لوڪ ادب، لساني ۽ ادبي تحقيق

گهاگهر منجهه ساگر

موجوده وقت ۾، پهاڪن ۽ چوڻين جي سڃاڻَ ۽ واکاڻ عبدالوهاب سهتو بڻيو آهي، ته عبدالوهاب سهتي جِي سڃاڻ ۽ واکاڻ وري پهاڪا ۽ چوڻيون بڻيا آهن، جن کي هُو پنهنجي خاص رنگ ۽ ڍنگ ۾ سهيڙيندو ۽ آڇيندو پيو وڃي. اسان لاءِ خوشيءَ جي ڳالهه آهي ته سنڌي ٻوليءَ ۾ هندڪو ٻوليءَ جي پهاڪن ۽ چوڻين جو پهريون ڪتاب پيش ٿي رهيو آهي. هيءُ ڪتاب ”گهاگهر منجهه ساگر“؛ معروف هندڪو شاعر، ليکڪ ۽ ٻوليءَ جي ماهر سلطان سُڪون جي جوڙيل ڪتاب ”کوزے بچ دريا“ تان ورتل/ماخوذ آهي.
Title Cover of book گهاگهر منجهه ساگر

91. سانجھا ابا، کسے نہ دبا۔ (کہاوت)

91. سانجھا ابا، کسے نہ دبا۔ (کہاوت)
سانجھا؛ مشترڪ، ڀائيچاري وارو، ھڪ-ڪرو، ھڪجھڙو. ابا؛ ابو، پيءُ، بابو. کسے؛ ڪنھن کان. نہ دبا؛ نه دفنيو، نه پوريو.
ڪفن دفن، ھر مردي يا لاش جو حق آھي. ڪنھن جو به لاش ھجي، ان ڪفن جو لٽو لھڻو. دفن ٿيڻ لاءِ، زمين جي ٽوٽي، ان جو حق آھي. ڀائيواري، پيءُ منجھ به خراب آھي. ڀائيواري واري شيءِ مان، حاصل ٿيندڙ منافعي مٿان ھر ڀائيوار مالڪيءَ جي دعوى ضرور ڪندو آھي. جڏھن ته مٿس محنت يا سيڙپ واري خفي کان، ھر ڪو پيو لھرائيندو آھي. چوڪيداريءَ/ خبرگيريءَ ۽ ٺاھ ٺوھ وقت، ھر ڪو پيو پاڻُ ڪُترائيندو آھي.
ابي جي ملڪيت ۾، ھڙ پُٽ ڇا ڌيئر به مالڪي پيون جتائينديون آھن. ڪن جڳھين تي ائين به ڏٺو ويو آھي ته لاش پيو ھوندو آھي. ھر ڪو چوندو آھي؛ پھرين ملڪيت جو حساب ڪتاب ڪيو، پوءِ لاش زمين ۾ لھندو. اھڙن پٽن مان اھا ئي توقع رکي سگھجي ٿي، جو ابي جي مرڻ پڄاڻان، ملڪيتن ھٿ ڪرڻ ۾ شينھن ۽ لاش جي ڪفن دفن ۾ سست ھوندا. ھڪ ٻئي جي آسري تي ڪفن دفن جي رسم تي به شل اچن. اھو معاملو اڃا گنڀير ٿي وڃي ٿو، جڏھن مرڻ واري کي ٻن يا ٽن گھر وارين منجھان پٽاڻو اولاد ھجي ٿو.
مطلب؛
۱ . ڀائيواريءَ وارو پيءُ، ڪنھن نه دفنايو. (ترجمو)
۲ . ڀائيواريءَ جو ڀت به خراب.
۳ . ڀائيچارو، ڀاءُ سان به خراب.
۴ . ڀائيچارو، بيويءَ سان به برو.