سروري جماعت جي روحاني پيشوا مخدوم جميل الزمان ”جميل“
پاڻ هالا ويجهو خدا آباد جي آثار قديم جي تاريخي ماڳن کي ڪروڙين رپين جي لاڳت سان مرمتي ڪم ڪرائي انهي قومي ورثي کي تباهه ٿيڻ کان بچايو. ٻين ڪيترن ئي قومي ورثن جي فوري بحاليءَ لاءِ پي سي ون تيار ڪرائي جڏهن 18 هين ترميم تحت وفاق جا ڪيترائي کاتا صوبن حوالي ڪيا ويا، انهن کاتن ۾ آثار قديما به شامل هو ۽ ان کاتي جو مخدوم جميل الزمان کي وزير بڻايو ويو ته هن قومي ورثي ۾ ورتل تقريبن 131 کان وڌيڪ سنڌ جا تاريخي ثقافتي ماڳ مڪان ڪوٽ قلعن آثارن کي بچائڻ لاءِ انهن جي بحالي لاءِ پاڻ پي سي ون ٺهرائي وئي ۽ سنڌ جي 2500 کان وڌيڪ قومي ورثي ۾ شامل نه هئا، انهن جي آثار قديما جي ماهرن کان سروي ڪرائي، انهن جون فلمون ۽ فوٽو ٺهرايا ته جيئن بچي ويل اهڙن آثارن کي قومي ورثي ۾ ورتو وڃي، انهن جي بچاءَ ۽ بحالي لاءِ حڪمت عملي جوڙي وڃي.
پاڻ بين الصوبائي رابطن وارو وزير رهڻ دوران به بهتر ڪارڪردگيءَ ڏيکاري، پاڻ سنڌ جي صحافين کي ٻين صوبن جا معلوماتي دورا ڪرايا، 2013ع وارين عام چونڊن بعد موجوده پ پ حڪومت ۾کين روينيو ۽ رليف کاتي جو وزير بڻايو ويو. هن وقت روينيو جو وزير آهي. پاڻ روينيو رڪارڊ کي ڪمپيوٽرائزڊ ڪرائڻ جي حوالي سان اهم ڪردار ادا ڪيو. علم ادب کيس ورثي ۾ مليل آهي. پاڻ ناميارا شاعر پڻ آهن. شاعري جو شوق ننڍي هوندي کان رهيو، پاڻ ننڍپڻ ۾ پنهنجي ڏاڏا قبلا مخدوم طالب الموليٰ کان شاعري جي اصلاح ڪرائي. سندس شاعري جو پهريون مجموعو ملاقات 1982ع ۾ شايع ٿيو. هن وقت تائين سندن شاعري جا ڪيترائي مجموعا شايع ٿيا آهن، جن ۾ اتر لڳ آءُ پرين، روح رچنديون، دلربا دلربا، محبت پائي من ۾ ۽ سچ وڙاءَ ۽ ٻيا شامل آهن. بهترين شاعر سان گڏ ناميارا ليکڪ به آهن، پاڻ لاتعداد مضمون ۽ مڪالا به لکيا آهن، پاڻ سنڌ جي واقعاتي تذڪره مخدومان هالا، گلشن صديق رحه هڪ انگريزي ڪتاب The Days and Dates پڻ شايع ڪرايو آهي.
پاڻ بزم طالب الموليٰ پاران ڪيترائي ڪتاب ڇپايا آهن، جن ۾ قبلا مخدوم طالب الموليٰ جي شاعري جا مجموعا به شامل آهن.2010ع ۾ کين سنڌي ادبي بورڊ جو چيئرمين بڻايو ويو، جتي پاڻ ڪيترائي ناياب بڻيل پراڻن ڪتابن کي ٻيهر ڇپايو، ڪيترائي نوان ڪتاب به ڇپرايا. 2014ع ۾ کيس سنڌي ادبي بورڊ جو ٻيهر چيئرمين مقرر ڪيو ويو، ٻه سال اڳ پاڻ ان منصب تان استعيفيٰ ڏئي ڇڏي، جيڪا اڃا تائين منظور نه ٿي آهي. مخدوم جميل الزمان سنڌي ادبي بورڊ جو چيئرمين رهڻ دوران 255 ڪتاب ڇپايا آهن، سندس ڪوششن سان سنڌي ادبي بورڊ جي بلڊنگ ۾ ڪروڙين روپين جي لاڳت سان واڌارو آيو آهي، جنهن ۾ ايڊمنسٽريشن آفيس، آڊيٽوريم، سينٽرل لائبريري جون بلڊنگون شامل آهن، پاڻ مخدوم محمد الزمان طالب الموليٰ وانگر ملازمن کي ڪيتريون ئي مراعتون ڏنيون آهن جن ۾ ويلفيئر فنڊ، بونس، اديبن لاءِ ويلفيئر فنڊ هر سال بورڊ جي 3 ملازمن کي حج تي موڪلڻ، هر سال 10 ملازمن کي موٽر سائيڪل جو لون ڏيڻ جو سلسلو پڻ شروع ڪيو.
پاڻ 1997ع کان اڄ تائين ايم پي اي جي حيثيت سان پنهنجي تڪ ۾ رڪارڊ ٽوڙ ترقياتي ڪم ڪرايا آهن، جن ۾ مختلف ڳوٺن لاءِ نوان روڊ رستا، زبون حال روڊن جي مرمت، ڳوٺن ۾ فرش بنديون، سي سي گهٽيون، واٽر سپلاءِ، گندي پاڻي جي نيڪاليءَ جون اسڪيمون، بجلي، گئس، تعليمي ادارن جون نيون عمارتون، زبون حال عمارتن جي مرمت، اسپتالون ۽ ٻيا ترقياتي ڪم شامل اهن. پاڻ هر وقت علائقي جي عوام سان رابطي ۾ رهي ٿو. وقت به وقت تڪ جا دورا به ڪندو رهي ٿو. پاڻ هر دلعزيز شخصيت، سماج سڌارڪ ۽ غريبن جو همدرد آهي. پاڻ ڪيترن ئي غريب شاگردن جي لڪل هٿ سان مدد ڪري ٿو. ڪيترن ئي غريبن جي مدد ڪري ٿو، پاڻ جنهن سان به هڪ دفعو ملي ٿو ته اهو ماڻهو کانئن نه ٿو وسري، سڃاڻپ جي وڏي اک رکن ٿا. سنڌي، اردو، انگريزي ادب ۽ تاريخ جا ڪتاب سندن مطالعي ۾ رهيا آهن.کين تاريخ، ثقافت ۽ تهذيب سان وڏو لڳاءُ آهي. سندن علمي، ادبي، ثقافتي، سياسي ۽ سماجي خدمتون قابل تعريف آهن، مخدوم جميل الزمان پنهنجي ذات ۾ انتهائي خوش اخلاق، برد بار، سهپ وارو، تڪبر وڏائي کان پري رهندڙ ۽ فقير منش شخصيت جو مالڪ آهي. اڻ واقف سان به اهڙي انداز ۾ ملندو جهڙو ان سان گهڻي عرصي کان واقفيت رکندو هجي. هر ماڻهو سان پيار محبت سان ملي ٿو، پاڻ مخدوم طالب الموليٰ سائين مخدوم امين فهيم سائين وانگر نه رڳو مريدن پر علائقي جي غير مريدن جي دلين تي به راڄ ڪري ٿو. ماڻهو سندس شخصيت کان متاثر ٿي ساڻس پيار ڪن ٿا.
پاڻ پ پ ڊويزن حيدرآباد جو صدر پڻ رهيو آهي، درگاهه حصرت مخدوم نوح رحه جي مرمت ڪرائڻ وارو ڪم به سندن اسڪيمن مان ٿيو آهي. حضرت مخدوم امين فهيم جن جي وصال بعد 19 هين گادي نشين جو بار سندن ڪلهن تي پيو آهي، سندن پڳ واري رسم ۾ سندن حاضرين کي ڪيل خطاب ايترو پُر اثر هو جو حاضرين نيڻن جا بند روڪي نه سگهيا، پاڻ سروري تنظيم کي جديد دور جي حساب سان وڌيڪ فعال ڪرڻ، جماعت جا مسئلا حل ڪرڻ جو عزم رکي ٿو.
بزم طالب الموليٰ جيڪا حضرت مخدوم طالب الموليٰ کان پوءِ غير سرگرم بڻجي وئي هئي، مخدوم جميل الزمان جن بزم طالب الموليٰ کي ٻيهر بهتر انداز ۾ سرگرم ڪري رهيو آهي، اميد ته بزم طالب الموليٰ جو ماضي موٽي ايندو ۽ ان پليٽ فارم کان نه رڳو هالا پر سڄي سنڌ ۾ مشاعره ۽ ادبي ڪچهريون منعقد ٿينديون. ادبي ڪتابي سلسلا جاري ٿيندا. حضرت مخدوم امين فهيم هالا ۾ جيڪو جديد ميڊيڪل اسپتال يونيورسٽي جو اعلان ڪيو هو، اهو به سندس ايجنڊا ۾ شامل آهي. اميد آهي ته انهيءَ عظيم الشان اسپتال جو ٽينڊر جلد ڪرائي ڪم شروع ڪيو ويندو. جنهن سان هتان ۽ ڀرپاسي واري علائقي جي عوام کي فائدو پهچندو.