105. عملاں باہج، نبیڑے نینھ ہوندے۔ (کہاوت)
عملاں؛ اعمال، نيڪ عمل، ڪرت، ڪارناما. باہج؛ بغير، کان سواءِ.
نبیڑے؛ نبيري، ڇيني نبيري، فيصلو، جان ڇٽڻ.
ڪنھن به ڪم جي سر ٿيڻ ۾، نيت ۽ عمل جو عمل دخل آھي. ڪم ڪرڻ جي نيت يا ارادو پھرين ٿيندو آھي، مٿس عمل پوءِ ٿيندو آھي. جيستائين ڪو ڪم ڪجي نه ٿو، تيستائين نتيجو نڪري نه ٿو. پھرين ماڻھو ڪم ڪندو آھي، برو ھجي يا ڀلو، ان کان پوءِ ان جي بدلي جي طلب ٿيندي آھي. ڪم جو معاوضو يا شابس به ڪم آھر ملندي آھي. ھڪڙي ماڻھوءَ ڪم ڪيو ناھي، ان کي نه معاوضو ملندو، نه وري ڪا شابس. جيڪڏهن ڪم چڱو ته شابس، جيڪڏهن ڪم ڪڌو ته لعنت ملامت.
دنيا جي اندر انصاف جي تقاضا ۽ شرع جو حڪم، ظاھر تي آھن. دنياداريءَ جي معاملي فھمي، ظاھري عمل تي ٿيندي. جڏھن ته قيامت اندر، عملن جو دارومدار نيت تي ھوندو. انھن کي وزن، نيت ۽ ارادي سارو ملندو. جيترو نيت ۾ خلوص ھوندو، اوترو عملن جو وزن وڌندو ويندو. جيترو عملن ۾ ڏيکاءُ وڌندو ويندو، اوترو عملن جو وزن گھٽ ٿيندو ويندو.
بھرحال، ھِن جھان يا ھُن جھان ۾ ھر فيصلو، ڦري گھري عملن جي تڪ تور تڪ تي ئي ٿيندو.
مطلب؛
۱ . ڪرت کان سواءِ، نبيرو نه ٿئي. (ترجمو)
۲ . فيصلا، عملن آھر ٿيندا آھن.