شخصيتون ۽ خاڪا

ورق ورق گلاب

سنڌ جي ماڳ مڪانن ۽ شخصيتن تي لکيل مضمونن ۽ لکڻين جي هن مجموعي ”ورق ورق گلاب“ جو ليکڪ نور سنڌي آهي. هن ڪتاب ۾ سنڌ جي ڪيترن ئي ماڳ مڪانن، قديم شهرن، ڳوٺن جو تاريخي پس منظر، ماضي حال، صوفي سنتن، سنڌ جي ڪيترن ئي حال حيات، وصال ڪري ويل شخصيتن، انوکن ڪردارن ۽ سول سوسائٽي ۾ ڪردار ادا ڪندڙن جي نجي زندگي ۽ سماجي خدمتن جو احوال شامل ڪيو ويو آهي.
  • 4.5/5.0
  • 5691
  • 908
  • آخري ڀيرو اپڊيٽ ٿيو:
  • نورسنڌي
  • ڇاپو پھريون
Title Cover of book ورق ورق گلاب

سنڌ جو يگانو صحافي سائين لائق سنڌي

سائين لائق سنڌي جيڪو 16 جنوري تي سول اسپتال حيدرآباد ۾ بيماري جي بستري تي دم ڌڻي حوالي ڪيو سندس وڇوڙي جي خبر مختلف سنڌي ٽي وي چينلن تي هلڻ دوستن جي ميسج ذريعي ۽ اخبارن ذريعي جڏهن سندن دوستن کيس چاهيندڙن تائين پهتي ته جهڙو انهن مٿان وڄ ڪري پيو هجي ڪنهن کي يقين نه اچي سائين لائق سنڌي سدا بهار شخصيت اسان کان ائين وڇڙي ويندو پاڻ هڪ ئي وقت لاتعداد خوبين جو مالڪ هو. علمي، ادبي، صحافتي ۽ سماجي شخصيت هو لائق ڏنو ٿيٻو جيڪو صحافتي ادبي دنيا ۾ لائق سنڌي جي نالي سان مشهور ٿيو پاڻ حيدرآباد ڀرسان ڳوٺ موري منگر ۾ حاجي محمد اسماعيل ٿيٻو جي گهر ۾ جنم ورتو. سنڌي فائينل پاس ڪرڻ بعد پرائمري استاد ٿيو جلد ئي هاءِ اسڪول ۾ استاد مقرر ٿيو ننڍي هوندي کان کيس ادب سان لڳاءُ هو سندس اکر موتين جهڙا هوندا هئا پاڻ روزانه آفتاب حيدرآباد جي ايڊٽر شيخ علي محمد جي چوڻ تي اسڪول بعد آفتاب ۾ ڪتابت شروع ڪئي. ڪتابت وارو دور ختم ٿيڻ بعد پاڻ پروف ريڊر بعد ۾ سب ايڊيٽر رهيو ۽ آفتاب ۾ ادبي صفحو نوجوانن جو صفحو به ڪڍيو. آفتاب بند ٿيڻ بعد مختلف وقتن تي روزانه سنڌ، ڪاوش، ڪوشش، عبرت ۾ سب ايڊيٽر طور ڪم ڪيو پاڻ مختلف موضوعن تي وڏي تعداد مضمون ۽ ڪالم به لکيا ادب سان ايتري دلچسپي هوندي جو سنڌ ۾ ڪٿي به ڪو ادبي ثقافتي پروگرام ٿيندو هو ته سائين لائق سنڌي هر حال ۾ اتي پهچڻ جي ڪوشش ڪندو هو پاڻ ادب ۾ فاضل سنڌي جي ڊگري به حاصل ڪئي هئي.پاڻ حضرت شاهه عبداللطيف ڀٽائي جي رسالي جو وڏو پارکو ۽ سنڌي ٻولي جو وڏو ماهر هو. مشهور، اديب به ڪيترن ئي ٺيٺ سنڌي لفظن جي معنيٰ هن کان پڇندا هئا. هڪ دوست ٻڌايو ته شاهه لطيف جو پارکو ۽ سنڌي ٻولي جو ماهر سڏجندڙ سيد صالح محمد شاهه عرف ڏاڏو فتح خان به ڪيترن ئي سنڌي ٻولي جي ڏکين لفظن جي معنيٰ سائين لائق سنڌي کان معلوم ڪندو هو پاڻ بهترين تعليمي ماهر پڻ هو سندس پڙهايل شاگرد سٺين پوسٽن تي آهن. پاڻ لطيف سائين جو ڪو به ميلو نه گسايو. بيمار هئڻ جي باوجود ڪوشش ڪري ادبي ڪانفرنس ۾ اچي نڪرندو هو. پاڻ شاعر ته نه هو پر شاعري سان بيحد لڳاءُ رکندو هو سندس پسند جي شاعرن ۾ حضرت شاهه عبداللطيف ڀٽائي، حضرت سچل سرمست، استاد بخاري، شيخ اياز، ابراهيم منشي، محمد خان مجيدي ۽ ٻيا شاعر هئا جن جا لاتعداد شعر کين بر زباني ياد هوندا هئا. شاهه لطيف جي رسالي جو ته پاڻ جهڙو حافظ هو. مون جڏهن 1979ع ڌاري آفتاب ۾ رپورٽري ڪئي ته اتي سڀ کان پهرين ملاقات سائين لائق سنڌي سان ٿي هئي ان جي معرفت ادا احمد خان شيخ ۽ شيخ علي محمد سان ٿي پاڻ مون سميت ٻين رپورٽرن جون خبرون پڙهي سمجهائيندا هئا ته اوهان جي خبرن ۾ هي کوٽ اڃا آهي. حيدرآباد جا ڪيترائي صحافي سندس شاگرد هئا. کيس سنڌي ميڊيا تي سنڌي ٻولي جي بگاڙ تي افسوس ٿيندو هو. ۽ انهن ادارن کي ان حوالي سان خط به لکندو هو روحاني طور پاڻ حضرت مخدوم سرور نوح رح جن جو مريد هو سياسي طور پاڻ سائين جي ايم سيد کي پسند ڪندو هو ۽ سائين جي ايم سيد سندس سياسي آئيڊل هو ڪو زمانو هو جو اسان پنهنجي ڳوٺ ملدسي ۾ نور آرٽ ڪلچرل اڪيڊمي پاران ادبي، سماجي، ثقافتي سرگرميون شروع ڪيون. ۽ اسان پنهنجي ڳوٺ ملدسي ۾ جيجي زرينه بلوچ سان سرهي سانجهه ۽ استاد بخاري ادبي ڪانفرنس جا پروگرام وڏي ليول تي ڪرايا پاڻ انهن پروگرامن کي ڪامياب بنائڻ ۾ وڏو ساٿ ڏنو. پاڻ پنهنجي ڪردار ۽ جن شعبن سان وابسته هو انهن ۾ ايمانداري سان پاڻ ملهايو ان ڪري ساڃاهه وند ماڻهو سائين لائق سنڌي جي عزت ڪندا هئا. ڪيترائي وڏا وڏا آفيسر سماجي شخصيتون صحافي، اديب، شاعر ساڻن جهڪي ملندا هئا. ۽ هر ماڻهو کيس استاد لائق يا سائين لائق سڏيندو هو. شروع کان سندن عادت رهي ته روز تمام اخبارون گهڻو ڪري سنڌي سڀ اخبارون خريد ڪندو هو ڳوٺ کڻي وڃي نوجوانن کي پڙهائيندو هو بعد ۾ فائيل ڪندو هو. پاڻ بهترين پروف ريڊر به هو. پاڻ نه صرف پروف ڪندو هو پر ايڊٽ به ڪندو هو سندس پروف ٿيل مواد ۾ سوال ئي نه ٿو پيدا ٿئي ته ڪا غلطي رهجي وڃي پاڻ گهڻو ڪري سنڌي ٽوپي پائيندو هو ۽ ڳچي ۾ اڇو ٽوال هوندو هو، سندس ڳالهائيڻ جو انداز انتهائي مٺڙو هوندو هو. پاڻ گهٽ ڳالهائيندو هو پر سندس هر لفظ موتي هوندو هو سندس چهري تي ڪڏهن به ڪاوڙ نه ڏٺي ڪاوڙ ۾ به پاڻ کلندو هو سندس مرڪڻ جو انداز به نرالو هو. کيس ملڪي سياست تاريخ تي عبور حاصل هو ملڪي سياست ۽ سنڌ جي تاريخ تي ڪلاڪن جا ڪلاڪ بهترين انداز ۾ ڳلهائيندو هو.تقريبن هڪ سال کان سندس طبيعت سازگار نه هئي گلي ۾ تڪليف هئي ۽ پاڻ ڳالهائي نه سگهندو هو ان جي باوجود حيدرآباد جي اخبارن جي ادارن ۾ دوستن سان ملڻ ۽ حيدرآباد جي آسپاس ۾ ٿيندڙ ادبي پروگرامن ويندو هو ساڻن آخري ملاقات 2012ع احمد خان شيخ جي پٽ جي شهادت تي تعزيت ڪرڻ وقت ٿي پاڻ اسان سان گڏ مرحوم شيخ علي محمد جي مزار تي به هليو. سائين لائق سان هڪ دفعو ملندڙ ڪچهري ڪندڙ سندس مداح بنجي ويندو هو. وفا رضا بلوچ ۽ مون اهو طئه ڪيو هو ته ڪنهن ڏينهن شام جو موري منگر هلي سائين لائق سنڌي وٽ رات رهبي ۽ سائين سان دل کولي ڪچهري ڪبي ۽ سندس مڪمل پروفائيل لکبو. ليڪن اسان کي ڪهڙي خبر نه پاڻ ايترو جلدي اسان کان رسي هليا ويندا. ڪجهه ڏينهن سندس طبيعت وڌيڪ خراب رهڻ بعد کيس سول اسپتال حيدرآباد ۾ داخل ڪيو ويو جتي پاڻ اسان کان هميشه لاءِ وڇري ويا.