لوڪ ادب، لساني ۽ ادبي تحقيق

گهاگهر منجهه ساگر

موجوده وقت ۾، پهاڪن ۽ چوڻين جي سڃاڻَ ۽ واکاڻ عبدالوهاب سهتو بڻيو آهي، ته عبدالوهاب سهتي جِي سڃاڻ ۽ واکاڻ وري پهاڪا ۽ چوڻيون بڻيا آهن، جن کي هُو پنهنجي خاص رنگ ۽ ڍنگ ۾ سهيڙيندو ۽ آڇيندو پيو وڃي. اسان لاءِ خوشيءَ جي ڳالهه آهي ته سنڌي ٻوليءَ ۾ هندڪو ٻوليءَ جي پهاڪن ۽ چوڻين جو پهريون ڪتاب پيش ٿي رهيو آهي. هيءُ ڪتاب ”گهاگهر منجهه ساگر“؛ معروف هندڪو شاعر، ليکڪ ۽ ٻوليءَ جي ماهر سلطان سُڪون جي جوڙيل ڪتاب ”کوزے بچ دريا“ تان ورتل/ماخوذ آهي.
Title Cover of book گهاگهر منجهه ساگر

83. دو ہتھڑ، تالی بجتی ہے۔ (کہاوت)

83. دو ہتھڑ، تالی بجتی ہے۔ (کہاوت)
دو ہتھڑ؛ ٻه-ھٿڙي، ٻن ھٿن سان. تالی؛ تاڙي.
تاڙي؛ وڄت جي آواز کي چئبو آھي. آواز، ٻن شين جي ھم-آھنگيءَ کان سواءِ وجود ۾ نه ايندو آھي. وات مان نڪتل آواز ۾، ھوا کان علاوھ، وات جي کڏ اندر، زبان جي اٿل پٿل جو ڪردار ھوندو آھي. ٻن مادي شين جي، پاڻ ۾ ٽڪرجڻ کان سواءِ ڪو به آواز، معرض وجود ۾ نه ايندو آھي. پوءِ دھل جي وڄت ھجي، مرليءَ جو آواز ھجي، سرندي جھڙو ساز ھجي، آبشار مان ايندڙ مڌر ڳنيو ھجي، سڀني ۾ ٻن مادي شين جي ھم-آھنگي شامل آھي.
وڄايل چپٽيءَ جي آواز ۾ آڱوٺي ۽ آڱر جي ھم-آھنگي شامل آھي. اھڙيءَ طرح، تاڙيءَ جي آواز اچڻ ۾ ٻن ھٿن جو پاڻ ۾ ٽڪرجڻ ئي موجد ھوندو آھي. اگر اھي پاڻ ۾ نه ٽڪرجن ته آواز نه ايندو. ھر شيءِ جي وجود وٺڻ پويان، ڪن ٻن شين جي ڪارفرمائي شامل ھوندي آھي. ائين تاڙي وڄڻ جي پويان، ٻن ھٿن جو ٽڪرجڻ ئي سبب ھوندو آھي.
بصر مان ڀڄڻ کان سواءِ، ڌپ نه ٿي اٿي. باھ لڳڻ کان سواءِ، دود نه ٿو دکي. ٽانڊو پوڻ کان سواءِ ھنڌ نه ٿو سڙي. ائين ٻن ڄڻن جي چرچ کان سواءِ، جھيڙو نه ٿو اٿي.
مطلب؛
۱ . ٻه-ھٿڙي، تاڙي وڄندي آھي. (ترجمو)
۲ . تاڙي، ٻن ھٿن سان وڄندي آھي.
۳ . دل کي دل سان راھ ايندي آھي.
۴ . گھرڻ آھي، گھرڻ وٽان.
۵ . ڀيٽيو؛ چاہ کو چاہ اے۔ (کہاوت)