملي ويو،
- جيل جون سختيون ڇا هِن سنڌڙي!
- ڏينهن رات ولوڙيم خون سڄو،
- انسان جي عظمت جا قاتل!
- سَچُ سراپا سارو پورهيت.
- هر شام به تنهنجي نانءِ ڪيم، هر رات به تنهنجي نانءِ ڪيم.
- مٺا نينهن لائي ڇنڻ ڪو چڱو آ؟
- مُنهنجون وفائون اڄ ڀي ساڳيون.
- وٺي واڳون مون ڌرتيءَ جون جهليون اهڙيون جو ڇا چئجن.
- جذبا زخمي.
- جڏهن تنهنجون يادون اچي وينديون آهن.
- ٻين جي چئي تي اجايو لڳي او پرين.
- مُنهن ۾ نيمَڪُ نه ٿس.
- جيڏو مولا سُهڻو بنايو اٿيئي.
- وڏو ملندوَ ثواب جانان.
- اڌ رات.
- محبت درس آ جن جو، اڱڻ تن جي اچڻ گهرجي.
- مڃئون ٿا اسان سان مِلڻ عيد آئي.
- سون ورني سنڌ جي غدار تي لعنت وِجهان.
- هاءِ جيون جو مزو ڪاڏي ويو.
- اقرار اوهان کان ٿي نه سگهيو، انڪار اوهان کان ٿي نه سگهيو.
- ڪڏهن انسان ٿيڻو پيو، ڪڏهن ڀڳوان ٿيڻو پيو.
- اوهين ڏاڍا ڏکيا ٿيندؤ.
- در در ڇو ٿا ڳوليو سائين.
- ٽُٽل ڪنهن جو مقدر ٺهي ٿو وڃي.
- ٽامي جي ٿي ڌرتي آهي.
- منهنجا جذبا اڄ به اُهي ئي.
- سُورن ۾ ساماڻو آهيان.
- ڳنڍڻ ڪم اسانجو، ڇنڻ ڪونه ڄاڻون.
- نينهن-نگر مان آيو ڪاڳر، ڪير هلي.
- وِک وِک تي اڄ ويري سائين.
- ويرين وچ ۾ وادي ڇو آ؟
- توسان اڳتي ملندو ڪيرُ؟
- ڏسين ٿو ته ڏامر جيان پيو رِجان.
- ناڻي تي هن ماڻا ساٿي.
- مَڃائڻ جي مون کي تون مستي ڇڏي ڏي.
- موٽي وري چمن ۾ موسم بهار آئي.
- ماءُ ته مُنهنجي ڌرتي آهي.
- هيڻو سڀ جو حال ڏٺو ٿم.
- توسان جنگ مون جوٽي آهي.
- منزل ماڻڻ اَهنجي ناهي.
- ڪيو گهيرو غمن آهي، ڀڳل هڪ هڪ هَڏي آهي.
- کَٽي بازي وئي آخر عداوت کان محبت آ.
- ڇم ڇم ڇيريون تون ۽ مان.
- مسڪينن ۽ ماروئڙن لئه،
- مَنَ کي اڄ مُونجهارو ٿي پيو.
- سڄڻ جي شڪايت ڪيان ڇو ڪيان؟
- ساڙ سَڙيو هُو ساڙي ٿي پيو.
- مونکي نه پنهنجو مَٽ ٿو سمجهين!
- ساههُ ٿو توکي ساري سائين.
- جڏهن دردُ پنهنجن پيارن ڏنو.
- منهنجون ديدون تنهنجي دَرَ ۾.
- لُريءَ ۾ غريبن جو سيارو ڏٺو ٿئه؟
- ايڏي وارو واري ڇو آ؟
- سُرمئي شام جي برکا رُت ۾،
- پراوا ڪڏهن پنهنجا ٿيندي ڏٺا ٿي؟
- بيوفا تنهنجو فسانو ياد آ.
- منهنجا توسان پيار وڌي ويا.
- نيٺ ته ورندا وارا ساٿي.
- پل پل تنهنجا پُور الاڙي!
- ستم مٿان ٻيو ستم ڪري ڏِسُ!
- اوهان جي نظر جو اثر ٿي ويو آ.
- اڄ ته اڻپورو سرجيل غزل ٿو لڳين.
- وفا کي جفا جو ازالو نه ڏي.
- توکي هو پرچايو ڪيڏو.
- مهمانن جي ڳالهه نه ڪر.
- ٻيڙي ٻُڏندي مائل ٿي پيو.
- محبتون ڪاڏي ويون؟
- اقرار به تو ئي ڪيو.
- تو ڪري مون کي جُدا ماري ڇڏيو.
- ڳالهه ٻُڌائي گامون سچي.
- اقرار به ماري ٿو.
- مان جي ڪاري آهيان، پوءِ ڀلي مار تون.
- پيار اسان پنهنجايو آهي.
- هُو اسان کان نگاهَه روڪن ٿا.
- ٿوري همت ڌار ته دشمن ڳاٽي ڀَرِ ڪِرندا.
- محبت ڪر پر مستيءَ سان.
- يادگيريون نه ٿيون ڌار ٿين.
- مان ڇڏيان پنهنجا يار پرچائي.
- محبوب محبت کان وٿيرا نه گذاريو.
- زندگي موڪلائي وڃڻ ڏي.
- خبر ناهي سانوڻ اچي ڪو وري ڀي.
- اڄ ڇير کي ڇمڪاءِ ته ڪا رات کُٽي پئي.
- مون کي قابو هو جذبات تي.
- راهبر جي رهبريءَ تي سوچيون.
- اوءِ دل! پنهنجي سکيءَ تي سوچيون.
- ڪالهه تنهنجا ئي نشانا ٿياسين.
- ”ٻُڏي مَرُ“
- ”ساٿ“
- ”ڪهڙو تنهنجو شانُ وڏيرا“
- ”ماريا وڃون ٿا“
- ”سنڌ گدڙن کاڌي ناهه اڃان“
- ”فيل“
- ”ڊيم نه گهرجي“
- ”تون ڪنهن ڪنهن کي خاموش ڪندين!!“
- ”ايڪويهين صدي“
- ”منٿلي“
- ”ڌار ڪيو“
- ”يا اي سيءَ ۾ ويٺل اميرن تي لکجي؟“
- ”هاءِ زمانا.........!“
- ”وصيت“
- ”ڀاڳيو“
- ”عيد مبارڪ“
- ”ڪاري“
- ”الوداع“
- ”وڏا اديب“
- ”چيچڪا“
- ”ذميوار“
- ”حڪم ۽ اعتبار“
- ”آزادي يا موت“
- ”دوستي“
- ”پيار“
- ”هوم ورڪ“
- ”خدا“
- ”اناپرستي“
- ”نقاب“
- ”بد دعا“
- ”پکين جي پارليامينٽ“
- ”وڏا ڪُڪڙ“
- ”غيرت-ننڊ جون گوريون“
- ”شناس“
- ”روبوٽ“
- ”جهموريت“
- گزيٽيڊ گريڊ ۾، ڦاسي پيو اديب،
- مارُو هن ماٺار ۾، ٿيندا نيٺ سُجاڳ،
- رهبرن مان رهبري ڪاڏي وئي؟
- رهبرن جي رهبري پرکيان اڃان ڪهڙي طرح؟
- ماري ويو مهمان ٿي افسوس آ.
- سَچَ ٻُڌڻ کان ٿو لنوائين ڪِيس ڪِيس!
- مندر خاطر مسجد ڊاهڻ شرم شرم شرم.
- بچايو ته پِيرن جي پِيرِي بچايو.
- توکي پنهنجي ڪيڏي آهي، يار پياري زندگي.
- او ڌاريا دهشتگرد! خُدا برباد ڪرئي.
- ڪُجهه ته سَهپ ڀي ڌاريو سائين!
- وري واتُ ڦاڙي اُٿيا واڳون سيسرَ.
- انڌو يا ڪو ٻوڙو ناهيان.
- ”زندگي خُواب آ صنم ڪوئي“.
- توسان پيار ڪرڻ ٿو چاهيان.
- وري ايڊ ڪنهن کان ٻي وٺندؤ اُڌاري؟
- هيءَ به ڪهڙي ڪامريڊي آهي.
- ستم تون به پنهنجو گهٽائي نه سگهندين.
- قبر تي گُل رکو نه رکو پر ڏيئا ته ٻارجو.
- مستقبل جي معمارن جو قاتل آهين.
- دوست دشمن ڄاڻان ٿو سڀ،
- وقت! اسان کان ڪين پري وَڃُ.
- چيائين ته: ٻيهر بغاوت ڪندين؟
- جيلُ هو يا هاسٽل.
- جيل ۾ ڪَسُ ۽ ڪثر ناهي.
- ديس ڌڻي جي گڏ ٿي ويندا،
- حُسين تنهنجو حسين منهنجو، حُسين حق جو امام آهي.
- اسلام ۾ نه ڪنهن کي اهڙي ملي سگهي آ،
- شمر ۽ يزيد هُئا ٻئي، راضي فساد تي.
- قرآن جي زبان آ، مدحت حسين جي.
- زاري ڙي زاري.
- پهرين مئي جو پَهرُ.
- حال اسان جو ٿئه هي،
- ڇو اچڻ ڀي ڇڏي وئين، ڇو مِلڻ ڀي ڇڏي وئين.
- اچڻو اٿئي ته اچ تون،
- توکي ياد ڪري هاريان نِير مٺا.
- عشق ته آهي عقاب،
- اچ مجبور نه ڪر تون ايڏو، دور ڇو مون کان گُذارين ٿو.
- وڃي ويهي رهين ڇو وساري وو يار.
- اي مٺا آءُ تون منهنجي تڏي،
- مٺڙا منهنجو ٿيءُ،
- مون کان مُنهنڙو نه مَٽ، منٺار وو يار.
- راڻا رُسي ڇو دُور رهين ٿو،
- ڪري دلبر وڃ نه ڪنارا
- مون کان مٺا نامِ خدا، پَلُ نه پري ٿي.
- تون به اڪيلو مان به اڪيلو، سُورن ۾ آهيون تون مان ٻئي.
- هيلَ ته اچجانءِ، هيلَ ته اچجانءِ.
- آ ٿيڻ تي پورِي مُنهنجي زندگي.
- سمبارا پبليڪيشن جا شايع ٿيل ڪتاب
- آخری پںو
جنگ به اوکي شرطي آهي.
ديس جي خاطر دودو بڻجي،
دامن حق جي ورتي آهي.
هتڙي غير کي سَهڻو ڪونهي،
ڳالهه اِها سربستي آهي.
هاڻ ڪجان تون سولي يا رب!
ڌرتي توکي پرتي آهي.
ساهه کان پياريون رکندو ’زخمي‘،
ڌرتي توڙي سرتي آهي.