21. برھے چيت؛ نہ کھل مٹے، نہ کھيت۔ (کہاوت)
برھے؛ وسي، مينھن پوي. چيت؛ چيٽ، مند يا موسم جو نالو. کھل؛ کھليان، بارداڻو. مٹے؛ ماپي. کھيت؛ ٻني، پوک.
سال جي اندر، فصل لاءِ ٻه وڏيون مندون آھن. ھڪ ڪَتي، ٻيو چيٽ. يا ھڪ ربيع، ٻي خريف. ڪَتي جي موسم اھا آھي، جنھن ۾ ٻارھن تارن وارو ڪتيءَ جو نکٽ، جنھن کي ھنديءَ ۾ ثريا چوندا آھن، سنڌ جي آسمان تي نڪري نروار ٿيندو ھجي. اھا مند آھي جُون کان نومبر يا ڊسمبر تائين. ان کي خريف پڻ سڏبو آھي. ان مند اندر ساريون، جوئر، ٻاجھري، مڪئي، ڪمند، وونئڻ ۽ گوار وغيرھ ٿيندا آھن.
ان کان پوءِ واري شروع ٿيندڙ مند جنھن ۾ ڪڻڪ ۽ انب وغيرھ ٿئي، سا آھي چيٽ. ان کي ربيع پڻ چئبو آھي.
ٻنھي مندن جي منڍ ۾ برساتون پونديون آھن. اگر مندائتيون پيون ته ٻنين ۽ گدامن ۾ ان جا انبار ٿي ويندا. اگر برسات نه پئي ته قحط منھن ڪڍندو.
مطلب؛
۱ . وسي چيٽ؛ نه ماپي کليان، نه کيت. (ترجمو)
۲ . وسي چيٽ؛ ان نه ماپي کيٽ. (ھندي)