شخصيتون ۽ خاڪا

ورق ورق گلاب

سنڌ جي ماڳ مڪانن ۽ شخصيتن تي لکيل مضمونن ۽ لکڻين جي هن مجموعي ”ورق ورق گلاب“ جو ليکڪ نور سنڌي آهي. هن ڪتاب ۾ سنڌ جي ڪيترن ئي ماڳ مڪانن، قديم شهرن، ڳوٺن جو تاريخي پس منظر، ماضي حال، صوفي سنتن، سنڌ جي ڪيترن ئي حال حيات، وصال ڪري ويل شخصيتن، انوکن ڪردارن ۽ سول سوسائٽي ۾ ڪردار ادا ڪندڙن جي نجي زندگي ۽ سماجي خدمتن جو احوال شامل ڪيو ويو آهي.
  • 4.5/5.0
  • 5657
  • 907
  • آخري ڀيرو اپڊيٽ ٿيو:
  • نورسنڌي
  • ڇاپو پھريون
Title Cover of book ورق ورق گلاب

محترم آصف علي زرداري

محترم آصف علي زرداري پاڪستان جي سياسي دنيا ۾ هڪ چمڪندڙ ستارو آهي. ماضي ۾ جمهوريت جي بحالي ۽ 5 سالن لاءِ ملڪ جي صدر مملڪت جي حيثيت سان ڪيترائي اهم فيصلا قوم ۽ ملڪ جي ترقي لاءِ ڪيل ڪوششون ملڪ جي تاريخ جو سونهري باب جي حيثيت رکن ٿيون. محترم آصف علي زرداري 26 جولاءِ 1955ع تي مشهور سياسي سماجي شخصيت حاڪم علي زرداري جي گهر ۾ جنم ورتو. ابتدائي تعليم پنهنجي شهر ۾ بعد ۾ ڪئڊٽ ڪاليج پيٽارو ۾، جڏهن ته اعليٰ تعليم مختلف ادارن مان حاصل ڪئي. پاڻ پنهنجي وقت جي مشهور صوفي بزرگ هستي فقير بلاول عرف بالو فقير جي خاندان جو چشم چراغ آهي. آصف علي زرداري ننڍي هوندي کان سنجيده، غريبن جو همدرد مذهبي تاريخي، فلاسفي ۽ ٻين ڪتابن جو مطالعو ڪندڙ، بهترين گهوڙي سوار، پولو راند جو ماهر، ننڍي هوندي کان اڄ تائين صبح جو سوير اٿي نماز ۽ قرآن شريف پڙهڻ، ان بعد ورزش ڪرڻ، اخبارن جو مطالعو ڪندو رهيو آهي. 1987ع ڌاري آصف علي زرداري ۽ محترمه بينظير ڀٽو جي شادي ٿي. 1988ع ۽ 1993ع ۾ چونڊيل حڪومت هٽائي ڌانڌلين ذريعي آيل غير جمهوري حڪومتن جي حڪمرانن محترمه بينظير ڀٽو سان گڏ سندس ور آصف علي زرداري کي به انتقامي ڪاررواين جو شڪار بنايو، 1996ع ۾ پاڪستان جي صدر فاروق لغاري پنهنجي ئي پارٽي جي حڪومت کي ختم ڪري ڇڏيو ۽ آصف علي زرداري کي پنجاب جي گورنر هائوس لاهور مان گرفتار ڪيو ويو. ان بعد آصف علي زرداري خلاف لاتعداد الزام لڳائي ٻين ڪيسن کانسواءِ خونن، ڪرپشن، منشيات جا ڪيس به داخل ڪيا ويا. سي آءِ اي سينٽر ڪراچي ۾ مٿس بي انتها تشدد ڪيو ويو. سندس زبان ڪٽي وئي، ان بعد ايندڙ مختلف پ پ مخالف حڪومتون مٿس وڌيڪ ڪيس داخل ڪنديون رهيون. جيل اندر به مٿس ذهني جسماني تشدد ڪيو ويو، پر جيل ۽ تشدد کيس جهڪائڻ بجاءِ رچائي لعل ڪري ڇڏيو. تقريبن 8 مهينن جي قيد بعد سپريم ڪورٽ کيس ضمانت تي آزاد ڪيو ۽ کيس علاج لاءِ ضياءَ الدين اسپتال داخل ڪيو ويو. بعد ۾ پاڻ پنهنجي گهرواري ۽ ٻارن سان ملڻ لاءِ دبئي ويو. جتان علاج لاءِ لنڊن ويو، جتان جڏهن وطن موٽڻ جون تياريون ڪيون ته سندس رستا روڪ ڪئي وئي ۽ نه چاهيندي به مجبورن کيس جلاوطن رهڻو پيو. 2005ع ۾ رستا روڪ، حڪمرانن جي منع ڪرڻ جي باوجود لاهور اچڻ جو اعلان ڪيو ته سڄي ملڪ مان لکين ماڻهو سندس استقبال لاءِ لاهور پهچڻ شروع ٿي ويا. حڪمرانن جي توقع جي ابتڙ عوام جي اهڙي عمل حڪمرانن جون وايون بتال ڪري ڇڏيون. پنجاب جي سرحد سيل ڪئي وئي. لاهور پهتل هزارين ماڻهن کي گرفتار ڪري جيل موڪليو ويو. لاهور پهچڻ بعد آصف علي زرداري سنڌ جو مختصر دورو پڻ ڪيو. جتي هر هنڌ سندس شاندار استقبال ڪيو ويو. آصف علي زرداري يارن جو يار، سڃاڻپ واري اک رکندڙ خوش مزاج، خوش اخلاق، ذهين، حوصلي وارو، بردبار، سخي، سادگي پسند، سنجيده، غربين، فقير فقراءَ سان محبت ڪندڙ، ولي الله صوفي بزرگن سان عقيدت رکندڙ پنهنجي سنڌ ڌرتي سان پيار ڪندڙ، هر دلعزيز ۽ سدا بهار شخصيت جو مالڪ آهي. شهيد ذوالفقار علي ڀٽو جي شهادت بعد سندس مشن کي سندس نياڻي محترمه بينظير ڀٽو وڌايو، محترمه جي شهادت بعد سڄي ملڪ مان نه کپي پاڪستان نه کپي جو نعرو گونجڻ لڳو، ملڪ جا ٽڪرا ٿيڻ جو خطرو وڌي ويو، تڏهن آصف علي زرداري شهيد راڻي محترمه بينظير ڀٽو وانگر وفاق جي علامت بنجي پاڪستان کپي پاڪستان کپي جو نعرو بلند ڪيو ۽ پاڪستان کي ٽٽڻ کان بچائي ورتو. شهيد راڻي محترمه بينظير ڀٽو جي شهادت بعد اهو تاثر هو ته هاڻ پ پ پ جو الله حافظ آهي، پر آصف علي زرداري پنهنجي ذهانت سان نه صرف پ پ کي بچايو، پر اليڪشن ۾ شاندار ڪاميابي حاصل ڪئي ۽ پ پ اقتدار ۾ اچڻ بعد سڀ کان پهرين غير قانوني طور صدارتي ڪرسي تي ويٺل پرويز مشرف کي هٽايو ويو. ان بعد گڏيل راءِ سان آصف علي زرداري کي ملڪ جو صدربنايو ويو ۽ آصف علي زرداري نه صرف شهيد راڻي محترمه بينظير ڀٽو جي ڇڏيل مشن کي پورو ڪرڻ جي ڪوشش ڪئي، پر پ پ حڪومت اچڻ بعد اهو تاثر هو ته هاڻ پ پ مخالف ڌرين سان سياسي انتقامي ڪارروايون ٿينديون، پر آصف علي زرداري، محترمه بينظير ڀٽو پاران ڏنل فارمولي تحت مفاهمت واري سياست کي عملي جامو پارايو ۽ سڀني سياسي پارٽين ويندي پرويز مشرف جي قائم ڪيل پارٽي مسلم ليگ (ق) کي به سندن کنيل سيٽن جي حساب سان اقتدار ۾ ڀاڱي ڀائيوار بنايو. ان جا ملڪ ۽ قوم تي بهترين اثرات پيا. پرويز مشرف اقتدار دوران مڪا ڏيکاري طاقت جو مظاهرو ڪندو هو، پر سندس دور ۾ دهشتگردي وڌي خاص طور اتريان علائقا دهشتگردن جا مرڪز رهيا، جتي انهن جي جهڙوڪ پنهنجي حڪومت قائم ڪئي، پر سڄي ملڪ ۾ دهشتگردي جو نيٽ ورڪ مضبوط ٿيو، پر آصف علي زرداري پاران دهشتگردن ۽ دهشتگردي خلاف اعلان جنگ جا بهتر نتيجا نڪتا. اين ايف سي ايوارڊ جيڪو ڪيترن ئي سالن ۾ حل نه ٿي سگهيو، اهو مسئلو آصف علي زرداري يڪراءِ سان حل ڪري ڇڏيو. هر دور ۾ تڪراري بنيل ڪالاباغ ڊيم منصوبو آصف علي زرداري هميشه لاءِ ختم ڪري ٽنهي صوبن جي عوام جون دليون کٽي ورتيون. صوبائي خودمختياري جيڪو پاڪستان جي آئين ۾ هئڻ جي باوجود ڪنهن به حڪمرانن نه پئي ڏني، آصف علي زرداري پاران صوبائي خودمختياري ڏيڻ وڏو ڪارنامو آهي، ان سان هر صوبي سان برابري وارو انصاف ٿيندو. ماضي ۾ بلوچستان جي عوام سان ٿيل ظلم زيادتين جي زخمن تي مرهم رکڻ لاءِ صدر پاڪستان ٿيندي پاڻ ماضي ۾ ساڻن ٿيل اهڙي ظالمانه ڪاررواين جي صدر پاڪستان جي حيثيت سان معافي ورتي، پر بلوچستان جي قسمت بدلائڻ لاءِ اربين رپين جي پروجيڪٽ جو سنگ بنياد رکيو ۽ صوبي جي قسمت بدلائڻ لاءِ رڪارڊ ٽوڙ ترقياتي ڪم ڪرايا.
نواز شريف دور ۾ سياسي انتقامي ڪاررواين تحت برطرف ڪيل سرڪاري ملازمن جي بحالي، ملڪ مان بک بي روزگاري جي خاتمي لاءِ لکيل پڙهيل نوجوان مردن عورتن کي هنرمند بنائي روزگار سان لڳائڻ لاءِ شهيد راڻي بينظير ڀٽو يوٿ سپورٽ پروگرام ۽ بينظير ڀٽو انڪم سپورٽ پروگرام تحت ملڪ جي لکين غريب عورتن جي مالي مدد ڪرڻ، هزارين غريب عورتن جي انشورنس ڪرائڻ، عورتن کي ٽيڪنيڪل نوڪريون ڏيڻ، عورتن کي سرڪاري زمينون ڏيڻ، زمينون آباد ڪرڻ لاءِ کين آسان شرطن تي قرضن ذريعي ٽريڪٽر ۽ ٻي زرعي مشينري، سستي اگهن تي ڏيڻ سرڪاري ملازمن جون پگهارون 150 کان 250 سيڪڙو وڌائڻ، زرعي فصلن جا اگهه وڌائڻ ۽ عوام جي فلاح بهبود لاءِ شروع ڪيل ٻين ڪيترن ئي پروگرامن جا بهتر نتيجا نڪتا.
آصف علي زرداري گهڻ رخي شخصيت آهي، پاڻ انسان آهي کانئس غلطيون به ٿيون آهن ان جو اعتراف ڪري يا نه، پر سندس خوبيون ايتريون ته گهڻيون آهن جو ان ۾ سندس خاميون به لڪيو ٿيون وڃن، ڪمشنري نظام، پوليس جو پراڻو سسٽم بحال ڪرڻ، ٻوڏ دوران سرڪاري خزاني مان ٻوڏ متاثرين جي مدد ڪرڻ ۽ ايندڙ ٻوڏ کان بچڻ لاءِ بندن جي مرمت به سندس ڪارنامن م شامل آهي، جنهن سان عوام کي بهتر فائدو پهتو، ملڪ ۾ ڊگهو عرصو غير جمهوري حڪومتن اقتدار ۾ رهڻ جي ڪري سرڪاري ادارن جو سڄو نظام ڊانوال ڊول بنيل هو، اهي مسئلا فوري طور حل ٿيڻ ناممڪن هئا، آصف علي زرداري عوام کي رليف ڏيڻ واري سوچ رکڻ جي باوجود هن وقت تائين عام ماڻهن سان گڏ پ پ جي عام ڪارڪن کان وٺي نظرياتي ڪارڪن تائين ملڪ ۾ وڌندڙ بک بيروزگاري ڏينهون ڏينهن وڌندڙ مهنگائي، بدامني، ڪرپشن، پوليس اسٽيٽ، سماجي براين جو آزار ختم نه ڪرائي سگهيو، ملڪ جي صدر رهڻ دوران سڄي ملڪ جي نظام کي درهم برهم ڪندڙ بجلي جي شديد لوڊ شيڊنگ سي اين جي اسٽيشن کي هفتي ۾ ٻه ڏينهن بند رکڻ، ريلوي، پي آءِ اي ۽ ٻين ادارن جو خساري ۾ وڃڻ، سرڪاري ادارن جي ناقص ڪارڪردگي خاص طور صحت، تعليم جو نظام خراب ٿي وڃڻ، نهري پاڻي جي کوٽ ۽ ٻيا ڪئين مسئلا حل نه ڪري سگهيو، جنهن ڪري ساڃاهه وند ڌريون آصف علي زرداري تي تنقيد ڪن ٿيون، آصف علي زرداري جي دور کي موجوده دور کان بهتر دور تسليم ڪري رهيون آهن، موجوده وفاقي حڪومت خلاف پنجاب نوازڻ جون شڪايتون آهن، آصف زرداري عوام کي ظاهري طور ايترو رليف نه ڏئي سگهيو جو عوام کي جمهوري ۽ غير جمهوري حڪومت ۾ فرق نظر نه آيو، حقيقتون اهي به آهن جن مسئلن جو ذڪر مٿي ڪري آيا آهيون، اهي مسئلا ڊگهو عرصو غير جمهوري حڪومت ۽ انهن پاران مستقبل جي ڪابه پلاننگ ڪرڻ بجاءِ پنهنجو الو سڌو ڪرڻ، سرڪاري خزاني مان شاهي خرچ ڪرڻ، حڪومتي ماڻهن کي ڏنل ڪروڙين روپين جا قرض معاف ڪرڻ، وڌيڪ ڪرنسي جاري ڪرڻ ۽ ٻيا پئدا ڪيل ٽيڪنيڪل مسئلا هئا. جڏهن پ پ کي اقتدار ڏنو ويو ته ان وقت ملڪ جا خزانا خالي هئا، ته ٻئي طرف ايم آءِ ايف پاران ڏنل قرضن جي واپسي به ڪرڻي هئي، ته ٻئي طرف اسٽيبلشمينٽ پاران شروع کان عوامي حڪومت کي ناڪام بنائڻ پ پ مخالف سياستدان مان ڪيترائي جيڪي مفاهمت تحت اقتدار ۾ ڀاڱي ڀائيوار هئڻ جي باوجود ظاهري توڙي ڳجهي طور عوامي حڪومت خلاف سازشون سٽيندا رهيا ته ڪجهه وري پ پ جا پنهنجا به لڪل نموني مير جعفر وارو ڪردار ادا ڪري رهيا هئا. اهڙين سازشن ۽ عجيب غريب صورتحال جي باوجود آصف علي زرداري حڪمت عملي ۽ همت ۽ حوصلي سان هڪ طرف اهڙين سازشن، اهڙي صورتحال کي منهن ڏنو ته ٻئي طرف ملڪ ۽ قوم جي بهتري لاءِ ڪم ڪيو. آصف علي زرداري پنهنجي خداداد صلاحيتن، ذهانت سان اين ايف سي ايوارڊ، ڪالاباغ ڊيم، صوبن جي خودمختياري، وڌندڙ دهشتگردي وارن ڳنڀير مسئلن کي حل ڪرڻ جي هر طرح سان ڪوشش ڪئي ۽ عوام جي بنيادي مسئلن کي به حل ڪرڻ جي ڪوشش ڪئي، پاڻ جمهوري غيرجمهوري حڪومتن ۾ فرق صاف ڏيکارڻ جي ڪوشش ڪندي به ان ليول تي ڪامياب نه ٿي سگهيو.
(هي آرٽيڪل روزانه عبرت ۾ 2014ع تي آصف زرداري جي جنم ڏينهن تي شايع ٿيو.)