مون سان پنهنجن ئي ويڌن ڪئي
“نه. اها ڳالهه ناهي.”
“هتي جي ڪارن سان تنهنجو جهيڙو ٿي پيو آهي؟” مون پڇيومانس جو ويجهڙائيءَ ۾ اهڙيون به ڪيتريون ڳالهيون ٻڌي چڪو هوس، ته اسان جي وطن جا نوان آيل، جيڪي هتي جي بلئڪ ڪميونٽي جي غريب علائقن ۾ رهن ٿا، اهي انهن طرفان رکي رکي تشدد جو شڪار ٿيندا رهن ٿا، جو هتي جا شيدي غربت، بيروزگاريءَ ۽ نشي پتي ڪري ننڍا وڏا ڏوهه ڪندا رهن ٿا. خاص ڪري ڦر ۽ چوريءَ جا.
“نه. اها به ڳالهه ناهي. مون سان ته پنهنجن ئي ٺڳيون ڪيون آهن.” عاشق ٻڌايو.
“چڱو مون کي پنهنجو نمبر ڏئي ڇڏ، ڪڏهن نويڪلي ملاقات ٿي ته خبرون ڪنداسين.” مون کانئس نمبر وٺندي چيو، جو بالٽيمور ۾ اعجاز ابڙو وٽ منهنجا آخري ٻه ڏينهن هئا. ان بعد مون کي جارجيا ۽ الباما رياستن ڏي، ڏکڻ طرف وڃڻو هو جتي جي بندرگاهن ۾ سٺ واري ڏهاڪي جي آخري سالن ۾ جهاز وٺي ايندا هئاسين ۽ انهن بندرگاهن بابت احوال منهنجي شروع جي سفرنامن ۾ لکيل آهي.
هاڻ اسين ساڳي هوائي جهاز ۾ نيويارڪ کان دبئي سفر ڪري رهيا هئاسين ۽ ٻئي واندا ويٺا هئاسين. ڪجهه دير عاشق به پنهنجي اڳيان لڳل ٽي ويءَ جا ٻه چار چئنل گهمائي ڏٺا ۽ پوءِ ڪجهه دير تسبيح پڙهي کيسي مان چيغم ڪڍيا، جيڪي دوا جي گورين وانگر هڪ پتري تي ٻن قطارن ۾ جملي ڏهه هئا. هڪ کي دٻائي پاسي کان ڪڍي وات ۾ وڌائين ۽ هاڻ باقي پترو کيسي ۾ واپس رکڻ وارو هو ته هڪ مون به گهريومانس.
“ڀلا هڪڙو مون کي به ڏي ته آئون به ويهي تو وانگر چٻاڙيان، ته ڪجهه ته وقت پاس ٿئي.”
“نه هي تنهنجي لاءِ نه آهن.” عاشق يڪدم چيو، جنهن مان مون کي ڪجهه چرچو لڳو، پر جڏهن ڏٺم ته مون کي هڪ به ڏيڻ بدران واپس کيسي ۾ رکي ڇڏيائين ته تعجب لڳم.
“ڇو سائين خير ۾؟ شگر جو مريض ته آئون نه آهيان، جو مون کي ٽِڪي چاڪليٽ نه کائڻ کپي.” مون چيومانس.
“نه. ڳالهه هيءَ آهي ته هي چيغم دوا جا آهن، هنن ۾ ڪجهه نڪوٽين پيل آهي. مون سگريٽ پيئڻ بند ڪيا آهن، سو ڊاڪٽر ڪجهه ڏينهن لاءِ هي چٻاڙڻ لاءِ ڏنا آهن، جيئن سگريٽ بند ڪرڻ جي تبديليءَ جو جسم تي اوچتو اثر نه پوي.”
“ڏينهن ۾ ڪيتري سموڪنگ ڪندا هئائو؟” مون پڇيومانس.
“شروع ۾ ته سموڪنگ ورلي ڪا ڪندو هوس، پر پوءِ پريشانين ڪري وڌي ويئي ۽ اهڙو عادي ٿي ويس جو هر وقت سگريٽ جي ٻاڙ لڳڻ لڳي.” عاشق ٻڌايو ۽ ان ئي وقت سندس پهرين ملاقات واري ڳالهه ياد آئي، جيڪا هن مون کي ٻڌائڻ چاهي ٿي ۽ هي وقت اهڙو هو جو هو سڪون سان ٻڌائي سگهيو ٿي ۽ آئون به سڪون سان ٻڌي سگهيس ٿي.
“عاشق! تو پهرين ڏينهن ٻڌايو هو ته توسان هتي ڪنهن دوکيبازي ڪئي ۽ اهو ڪو ڌارئين ملڪ جو نه پر پنهنجو ئي هو.”
“بس سائين ولايت ۾ ڪڏهن به ڪنهن تي ڀروسو نه ڪجي. مون گذريل ٽن چئن سالن ۾ حق حلال جو ۽ هٿن جي پورهئي سان ڏاڍو پئسو ڪمايو، پر مون کي پنهنجن ئي جن تي مون ڀروسو ڪيو، ڦري ويا.”
عاشق جي ڳالهه مون لاءِ نئين نه هئي. منهنجي اڳيان ڪيترائي اهڙا مثال هئا، جن ۾ پرديس ۾ ڪيترن کي پنهنجن هم زبان، هم مذهب يا ڳوٺ وارن پهرين همدردي ڪري پوءِ سندن ترا ڪڍيا هوندا. ڪجهه سال اڳ هڪ اسان جو دوست، پنهنجي وڏي عهدي واري سرڪاري نوڪري ڇڏي، گهر ۽ زمينون وڪڻي، ڪئناڊا وڃي Settle ٿيو، ته هاڻ اتي بزنس ٿو ڪريان. کيس سندس ڪاليج جي ئي هڪ سينئر گشا پتا هڻي، اهڙي بزنس ۾ لڳايو، جتي هن جو سمورو پئسو پنهنجي ڪاليجي ساٿيءَ ڏي هليو ويو. نوڪري به ويئي ته گهر به ويو ۽ زمينون به! اهو به شڪر جو هن وٽ آمريڪا جي پيٽروليم جهڙي سبجيڪٽ ۾ اعليٰ ڊگري هئي ۽ عمر ۾ به اڃا ننڍو هو، هڪ عرب ملڪ ۾ نوڪري ملي ويس. هاڻ سندس ٻار به اتي پڙهي رهيا آهن ۽ گهر وٺڻ لاءِ نئين سنئينءَ بچت ڪري رهيو آهي.
منهنجو هڪ ڪلاس ميٽ جنهن سڄي عمر ابوڌابيءَ ۾ نوڪري ڪئي ۽ هاڻ رٽائرڊ ٿيڻ تي هتي آمريڪا ۾ هڪ پنهنجي ئي مائٽ سان گڏ بزنس شروع ڪيو. پر چند مهينن ۾ هن کي خبر پئجي وئي ته سندس مائٽ هن سان فراڊ ڪري، پنهنجو ۽ هن جو پئسو ڪڍي، آمريڪا مان ئي ڀڄي ويو آهي. اسان واري ڪلاس ميٽ هن تي ڪيس داخل ڪيو آهي، جيسين هو همراهه آمريڪا موٽي اچي ۽ هن تي ڪيس هلي، تيسين هن جا مهانگا وڪيل پنهنجي اڌ في اوڳاڙي چڪا آهن.