“ڪل هو يا نا هو” فلم ۾ نيويارڪ جي ويرازانو پُل
نيويارڪ ۾ هر سال نومبر ۾ جيڪا مئراٿن ڊوڙ ٿيندي آهي، جنهن ۾ هزارين ننڍا وڏا، عورتون ۽ ٻار حصو وٺندا آهن ۽ دنيا جي مختلف ٽي وي چئنلن تان ڏيکاري ويندي آهي، اها مشهور ڊوڙ هن پل تان (اسٽيٽن ٻيٽ وٽان) شروع ٿيندي آهي.
هن پل جو هيٺيون طبقو به سطح سمنڊ کان 237 فٽ مٿي رکيو ويو آهي، جيئن ڪمرشل توڙي نيويءَ جا وڏا جهاز به هن پل جي هيٺيان آرام سان لنگهي سگهن.
هيءَ پل پوڻا ٽي ميل ڊگهي آهي. پل جو لوهي اسٽرڪچر 7200 فٽ آهي، جنهن ۾ 4620 فٽ وچ وارو Span آهي.
هيءَ پل جيتوڻيڪ دنيا ۾ هاڻ ٻئي نمبر تي وڏي (Longest) آهي پر Span جي خيال کان ڇهون نمبر آهي. اڄڪلهه سڀ کان وڏي ڪمان (Span) واري پُل جپان جي وبي- ناريتو پل آهي جيڪا 1998ع ۾ ٺهي جنهن جي ڪمان 6527 فوٽ آهي. ٻئي نمبر تي ڊئنمارڪ جي ايسٽ برج آهي ۽ انگلنڊ جي همبر برج جو Span ٽئين نمبر تي 4625 فٽ آهي. ان بعد چوٿين ۽ پنجين تي چين جون پليون آهن جن مان هڪ ينگتسي نديءَ مٿان آهي ۽ ٻي هانگ ڪانگ ۾ آهي.
نيويارڪ جي هن پل ويرازانو مٿان روزانو ٻه لک کن موٽر، لاريون ۽ ٽرالر لنگهن ٿا. سندس هر طبقي تي ڇهه رستا آهن .... ٽي وڃڻ جا ۽ ٽي اچڻ جا.
هن پل مٿان نيويارڪ ۽ سمنڊ جو نظارو ڏسڻ وٽان آهي جنهن لاءِ ڪنهن خوب لکيو آهي ته:
“There is no view of New York city to match the view you get from the Verrazano Narrows Bridge. It is gorgeous.”
هيءَ پل ڪيترين ئي انگريزي فلمن ۽ ٽي وي Serials ۾ پڻ ڏيکاري ويئي آهي. 1977ع جي هڪ تمام مشهور گانن واري فلم Saturday Night Fever آهي. ان ۾ فلم جو هيرو جان ٽراوولٽا پنهنجن دوستن جي سامهون بروڪلن پاسي کان، هن پل جي پاسي تان مٿي چڙهي ٿو.
هينئر هڪ ٻي فلم The Spider Man ويجهڙائي ۾ ٺهي آهي. جنهن جو هيرو پيٽر پارڪر نيويارڪ جي علائقي ڪُئنس (Queens) ۾ پنهنجي چاچي ۽ چاچيءَ سان گڏ رهي ٿو. هڪ ڏينهن اسڪول طرفان پڪنڪ تي ويندي، هن کي هڪ اهڙو ڪوريئڙو (Spider) چڪ هڻي ٿو، جنهن سان هن جا هارمون ۽ خصلتون بدلجي وڃن ٿيون. پوءِ هو ڪوريئڙي وانگر بل ڏيئي شڪار کي سوگهو ڪري سگهي ٿو. تڪڙو تڪڙو مضبوط ڄار اُڻي، ڳري کان ڳري شڪار کي ان ۾ پنجوڙي سگهي ٿو ۽ هن کي ڪوريئڙي وانگر هر شيءِ کي يڪدم سمجهڻ ۽ پرکڻ جو Sense اچي وڃي ٿو. يعني هو هڪ انسان ۽ ڪوريئڙي جي مليل جليل مخلوق ٿيو وڃي. يعني رات اندر هن ۾ اهڙيون قابليتون ۽ طاقتون اچيو وڃن جو هو ڪوريئڙي وانگر وڏي کان وڏي ڀت تي به چڙهيو وڃي ۽ هن کي پنهنجي چوطرف جي حالتن جي به خبر پئجيو وڃي. هي ڪوريئڙي نما ماڻهو Spider man پنهنجي قابليت ۽ طاقت جي آڌار تي دنيا جي براين جو مقابلو ڪرڻ چاهي ٿو.
ساڳي وقت نيويارڪ ۾ رهندڙ هن جي ڪلاس ميٽ هئري جي پيءُ نارمن ۾ ڪنهن تجربي جي اثر کان تبديلي رونما ٿئي ٿي. هن ۾ عقل ۽ طاقت ته وڌندي رهي ٿي. پر ساڳي وقت هن ۾ چڙ ۽ ڪميڻپائي به وڌڻ لڳي ٿي، جيڪا هن کي ورهايل شخصيت Split Personality بڻايو ڇڏي. هن جي شخصيت جي سٺي اڌ کي خبر نٿي پوي ته خراب اڌ ڇا پيو ڪري ۽ جتي اسپائيڊر مئن ماڻهن جون جانيون بچائيندو رهي ٿو، ته هي شيطان صفت انسان Green Goblin انهن کي برباد ڪندو رهي ٿو. هيرو اسپائيڊر مئن ۽ دشمن گرين گابلن جي هن پل “ويرازانو نئروز برج” مٿان ويڙهه ٿئي ٿي، جتان هو (گابلن) ٻارن سان ڀريل فيري (ننڍو جهاز) ۽ اسپائيڊر مئن جي گرل فرينڊ ميري جين کي مٿي کڻي، هيٺ سمنڊ ۾ اڇلي ٿو ۽ هيري Spider man کي سوچ ۾ وجهيو ڇڏي ته ڪنهن کي ڇڏيان ڪنهن کي بچايان.
ڪيتريون ئي انڊين هندي، تامل ۽ بنگالي فلمون آهن، جن ۾ پڻ هيءَ پل (Verrazano Narrows) ڏيکاري ويئي آهي، جنهن تان اهاني بهاني هيرو ۽ هيروئن صاحبا لنگهن ٿا يا دوگانا ڳائين ٿا ۽ ان سان گڏ نيويارڪ جا پڻ ڪيترائي حصا ڏيکاريا ويا آهن. هندي فلم جيڪا اڄڪلهه هتي آمريڪا ۾ به اسٽار ٽي وي چينل تان هر هر ڏيکارين پيا، اها “ڪل هو يا نه هو” ڊائريڪٽر ڪرن جوهر جي ٺاهيل فلم آهي جنهن ۾ شاهه رخ، پريٽي زنٽا ۽ سيف علي آهي. هڪ ٻي فلم جيڪا ڪجهه وقت اڳ ڏٺي هيم “دس” نالي آهي، جنهن ۾ سنجي دت، اڀيشيڪ بچن، شلپا شيٺي وغيره آهن. هڪ ٻي فلم جنهن ۾ پڻ هيءَ پل نظر اچي ٿي ۽ نيويارڪ جي ڪنهن بئنڪ مان ڦر (robbery) جي آهي، ان ۾ اميتاڀ بچن، سنجي دت، ملائاڪا اروڙا، رتي اگني هوتري آهن. فلم جو نالو هن وقت ڌيان ۾ نه پيو اچي شايد “ڪانٽي” آهي.
هونءَ هنن پلين، سامونڊي حصن، نيويارڪ جي مختلف حصن، هتي جي ندين وغيره جي جاگرافيائي معلومات لکڻ جي Favour ۾ نه آهيان پر نيويارڪ دنيا جو اهڙو اهم شهر آهي جتي غير ملڪي توڙي آمريڪا جي ٻين رياستن جا اسان جا ماڻهو ايتري ته وڏي تعداد ۾ اچن ٿا، جو هن ڀيري هيءَ معلومات لکڻ ضروري سمجهان ٿو، جو ان قسم جي ڄاڻ بنا نيويارڪ ۾ ماڻهو منجهيو پوي ۽ ٻي ڳالهه ته اڳ ۾ اخبارون جن ۾ منهنجا هي مضمون يا ڪالم آيا ٿي هاڻ نه فقط سنڌ جي ڳوٺن ۽ شهرن ۾، پر سڄي دنيا ۾ انٽرنيٽ ذريعي پڙهيون وڃن ٿيون ۽ ڪڏهن ڪڏهن ملندڙ email خطن مان ائين لڳندو آهي ڄڻ منهنجا آمريڪا جي شهرن ۾ پڙهندڙ گهڻا هجن. سو عام ڳالهين کان علاوه ڪٿي ڪٿي ڪي ڳالهيون هتي آمريڪا ۾ رهندڙ هم وطنين کي ڌيان ۾ رکي لکان ٿو ۽ ڪي ڳالهيون پنهنجي پيشي (جهاز هلائيندڙن) جي ماڻهن جي ڄاڻ لاءِ لکان ٿو، جيئن هو منهنجي معلومات ۽ تجربي مان فائدو ۽ وندر حاصل ڪري سگهن.