لوڪ ادب، لساني ۽ ادبي تحقيق

گهاگهر منجهه ساگر

موجوده وقت ۾، پهاڪن ۽ چوڻين جي سڃاڻَ ۽ واکاڻ عبدالوهاب سهتو بڻيو آهي، ته عبدالوهاب سهتي جِي سڃاڻ ۽ واکاڻ وري پهاڪا ۽ چوڻيون بڻيا آهن، جن کي هُو پنهنجي خاص رنگ ۽ ڍنگ ۾ سهيڙيندو ۽ آڇيندو پيو وڃي. اسان لاءِ خوشيءَ جي ڳالهه آهي ته سنڌي ٻوليءَ ۾ هندڪو ٻوليءَ جي پهاڪن ۽ چوڻين جو پهريون ڪتاب پيش ٿي رهيو آهي. هيءُ ڪتاب ”گهاگهر منجهه ساگر“؛ معروف هندڪو شاعر، ليکڪ ۽ ٻوليءَ جي ماهر سلطان سُڪون جي جوڙيل ڪتاب ”کوزے بچ دريا“ تان ورتل/ماخوذ آهي.
Title Cover of book گهاگهر منجهه ساگر

101. سور ہڈی، ملخو کڈھی۔ (کہاوت)

101. سور ہڈی، ملخو کڈھی۔ (کہاوت)
سور؛ سوئر، حرام. ہڈی؛ ھڏي، لوڀ، ڀاڙو. سور ہڈی؛ سوئر جي ھڏي، حرام جي ھڏي، مفت جو مال، رشوت جو مال. ملخو؛ ملڪئون، ملڪ کان. کڈھی؛ ڪڍي، بي وطن ڪري، دربدر ڪري.
جائز يا ناجائز ڪم، جلدي ۽ بنا اعتراض جي ڪرائڻ لاءِ، ڪي ماڻھو رشوت جو پئسو بي تحاشا ھلائيندا آھن، جنھن سان پنھنجو گھر ڀرڻ کان علاوھ، ٻين جا حق به ماريندا رھندا آھن. ھڪڙي جي طرفان رشوت جو پئسو ھلائڻ سببان، ٻيو دربدر ٿيو وڃي. رھزن طرفان ھلايل حرام جي ھڏي، اشراف جا ترا ڪڍايو، ملڪ بدر ڪيو ڇڏي.
رشوت جي پئسي تي ڀاڙيندڙ، خود ھڏ-حرام ٿيو وڃي، جنھن سببان، بکون پيو ڪاٽيندو. حتى ڪ ھڪ ڏينھن، پنھنجي گھر، شھر يا ملڪ مان بيزار ٿي فرار ٿي ويندو. جنھن جاءِ تي ويندو، اتي کيس جوڳو مان نه ملندو. در در جون ٺوڪرون کائي پلبو، تان جو ھڪ ڏينھن ڪنھن اڻڄاتل مقام تي پساھ ڏيندو، جو سندس لاش دفنائڻ وارو به ڪير نه ھوندو.
مطلب؛
۱ . سوئر-ھڏي، ملڪئون ڪڍي. (ترجمو)
۲ . ہڈی؛ ملخو کڈھی۔ (کہاوت)
ھڏي، ملڪئون ڪڍي. (ترجمو)
۳ . حرام جي ھڏي، برادريءَ مان ڪڍائي.
۴ . حرام جي ھڏي، ھڏ-حرام ڪري ويھاري.
۵ . حرام خوري، ماڻھوءَ کي ڌڪي، ڌُڻيئون ڌار ڪري ڇڏيندي آھي.