لوڪ ادب، لساني ۽ ادبي تحقيق

گهاگهر منجهه ساگر

موجوده وقت ۾، پهاڪن ۽ چوڻين جي سڃاڻَ ۽ واکاڻ عبدالوهاب سهتو بڻيو آهي، ته عبدالوهاب سهتي جِي سڃاڻ ۽ واکاڻ وري پهاڪا ۽ چوڻيون بڻيا آهن، جن کي هُو پنهنجي خاص رنگ ۽ ڍنگ ۾ سهيڙيندو ۽ آڇيندو پيو وڃي. اسان لاءِ خوشيءَ جي ڳالهه آهي ته سنڌي ٻوليءَ ۾ هندڪو ٻوليءَ جي پهاڪن ۽ چوڻين جو پهريون ڪتاب پيش ٿي رهيو آهي. هيءُ ڪتاب ”گهاگهر منجهه ساگر“؛ معروف هندڪو شاعر، ليکڪ ۽ ٻوليءَ جي ماهر سلطان سُڪون جي جوڙيل ڪتاب ”کوزے بچ دريا“ تان ورتل/ماخوذ آهي.
Title Cover of book گهاگهر منجهه ساگر

132. مناں دے کہاٹے، سیراں نال پورے نینھ ہوندے۔ (کہاوت)

132. مناں دے کہاٹے، سیراں نال پورے نینھ ہوندے۔ (کہاوت)
مناں دے؛ مڻن جا، مڻن جي حساب سان. کہاٹے؛ گھاٽو، نقصان، ضرر.
سیراں؛ سيرن، سير سان.
اَنَ يا جنس جي واپار ۾، جتي فائدو پوي ٿو، اتي ڪنھن سال نقصان به پئجيو وڃي. ننڍي واپار ۾ نفعو يا نقصان، ٿورو پوندو آھي ۽ وڏي واپار ۾ نفعو يا نقصان گھڻو پوندو آھي. پيل نقصان جي سٽ سھڻ، ڏاڍي ڏکي ھوندي آھي. الھ تلھ ٻھارجي/ اُگھجي ويندو آھي. دڪان يا گھر جو ڏيوالو نڪري ويندو آھي. اھڙي پيل نقصان جو ازالو به ڏاڍو ڏکيو ٿي سگھندو آھي. ننڍي واپار جي نقصان جي سٽ، ننڍڙو واپاري سھي ويندو آھي جو کيس سيرن پيري نقصان پوندو آھي. اگر ڪو سيٺيو مٽ مائٽ يا دوست يار، سندس مدد ڪري ته سندس نقصان جو ازالو ٿيو وڃي، جيڪو ڪنھن ھڪ ئي مائٽ جي مدد سان ٿي سگھي ٿو.
ان جي ابتڙ وڏو سيٺ، پيل نقصان جو تدارڪ ڪري نه سگھندو آھي، ڇو جو کيس گھاٽو مڻن پيري پوندو آھي. اگر گھڻا مٽ مائٽ گڏجي به سندس مدد ڪرڻ چاھين ته به نه ڪري سگھندا، ڇو جو اھي کيس مدد ڏئي سگھندا سيرن پيري، جڏھن ته نقصان پيل ھوندو آھي مڻن پيري.
مطلب؛
۱ . مڻن جا نقصان، سيرن سان پورا نه ٿيندا. (ترجمو)
۲ . وارن ڪوڙيي، ميٿ/ ميت ھلڪو نه ٿيندو آھي.
۳ . جتي ھاٿين جي تور ٿيندي آ، اتي گڏھ ته ڪاڻ ۾ ويندا آھن.
۴ . اڀ ڦاٽي کي، اڳڙي ڪين لڳي سگھندي.