آمريڪا ۾ دنيا جون اتاهيون عمارتون
پنهنجي ڀاڻيجي ثمير وسطڙي سان ڪالهه نيويارڪ نڪتس. هن جو هڪ ٻن هنڌ ڪم هو، ان بعد هالنڊ ٽنل ۽ ڪئنال اسٽريٽ مان ٿي ويسٽ براڊوي تي آياسين. اتي هن جي هڪ بنگالي دوست جي “بنگال ڪَري” (Bangal Curry) نالي پلاٽ نمبر 65 تي ريسٽورينٽ آهي. هن کي ٿوري دير پنهنجي دوست سان خبرچار ڪرڻي هُئي. آئون چانهه پي، ٽنگ ڊگهي ڪرڻ لاءِ ٻاهر براڊ وي تي واڪ لاءِ نڪتس. مٿي چئمبرس اسٽريٽ تان ڪجهه اسٽيشنري جو سامان وٺي، وري واپس هيٺ ڏکڻ ڏي رخ ڪيم ۽ وارن (Warren)، مُوري Murray ۽ پارڪ اسٽريٽ لتاڙي بارڪلي اسٽريٽ تي آيس، جتي WTC جي ستون نمبر عمارت آهي ۽ ان بعد Vesey گهٽي آهي، جنهن وٽان باقي عمارتن ۽ ٻن وڏن ٽاورن وارو ميدان شروع ٿئي ٿو، جيڪو ساڄي ويسٽ اسٽريٽ ٽائيمن ۽ کاٻي پاسي چرچ اسٽريٽ تائين آهي ۽ پٺيان لبرٽي اسٽريٽ تائين وڃيو ٿو دنگ ڪري.
ظاهر آهي 16 ايڪڙ زمين 65 هزار چورس ميٽر ٿي ۽ هي نيويارڪ جو اهو مهانگو علائقو اهي، جتي ٽوڪيو وانگر چورس فٽن جي حساب سان زمين وڪامي ٿي. ورلڊ ٽريڊ سينٽر (WTC) مان ڊٺل سڀني عمارتن جو ڀنجو هٽائي، لسو پٽ ڪيوويو آهي، جنهن جي هڪ ڪنڊ ۾ فريڊم ٽاور ٺهندو. يعني هن جي چوڌاري ويسي، ويسٽ، واشنگٽن ۽ فلٽن گهٽيون ٿينديون. هن عمارت (Freedom Tower) جي اوچائي پورا 1776 فٽ رکي ويندي، نه گهٽ نه وڌ، ڇو جو اها اوچائي سال 1776ع جي ياد ۾ آهي، جڏهن هن ملڪ جي Declaration of Independence تي صحيحون ٿيون هيون.
هن وقت آمريڪا جي ڊگهي ۾ ڊگهي عمارت شڪاگو شهر جي Sear’s Tower آهي، جنهن کان هيءَ نئين عمارت Freedom Tower اتاهين ٿيندي، جو سيئر وارو ٽاور 1451 فٽ اتاهون آهي، پر شڪاگو شهر ۾ هن وقت ٻي اتاهين عمارت Fordham Spire ٺهي رهي آهي، جيڪا فريڊم ٽاور کان گهڻي ڊگهي آهي ۽ فريڊم ٽاور کان هڪ سال اڳ 2009 ۾ ٺهي راس ٿيندي.
هن وقت آمريڪا جون ڪجهه اتاهيون عمارتون هن ريت آهن؛
1. شڪاگو جي سيئرس ٽاور ــ 1451 فٽ.
2. نيويارڪ جي ايمپائر اسٽيٽ بلڊنگ ــ 1250 فٽ.
3. شڪاگو جو AON سينٽر ــ 1136 فٽ.
4. شڪاگو جو جان هئنڪاڪ سينٽر ــ 1127 فٽ.
5. نيويارڪ جي ڪرسلر بلڊنگ ــ 1046 فٽ
6. ائٽلانٽا (جارجيا) جي بئڪ آف آمريڪا پلازا ــ 1023 فٽ.
7. لاس اينجلس جو U.S بئنڪ ٽاور ــ 1018 فٽ، وغيره.
هونءَ جيڪڏهن ٻي ڪا اتاهين عمارت نه ٺهي، ته نيويارڪ جي ورلڊ ٽريڊ سينٽر واري هيءَ عمارت Freedom Towers دنيا جي اتاهين عمارت ليکي ويندي، پر هنن سڀني کي شڪ آهي بلڪه پڪ آهي، ته برج دبئي نالي جيڪا عمارت دبئيءَ ۾ ٺهي رهي آهي، اها نه فقط اڳ ۾ ٺهي راس ٿيندي (2008ع تائين) پر اڄ جي سڀني عمارتن کان ڊگهي هوندي. هونءَ دبئيءَ واري هيءَ عمارت ٺاهڻ وارا ان جي اوچائي ڪنهن کي ٻڌائين نٿا، يعني اها ڳالهه راز ۾ رکي اٿن، پر افواهه اهي ئي ٻڌجن پيا ته برج دبئي اٽڪل 2300 فٽ اتاهين عمارت ٿيندي.
اڄ جي حساب سان ڏٺو وڃي ته دنيا جون اوچيون عمارتون هن ريت آهن.
1. تائيوان جي تائيپي شهر جي عمارت “Taipei 101” ـــ 1671 فٽ.
2. ملائيشيا جي شهر ڪوالامپور جا پيٽروناس ٽاور ـــ هڪڙو 1483 فٽ ٻيو پڻ 1483 فٽ،
3. شڪاگو جي عمارت “سيئرس ٽاور”ـــ 1451 فٽ.
4. چين جي شهر شنگائيءَ جي “جن مائو ٽاور” عمارت ـــ 1380 فٽ.
5. هانگ ڪانگ جي “ٽو انٽرنيشنل فائننس سينٽر”ـــ 1362 فٽ.