ايڊسين، وال وٽمن ۽ مارلن برانڊو به ڊچ هئا
سن 1900ع تائين آمريڪا ۾ ڄاول ڊچن جو تعداد نيدر لئنڊس (هالنڊ) کان لڏي آيلن جي ڀيٽ ۾ هڪ ڪروڙ کان به وڌي ويو هو. انهن ۾ گهڻا تڻا مشيگان، اليناس ۽ ائيو (IOWA) ۾ هئا ۽ انهن رياستن ۾ ڊچن جا سمورا ڳوٺ سخت عيسائي مذهب جا پوئلڳ سمجھيا ويا ٿي، جن وٽ ناچ، پتي راند، ٿيٽر ۽ شراب جهڙين شين تي سخت بندش هئي. هنن جي فقط ۽ فقط زندگي بائيبل ۽ مذهب هو. هنن پنهنجا مذهبي اسڪول کوليا، جيڪي اڄ ڏينهن تائين قائم آهن. مشيگان رياست جي ڊچ نالي واي سهر هالنڊ واري اڄ مشهور هالنڊ اڪيڊمي، شروع وارن ڏينهن ۾ ٻارن جو Preparatory School هو. 1860ع ۾ اهو اسڪول “هوپ ڪاليج” ٿيو ۽ هاڻ The Holland Academy آهي.
اوڻهين صديءَ جي آخر ۾ ساڍا ٽي لک ڊچ پنهنجو وطن ڇڏي، آمريڪا لڏي آيا ۽ ان بعد ٻي وڏي لڙائيءَ ۾ هزارين ڊچ پهرين سان آمريڪا اچي مليا. ياد رهي ته آمريڪا (USA) ۾ هڪ ته واشنگٽن نالي رياست آهي جيڪا نيويارڪ جي بلڪل ٻئي پاسي، يعني نيويارڪ رياست اوڀر طرف ائٽلانٽڪ سمنڊ تي آهي، ته واشنگٽن رياست بلڪل اولهه ۾ پئسفڪ سمنڊ جي ڪناري تي ڪئلي فورنيا ۽ اوريگن رياست جي مٿان، ڪئناڊا جي بارڊر تي آهي. ٻيو واشنگٽن شهر آهي، جيڪو ڊي سي يعني District of Columbia سڏجي ٿو ۽ سڄي آمريڪا (USA) جي گاديءَ جو هنڌ آهي. واشنگٽن ڊي سي، ورجينيا ۽ ميري لئنڊ رياست جي ڀرسان آهي.
اڄ مشيگان ۽ آيويا رياستن ۾ ڊچ آمريڪن جي وڏي اڪثريت رهي ٿي. ان کان علاوه ڪئليفورنيا، نيويارڪ ۽ پينسلوانيا ۾ پڻ ڊچ آمريڪن تمام گهڻا رهن ٿا. هونءَ اسانجو جهاز فلڊلفيا پهچندو هو ته جرمنيءَ لاءِ چڙهندڙ سامان جي سلسلي ۾ جيڪي آمريڪن ايندا هئا، اهي پينسلوانيا ڊچ سڏبا هئا. انهن ٻڌايو ته هي سندن ڪميونٽي جو نالو آهي، جنهن جو ڪو به ڊچن سان واسطو ناهي، بلڪه ڏٺو وڃي ته هنن جا ڏاڏا پڙڏاڏا جرمنيءَ کان لڏي آيا هئا ۽ هو اصل ۾ جرمن آمريڪن آهن. منهنجي خيال ۾ به هي ائين آهي، جيئن اسانجي ڳوٺ ۾ (۽ ٿي سگهي ٿو ته سنڌ هند جي ٻين ڳوٺن ۾ به) ڪجهه گهر آهن، جن جا ڀاتي بنگالي ۽ جپاني ٿا سڏيا وڃن، جيتوڻيڪ هنن جو بنگال يا جپان سان ڪو به واسطو ناهي. بهرحال ان ۾ ته ڪو شڪ ناهي ته ڊچ جو آمريڪا کنڊ تي نه ته USA تي ڪافي اثر رهيو آهي ۽ هنن شروعات وارن سالن ۾ ته اهم ڪردار ادا ڪيو. ان هوندي به آمريڪا جا ٽي صدر ڊچ آمريڪن هئا، جهڙوڪ فرئنڪلن روزويليٽ (سندس زال فرسٽ ليڊي ايلينور پڻ ڊچ هئي)، ٿيوڊور روزويلٽ ۽ ٽيون مارٽن وان بورين. هالي ووڊ جو مشهور فلم ائڪٽر مارلن برانڊو پڻ ڊچ هو، Amway جا مشهور باني جي وارن انڊيل (Jay Van Andel) ۽ رچرڊ ڊي ووس پڻ ڊچ هئا، مشهور سائنسدان ٿامس ايڊيسن، جنهن بلب ۽ ٻيون انيڪ شيون ايجاد ڪيون “ڊچ” هو. هو زندگيءَ جا آخري سال نيو جرسيءَ ۾ جنهن علائقي ۾ رهيو، اهو علائقو سندس نالي پويان “ايڊيسن” سڏجي ٿو ۽ جتي اسان رهون ٿا، (اوينل ۾) هن جي بلڪل ڀر ۾ آهي. شيراز هوٽل ۾ جمعي نماز پڙهڻ ويندي رستي تي قبرستان اچي ٿو، اتي ايڊيسن دفن ٿيل آهي. فلم ائڪٽريس ربيڪا (Rebecca Romijn) ۽ مشهور شاعر والٽ وٽمن پڻ ڊچ آمريڪن آهن.