الطاف شيخ ڪارنر

نيوهالا کان نيويارڪ

مون 1968 کان 1972 تائين ڪيترائي جهاز آمريڪا جي اوڀر وارن بندرگاهن ، ڪئناڊا ۽ هيٺ ويسٽ انڊيز جي بندرگاهن ڪيوبا، ٽرنيڊاد ۽ جئميڪا کان برمودا، بهاما ۽ برازيل ۾ هلايا. اٽڪل 35 سالن بعد آئون وري انهن بندرگاهن ۾ ويس...پر هن ڀيري پاڻي واري جهاز بدران هوائي جهاز، ريل گاڏين ۽ بسين ڪارن ۾. هي ڪتاب انهي سفر جو احوال آهي.
(الطاف شيخ)
  • 4.5/5.0
  • 4433
  • 963
  • آخري ڀيرو اپڊيٽ ٿيو:
  • الطاف شيخ
  • ڇاپو پھريون
Title Cover of book نيوهالا کان نيويارڪ

آئون بي عزتيءَ جي سرن سان اڏي وئي آهيان

“امام جي حيثيت ۾ مون کي ڄڻ رَسيءَ (Tight Rope) تان هلڻو پوي ٿو ۽ هيٺ ڪرڻ کان بچڻ لاءِ ٻنهي پاسن جو خيال ڪرڻو پوي ٿو. هڪ طرف مسلمانن کي اهو احساس ڏيارڻو ٿو پوي ته هتي جي پوليس ڪا وحشي ناهي. ٻئي طرف پوليس کي مطمئن ڪرڻو پوي ٿو ته مسلمان صاف سٿرا ۽ عزت وارا ماڻهو آهن.”
ان هوندي به هر مسجد ۽ مسلمانن جو هر ادارو آمريڪا جي پوليس جي نظرن هيٺ آهي. هن مسجد جي امام لاءِ ان وقت چڱي شرمندگي ٿي، جڏهن پوليس هتي جي هڪ جماعتيءَ کي دهشتگرديءَ جو پلاٽ ٺاهڻ جي ڏوهه ۾ جهلي ويئي. اهو ٽيويهه سالن جو گهڻو ڳالهائيندڙ شهوار متين نالي پاڪستاني هو، جنهن مسجد جي ڀر واري ڪتابن جي دڪان ۾ ڪم ڪيو ٿي. ڊيوٽيءَ دوران هو اڪثر جيمس الشافعي نالي اسٽيٽن ٻيٽ جي هڪ نو مسلم آمريڪن ڇوڪري سان ڳالهائڻ ۾ مشغول رهيو ٿي. آگسٽ 2004 ۾ ٻئي ڄڻا بروڪلن فيڊرل ڪورٽ ۾ ان ڏوهه هيٺ چارج ڪيا ويا ته هنن هرالڊ اسڪائر وٽ 34 اسٽرٽ جي سب وي اسٽيشن کي بم سان اڏائڻ چاهيو ٿي.
انهن ٻنهي ڄڻن جو وڊيو ٽيپ به ڏيکاريو ويو ته هو اسٽيشن کي بم سان اڏائڻ بابت رٿائون ٺاهي رهيا آهن ۽ هنن کي اها اسٽيشن بار بار چڪاسيندي به فلم ۾ ڏيکاريل هو. ساڻن گڏ ٽيون ڄڻو پوليس جو پگهاردار جاسوس هو، جنهن هنن کي اهو بانور پئي ڪرايو ته هن جو واسطو اسلامي تنظيم اخوان سان آهي.
مٿين ڳالهه جي ٽي ويءَ تي خبر اچڻ بعد اخباري نمائندا مسجد کي ورائي ويا. هو مون کان ۽ ٻين جماعتين کان آڏو ابتا سوال ڪرڻ لڳا. بي نام فون ڪال ۽ خطن ذريعي اسان کي ڌمڪيون ملڻ لڳيون ته سمجھو ته توهان لاش آهيو.”
مسجد جي امام ۽ ٻين کي پوءِ يڪدم ڌيان ۾ آيو ته اهو پوليس کي اطلاع ڪرڻ وارن ڀورن وارن وارو مصري ماڻهو هو، جنهن پاڻ کي اوساما دائوديءَ جي نالي سان سڏايو ٿي. “هي دائودي نالي همراهه سال کن اڳ کان مسجد ۾ ظاهر ٿيو.” مسجد جي امام ٻڌايو، “۽ مون کي به گشا پتا ٻڌائڻ لڳو ۽ مون کي زمين خريد ڪرڻ جو شوق ڏيارڻ لڳو. هن منهنجو اثر رسوخ استعمال ڪري جماعتين کان زمين خريد ڪرڻ لاءِ چندا حاصل ڪرڻ چاهيا ٿي، جنهن جو ڪجهه حصو ڪميشن طور مون کي به ڏيڻ چاهيو ٿي.”
امام هن کي ڌتڪاري ڇڏيو ۽ ڪنهن به غلط ڪم ۾ دلچسپي وٺڻ نٿي چاهي. امام هن کي پاڻ کان پري ئي رکيو. دائودي سڀني جماعتين کي اهو چوندو رهيو ٿي ته هو هڪ مشهور مصري شيخ جو پُٽ آهي. هو سڀني جي نظرن ۾ وڏو پرهيزگار سمجھيو ويو ٿي جو هو نماز پڙهندي ڪڏهن ڪڏهن زارو قطار روئيندي نظر آيو ٿي، پر ساڳي وقت ماڻهن کي اهو به تعجب هو ته هو سگريٽ به ڇڪي ٿو. “اسلامي آداب موجب سگريٽ ڇڪڻ سُٺي ڳالهه ته نٿي سمجھي وڃي.” امام رضا نوٽ ڪيو. سڀ کان وڏي ڳالهه ته هن جي هر گفتي ۾ آمريڪا لاءِ نفرت ڀريل رهي ٿي. امام سان جن ڏينهن ۾ ملڻ ايندو هو ته هن کي به اهو چوندو هو ته آمريڪن هن کان خوفزده آهن، جو هو نيوڪليئر انجنيئرنگ ۾ پي ايڇ ڊي آهي. هن اهو پڻ امام کي چيو ته FBI وارا هن جي گهر جي جاچ ڪرڻ چاهين ٿا.
“مون هن کي چيو ته جيڪڏهن تنهنجا هٿ صاف آهن ته پوءِ ان ۾ ڊڄڻ يا غصو ڪرڻ ڪهڙو؟ پنهنجو گهر ۽ دل کولي ماڻهن کي ڏيکار ته جيئن ڪنهن کي به ڪا غلط فهمي نه رهي.” امام ٻُڌايو.
امام ٻڌايو ته مسٽر دائوديءَ جڏهن ڏٺو ته هن کي هِتان ڪجهه نه ورندو ته هن پنهنجو رُخ بيوقوف ۽ جذباتي پاڪستاني جوان ’شهوار متين‘ ڏي موڙيو. سيپٽمبر 2003ع کان وٺي هن جاسوس پاڪستاني همراهه کي هن پلاٽ ۾ ڦاسايو. هاڻ ڪورٽ ۾ مٿن ڪيس هلندڙ آهي. پاڪستاني همراهه جي وڪيل جو اهو مؤقف آهي ته هي پلاٽ پوليس مئنيوفئڪچر ڪري شهوار متين کي ڦاسايو آهي، پر پوليس ڊپارٽمينٽ جي ترجمان مسٽر پال برائون جو چوڻ آهي ته:
“We did not propose that, we took action to stop it and there’s a big difference.”
پوليس جو اهو به چوڻ آهي ته شهوار متين جي Violence سان دلچسپي هئي، جنهن جي ڄاڻ پوليس کي هئي ۽ ان کانپوءِ ئي هنن هڪ پوليس جاسوس کي نمازي بڻائي مهينن لاءِ هن مسجد ۾ هن سان رلي ملي ۽ اندر لهڻ لاءِ رکيو. ظاهر آهي اهڙيون ڳالهيون جڏهن ٿين ٿيون ته مسلمانن جي دلين ۾ هِتي جي اٿارٽين خلاف نفرت پيدا ٿئي ٿي، پر يڪدم سوال ٿو پيدا ٿئي ته هن جوان کي ڦاسائڻ لاءِ پوليس ڪوڙڪو اڏيو يا نه، پر هنن نوجوانن کي ڪهڙين ڳالهين مجبور ڪيو آهي ته ان قسم جي دهشتگرديءَ جو خيال ڌيان ۾ آڻين؟ انهن سوالن جا جواب ڳولڻ لاءِ بروڪلن جي هن مسجد مسعب بن عمير جو هي امام رضا هر وقت سوچيندو رهي ٿو.
“هڪ دفعي مون هسپانوي پهاڪو پڙهيو هو،” امام رضا ٻڌايو، “نفرت جي ڀت کان جڏهن پڇيو ويو ته “تون ڪيئن ٺاهي وئينءَ؟” ته هن وراڻيو: “بي عزتيءَ جي سِرن مان.”
آمريڪا امام لاءِ به ٽوڪون ۽ طعنا مهيا ڪيا آهن. هڪ دفعي جهاز ۾ ڀر ۾ ويٺل عورت پڇيو ته آيا هو مسلمان آهي. هن جي هائوڪار ڪرڻ تي هن يڪدم ڪئبن ڪِريو کي سڏي، پنهنجي سيٽ بدلائڻ جي گهر ڪئي. امام رضا ننڍي هوندي کان جبا پائي وڏو ٿيو، هاڻ هو اجاين سجاين ٽوڪن طعنن کان بچڻ لاءِ مغربي لباس اوڍي ٿو. پر ان هوندي به امام چوي ٿو ته “مون کي ائين لڳي ٿو ڄڻ آئون پنهنجي ملڪ ۾ رهيو پيو آهيان.” هو ننڍي ٽهيءَ جي مسلمانن کي اها ئي نصيحت ڪري ٿو ته نفرت کان بچو. آمريڪا اڄ به اسان جي ملڪن کان بهتر آهي ۽ آزاديءَ جي علامت آهي، ڪنهن کي ڀڙڪائڻ تي بنا سوچ سمجهه جي دهشتگردي نه ڪريو.
“اسلام اهو مذهب آهي، جنهن جو بنياد ذهانت تي آهي” امام رضا پنهنجي نوجوان ٻڌندڙن کي اهو ئي نقطو سمجائي ٿو. اسلام توهان کي اهو ئي چوي ٿو ته هر ڳالهه تي سوچيو، اکيون ٻوٽي جذبات جي وهڪري ۾ وهي نه وڃو. ڀڙڪائڻ وارن جي پوئيواري نه ڪريو. توهان پنهنجي دماغ سان هنن کان بهتر سوچي سگهو ٿا.”
“۽ توهان ڪو به غلط ڪم ڪري وهندؤ۔” امام چوي ٿو: “توهان جي غلطيءَ جو نقصان سڄي اسلامي دنيا کي رسي سگهي ٿو. هونءَ به جنهن ملڪ ۾ به توهان رهو ٿا، ان ملڪ جي ۽ ان جي قانون جي عزت ڪريو.”