لوڪ ادب، لساني ۽ ادبي تحقيق

گهاگهر منجهه ساگر

موجوده وقت ۾، پهاڪن ۽ چوڻين جي سڃاڻَ ۽ واکاڻ عبدالوهاب سهتو بڻيو آهي، ته عبدالوهاب سهتي جِي سڃاڻ ۽ واکاڻ وري پهاڪا ۽ چوڻيون بڻيا آهن، جن کي هُو پنهنجي خاص رنگ ۽ ڍنگ ۾ سهيڙيندو ۽ آڇيندو پيو وڃي. اسان لاءِ خوشيءَ جي ڳالهه آهي ته سنڌي ٻوليءَ ۾ هندڪو ٻوليءَ جي پهاڪن ۽ چوڻين جو پهريون ڪتاب پيش ٿي رهيو آهي. هيءُ ڪتاب ”گهاگهر منجهه ساگر“؛ معروف هندڪو شاعر، ليکڪ ۽ ٻوليءَ جي ماهر سلطان سُڪون جي جوڙيل ڪتاب ”کوزے بچ دريا“ تان ورتل/ماخوذ آهي.
Title Cover of book گهاگهر منجهه ساگر

81. دنیا دے مونھا اتے ہتھ کون رکھ ہکدے۔ (کہاوت)

81. دنیا دے مونھا اتے ہتھ کون رکھ ہکدے۔ (کہاوت)
مونھ؛ وات، ٻوٿ. ہکدے؛ سگھندو، وس وارو ھئڻ، طاقت رکڻ.
ھر ماڻھوءَ کي ڳالھائڻ لاءِ زبان، سوچڻ لاءِ مغز، ڏسڻ لاءِ اکيون ڏنيون ويون آھن. جيڪي ڪجھ پنھنجي اکين سان ڏسي ٿو، تنھن کي پنھنجي وات يا زبان سان ٻين آڏو پيش ڪرڻ جي صلاحيت پڻ رکي ٿو. جيڪا صلاحيت، جنھن جيوَ ۾ رکيل آھي، اھا صلاحيت جبلتي طور تي پنھنجي نمائش پڻ ڪري ٿي ۽ ڪنھن جي موڙڻ سان مڙي نه ٿي. پاڻيءَ کي منڍئون يا ٻنڊي وٽان طاقت حاصل آھي. اھو پنھنجو پورو زور اتي ڏيکاريندو. باھ کي ساڙڻ جي خاصيت آھي، اھا پنھنجي ان جبلتي خاصيت جي اظھار لاءِ ٿَيان ٿَيان پئي ڪندي آھي. پرائو پنھنجو نه ڏسندي آھي. جيڪو آڏو آيس، تنھن کي ساڙيندي دير نه ڪندي آھي.
ائين درياھ کي به ھڪڙو وھُ آھي، جيڪو پوريءَ طرح بيقرار آھي. ان جي اھا اضطراريت کيس ھڪ ھنڌ بيھڻ نه ٿي ڏئي. ھيٺانھينءَ ڏانھن ڀڄڻ يا ٽٽڻ ۾ دير ئي نه ٿو ڪري.
ڏسڻ ۽ ٻڌڻ سان جيڪي ڳالھيون انساني دل يا دماغ تي چڙھيون آھن، سي پنھنجي اظھار لاءِ تَنگَ پيون ڇنائين. اٻڙڪ ڏئي، وات تي پيون اينديون. پيٽ، تيستائين نه ٺرندو جيستائين اھي اظھاري ٻاھر نه ڪڍجن. انھن کي سانڍي، ھپُ ڪري وڃڻ، ڏاڍو اوکو ڪم آھي. ٻڙڪ يا ٻاڦ ضرور نڪرندي. ھڪڙو پنھنجي رازدان کي ٻڌائيندو ته اڳلي جا به رازدان ھوندا. اھو انھن تائين پھچائڻ ۾، سڪون ۽ عافيت محسوس ڪندو. جڏھن منھنجي ڳالھ، منھنجي پيٽ ۾ نه ٿي ٽڪي ته پوءِ ٻئي کي اھو چئي روڪڻ مان ڪھڙو فائدو؛ ”ادا! مون تو کي ٻڌائي آھي، پر تون ٻين کي نه ٻڌائجانءِ.“
مطلب؛
۱ . دنيا جي وات تي ھٿ ڪير رکي سگھندو؟ (ترجمو)
۲ . دنیا دا مونھ کون بند کر ہکدے۔ (کہاوت)
۳ . دنيا جو وات ڪير بند ڪري سگھندو؟ (ترجمو)
۴ . کوھن ۽ ماڻھن جا وات، ڪنھن بند ڪيا آھن؟
۵ . درياھن ۽ ماڻھن جا وات، ڪنھن بند نه ڪيا آھن.