سنڌ شناسي

سنڌوءَ جو سفر 1989ع

ھي ڪتاب انڪري بہ منفرد آھي جو بدر ابڙي پنھنجي ساٿين انور پيرزادي ۽ ڪليم لاشاري سان گڏ 1989ع ۾ Indus Expedition جي نالي سان 12 ماڻھن تي مشتمل ٽيم سان گڏ 22 ڏينھن ۾ سنڌوءَ جي مھم جوئي ڪئي، جيڪا اٽڪ کان ڪابل نديءَ جي ڇوڙ وٽان شروع ٿي ڪيٽي بندر تائين توڙ پھتي. انور پيرزادو لکي ٿو: ”ھي ڪتاب ظاھر ۾ تہ ھڪ سفرنامو آھي پر بدر ان کي تحقيق جو ھڪ ڳٽڪو بڻائي ڇڏيو آھي. جيئن تہ ان جو موضوع سنڌو درياءُ آھي، ان ڪري چئي سگهجي ٿو تہ ھي ڪتاب سنڌ ۽ سنڌي ماڻھن جي ثقافتي وجود جي تاريخ آھي.

  • 4.5/5.0
  • 76
  • 16
  • آخري ڀيرو اپڊيٽ ٿيو:
  • بدر ابڙو
  • ڇاپو پھريون
Title Cover of book Sindhu'a Jo Safar

ميان گاجي ديرو

ميان گاجي ديرو
مهين جي دڙي کان ڪاراڻي ۽ ويهڙ واري واٽ تي مشڪل سان ڇهه ست ڪلو ميٽر ڏکڻ ۾ ميان گاجي يا گاجي ديرو پوي ٿو. هي تعلقو ڏوڪري ۽ ديهه ڪاراڻيءَ ۾ درياهه جي ڪپ تي آهي. هتي ميان گاجيءَ جي مزار ۽ ان مٿان کُليل چمنيءَ جهڙو گنبذي بندو بست آهي. عمارت ڪافي پراڻي ۽ شڪل ۾ هم چورس ڪمري تي مشتمل آهي. ان جي ٻاهرين ماپ 16x16 ۽ اندرين ماپ 12x12 آهي. چوڪنڊي ڪمري تي، درين کان مٿي گولائيءَ ۾ 68 بار ڏيئي گنبذ نما مخروطي شڪل ڏني وئي آهي، پر ان جو ڍڪ يا ڇت ڪونه آهي. وچ ۾ ٻه اڍائي فٽ گول کليل آهي، چون ٿا ته ڪيڏو به مينهن پوي ان مان مينهن جي ڦُڙي به اندر نه ٿي اچي.
ميان گاجي ڪلهوڙن جي دور جو فقير آهي. ان سان منسوب قصو ميان نور محمد جي ڏينهن ۾ نادر شاهه جي ڪاهه (1737ع) واري وقت جو آهي. مشهور آهي ته جڏهن نادر شاهه جي فوج هتان لنگهي ميان گاجيءَ ان کي گهوڙن تان لهڻ نه ڏنو پر سڄي لشڪر کي گهوڙي تي ويٺي ئي هٿ جي تريءَ تي ماني ۽ دال جي ڏوئي وجهي اڳتي روانو ڪيائين. نادر شاهه کيس انعام ۾ ٽي ديهون لکي ڏنيون پر ميان نور احمد تي ڪاوڙيل رهيو.