نيويارڪ جون ڪجهه وڌيڪ پليون
- وليز Willis Avenue
- ٿرڊ ايوينيو پل
- مئڊيسن ايوينيو پل
- 145 هين اسٽريٽ پل.
- مڪومبس (Macombs Dam) پل.
- يونيورسٽي هائيٽس برج وغيره وغيره.
يونيورسٽي هائيٽس پل مئن هٽن جي 207 نمبر گهٽيءَ کي، برانڪس جي يونيورسٽي سيڪشن جي اولهه فورڌام روڊ سان ملائي ٿي. هيءَ Swing ٽائيپ پل آهي. هن پل تي ايندڙ ويندڙ پاسي ٻه ٻه ٽريفڪ لاءِ ۽ هڪ هڪ پيدل هلندڙن لاءِ رستو آهي.
Macomb’s ڊيم پل جيڪا پڻ هارلم نديءَ مٿان آهي، اها مئن هٽن جي 161هين گهٽيءَ کي برانڪس علائقي جي جيرومي ايوينيو سان ملائي ٿي. مئن هٽن کان يئنڪي Yankee اسٽيڊيم وڃڻ لاءِ هيءَ عام روٽ آهي. هيءَ پل به Swing ٽائيپ آهي. هيءَ پل نيويارڪ جي پراڻين پلين مان آهي ۽ 1814 ۾ رابراٽ مئڪومب جي ڪوشش سان هيءَ پل ٺهي ۽ هن جي ئي نالي آهي. ان وقت ملڪ جي قانون ساز اسيمبليءَ مان اهو قانون پاس ڪيو ويو هو ته هن پل جي ٽال مان جيڪا آمدني ٿيندي، ان جو اڌ غريبن کي ڏنو ويندو ۽ هر قسم جي ٻيڙيءَ کي هتان مفت لنگهڻ جي موڪل هوندي.
“145هين گهٽي واري پل” (145th Street Bridge on Harlem) مئن هٽن پاسي کان 145هين گهٽيءَ ۽ ليناڪس ايوينيو کي برانڪس جي 149 گهٽي River ايوينيو سان ملائي ٿي.
“مئڊيسن ايوينيو برج” مئن هٽن جي ٽيويهين گهٽيءَ کي، برانڪس جي 138 گهٽيءَ سان ملائي ٿي. اهڙيءَ طرح ٿرڊ ايوينيو برج به هارلم نديءَ مٿان آهي ۽ مئن هٽن جي باوري ۽ چوٿين اسٽريٽ کي برانڪس جي ويبسٽر ايوينيو سان ملائي ٿي ۽ ان جي ئي ڀرسان وليز ايوينيو برج آهي ۽ مئن هٽن پاسي جي فرسٽ ايوينيو ۽ 124هين گهٽيءَ کي برانڪس علائقي جي وليز ايوينيو ۽ 134 اسٽريٽ سان ملائي ٿي.
مٿين پلين کان علاوه ٻه ٻيون پليون، جيڪي پڻ نيويارڪ جو سير ڪندي رکي رکي نظر اچن ٿيون اهي آهن.
* ڪئنس بورو برج ۽
* تاپان زي برج.
ڪئنس بورو (Queens Boro) پل ايسٽ نديءَ مٿان آهي ۽ ڪئنس پاسي جو لانگ آئلئنڊ سٽي وارو پاڙو اوڙو مئن هٽن سان ملائي ٿي ۽ هن رستي جو روزويلٽ آئلئنڊ مٿان پڻ لنگهه ٿئي ٿو. هيءَ Cantilever ٽائيپ پل آهي. نيويارڪ وارا هن پل کي 59هين اسٽريٽ پل به سڏين ٿا، جو هيءَ پل مئن هٽن ان گهٽيءَ وٽان ڇڏي ٿي. هيءَ پل جيتوڻيڪ 1867ع کان ٺهڻ شروع ٿي هئي، پر پئسي ڏوڪڙ جي نه ملڻ ۽ ٻين مسئلن ڪري ٿورو ٿورو ٿي ٺهندي رهي ۽ 1909ع کان مٿانئس ٽريفڪ شروع ٿي. هن پل جي شروعات ۾ بليڪ ويل آئلئنڊ برج نالو پڻ مشهور ٿيو. بلئڪ ويل ٻيٽ اڄ واري روزويلٽ ٻيٽ جو پهريون نالو هو. ٺهڻ وقت هيءَ Queensboro پل دنيا جي ڊگهي ۾ ڊگهي ڪئنٽي ليور پل هئي، جنهن جي هڪ ڪمان (Span) مئن هٽن کان روزويلٽ ٻيٽ تائين 360 ميٽر هئي.
- روز ويلٽ ٻيٽ واري Span جي ڊيگهه 192 ميٽر آهي.
- روز ويلٽ ٻيٽ کان ڪئنس تائين ڪماني 300 ميٽر آهي.
تاپان زي (Tappan Zee Bridge) پل پڻ مٿين پل ڪئنس بورو وانگر Cantilever پل آهي، جيڪا هڊسن نديءَ تي ان هنڌ آهي، جتي نديءَ جو پيٽ سڀ کان گهڻو ويڪرو آهي. هڊسن نديءَ جو اهو هنڌ ئي تاپان زي سڏجي ٿو، جنهن تان هن پل تي اهو نالو پيو آهي. هونءَ “تاپان” هتي جي اصلوڪن رهاڪن ريڊ انڊين جي هڪ قبيلي جو نالو آهي ۽ “Zee” ڊچ ٻوليءَ جو لفظ آهي، جنهن جي معنيٰ سمنڊ (Sea) آهي. هيءَ پل 1955ع ۾ ٺهي راس ٿي ۽ نيويارڪ ۽ نيوجرسي رياستن کي ڳنڍي ٿي. پل جي ٽوٽل ڊيگهه Approaches سميت ٽن ميلن کان مٿي (پنج کن ڪلو ميٽر) ٿيندو. ڪئنٽيليور جي ڪمان (Span) 372 ميٽر ٿيندو، جيڪو پاڻيءَ جي سطح کان 42 ميٽرن جي وٿي ٺاهي ٿو، جنهن مان ان اوچائي کان گهٽ جا جهاز آرام سان لنگهي سگهن ٿا.
پل مٿان ٽريفڪ جون ست لائينون گذري سگهن ٿيون. ٽي هڪ پاسي، ٽي ٻئي پاسي. وچين لين بدلائي سگهجي ٿي ۽ جنهن پاسي گهڻي ٽريفڪ هوندي آهي، ان پاسي ڪئي ويندي آهي، جيئن ڪراچي آءِ آءِ چندريگر روڊ تي ڪِلا ٺوڪي، رسيون ٻڌي، ٽريفڪ جو وهڪرو ضرورت موجب رکيو ويندو آهي. هن پل تان لنگهڻ جو ٽال چار ڊالر آهي، جيڪو پئسن ذريعي ڏئي سگهجي ٿو يا E- Zpass ذريعي ڪٽائي سگهجي ٿو.