واشنگٽن ۾ ملائيشيا جو سفارتخانو ۽ UDC
داتو خالد غزالي جنهن جي شادي داتن فريدهه سان ٿي آهي. آمريڪا جي سفير ٿيڻ کان اڳ هانگ ڪانگ جرمني، آسٽريليا ۽ ٿائلنڊ جو به سفير رهي چڪو آهي. مون کيس ملائيشيا جي سفارتخاني جي ڌارين زبانن جي لئبرري لاءِ ملائيشيا تي لکيل پنهنجا پنج ڇهه سنڌيءَ جا ۽ هڪ اردوءَ جو ڪتاب “ملائيشيا ڪي دن” ۽ انگريزي جو “Proverbs of Far East” ڏنو، جنهن ۾ چين، جپان ۽ ملائيشيا جا پهاڪا ڏنل آهن ۽ جنهن ڪتاب جو مهاڳ ملائيشيا جي وڏي ۽ جھوني اديب ڪرس ماس ۽ محترمه بينظير لکيو آهي. منهنجي خيال ۾ ملائيشيا ۾ پينشارا (ٽيچر) ٿي پڙهائڻ هڪ طرف منهنجي روزگار جو ذريعو هو ۽ هنن جي ملڪ تي ايترا ڪتاب لکڻ (مڪلي کان ملاڪا، ڪوالالمپور ڪجهه ڪوهه، ملائيشيا 12 سالن بعد، جت جر وهي ٿو جال، ڳالهيون آهن ڳچ، سانڀاهو سمنڊ جو) وغيره ٻي طرف منهنجي وندر هئي، پر هن قوم ان کي قرض سمجي مونکي نه فقط PJK ايوارڊ ڏنو، پر اڃان تائين عزتون ڏيندا رهن ٿا.
ملائيشيا جو سفير داتو خالد وٽ ڪُئيح (ملئي مٺائي) ۽ چانهه جو ڪوپ پي UDC يونيورسٽي وڃڻ لاءِ اٿيس، جتي جي ڪجهه ملئي شاگردن منهنجي واشنگٽن ۾ اچڻ جو ٻُڌي، مون سان ملڻ ٿي چاهيون، جن مان ڪيترن جي والدين سان منهنجي ملاڪا ۾ رهائش دوران عليڪ سليڪ هئي. هونءَ ملائيشيا جا شاگرد ملئي توڙي چيني هيڏانهن آمريڪا، انگلينڊ يا يوررپ جي يونيورسٽين ڏي رخ رکڻ بدران هميشه آسٽريليا وڃڻ پسند ڪن ٿا، سو به اهڙن شهرن ۾ جتي سيءُ گهٽ هُجي. ملائيشيا ٻارهوئي گرمي رهي ٿي. سڄو سال ڏينهن رات هڪ جيڏا ٿين. هاڻ مڙيئي آمريڪا جهڙن ٿڌن ملڪن ڏي نڪرڻ شروع ڪيو اٿن.
ملائيشيا جي سفارتخاني مان نڪرڻ بعد پنهنجي ملڪ جي سفارتخاني ۾ پڻ ليئو پاتم. رسيپشن تي ويٺل فلپينو ڇوڪريءَ ٻڌايو ته سفير صاحب جنرل جهانگير ڪرامت صاحب هن وقت ميٽنگ ۾ آهي.
“آئون ساڻن ٻن ڏينهن بعد ملڻ چاهيان ٿو.” مون ڇوڪريءَ کي پنهنجي رهائش جو اتو پتو ۽ ٽيليفون نمبر ٻڌايو، “منهنجي ساڻن واشنگٽن پهچڻ کان اڳ نيويارڪ مان فون تي ڳالهه ٿي چڪي آهي، ته آئون واشنگٽن پهچي کين اطلاع ڪندس. هاڻ سفير صاحب جيڪو ٽائيم ڏئي ته مونکي ٻڌائجانءِ.”
اسانجي واشنگٽن واري سفارتخاني ۾ پير جي ڳوٺ جو ڪليم خلجي ۽ حيدرآباد جو شاهد ڪلهوڙو پڻ ڪم ڪن ٿا. مونکي UDC يونيورسٽي وڃڻو هو سو پنهنجي سفارتخاني کان ٻاهر نڪري، ڪليم ۽ شاهد کي موبائيل فون ذريعي ٻڌايم ته ٻن ڏينهن بعد جنرل جهانگير وٽ ايندس، ته ساڻن به ملاقات ٿي ويندي.
يو ڊي سي (يونيورسٽي آف ڪولمبيا) واشنگٽن جي پبلڪ يونيورسٽي آهي، جيڪا 1977ع ۾ هتي جي فيڊرل سٽي ڪاليج ۽ واشنگٽن ٽيڪنيڪل انسٽيٽوٽ (جيڪي ٻئي 1966ع جا ٺهيل آهن) کي ملائي ٺاهي وئي. هيءَ يونيورسٽي پاڪستان ۽ ملائيشيا جي سفارتخانن کان سڏ پنڌ تي، وان نيس اسٽريٽ ۽ ڪنيڪٽيڪٽ ايوينيو جي ڪراس تي آهي.
يونيورسٽي آف ڪولمبيا ڪاليج آف آرٽس ائنڊ سائنس، اسڪول آف بزنيس ائنڊ پبلڪ ائڊمنسٽريشن، اسڪول آف انجنيئرنگ ۽ اپلائيڊ سائنسز ۽ ڊئوڊ ڪلارڪ اسڪول آف لا جي معرفت پنجهتر انڊر گرئجوئيٽ ۽ گرئجوئيٽ اڪيڊمڪ ڊگري پروگرام مهيا ڪري ٿي. هن يونيورسٽي ۾ ڌارين ملڪن جي شاگرد جو وڏو تعداد پڙهي ٿو. ملائيشيا جي هنن شاگردن جن سان ملڻ ويس، انهن ٻڌايو ته اٽڪل پنجويهه ملڪن جا شاگردن هن يونيورسٽي ۾ پڙهڻ ٿا ۽ ٻيا جيڪي هتي جا مڪاني آمريڪن آهن، انهن جا والدين به قريب ماضي ۾ مختلف ملڪن کان هتي آمريڪا ۾ اچي Settle (آباد) ٿيا ۽ اڄ هو جيتوڻيڪ آمريڪن سڏائين ٿا، پر سندن Roots ۽ ڪلچر پنهنجي پنهنجي ملڪ ۽ قوم جو رنگ آهي. ان حساب سان هن يونيورسٽي ۾ اڇا، ڪارا، ايشيائي، آفريڪن، ڏکڻ آمريڪا جا ۽ ڪئريبين ٻيٽن جا شاگرد پڙهن ٿا. پاڪستاني به ڪيترائي نظر اچي رهيا هئا، جو واشنگٽن گاديءَ جو شهر هجڻ ڪري ڪيترائي پاڪستاني سرڪاري ۽ نيم سرڪاري آفيسن ۾ هتي ڪم ڪن ٿا، جن جا ٻار يا ڀائر ڀينرون هتي پڙهن ٿا. هونءَ به هتي واشنگٽن کان علاوه اوسي پاسي جي رياستن: ورجينيا، پينسلوانيا، ميريلئنڊ وغيره ۾ پاڪستانين جا ڪجهه وڏا ئي ميڙاڪا رهن ٿا.