الطاف شيخ ڪارنر

نيوهالا کان نيويارڪ

مون 1968 کان 1972 تائين ڪيترائي جهاز آمريڪا جي اوڀر وارن بندرگاهن ، ڪئناڊا ۽ هيٺ ويسٽ انڊيز جي بندرگاهن ڪيوبا، ٽرنيڊاد ۽ جئميڪا کان برمودا، بهاما ۽ برازيل ۾ هلايا. اٽڪل 35 سالن بعد آئون وري انهن بندرگاهن ۾ ويس...پر هن ڀيري پاڻي واري جهاز بدران هوائي جهاز، ريل گاڏين ۽ بسين ڪارن ۾. هي ڪتاب انهي سفر جو احوال آهي.
(الطاف شيخ)
  • 4.5/5.0
  • 4433
  • 963
  • آخري ڀيرو اپڊيٽ ٿيو:
  • الطاف شيخ
  • ڇاپو پھريون
Title Cover of book نيوهالا کان نيويارڪ

ٽنڊوجان محمد جو بابُو عبدالرحمان ۽ يوسف ڏاهري

جن ڏينهن ۾ 1968ع کان 1972ع تائين منهنجو هن پاسي (هوسٽن، نيواورلينس کان بالٽيمور نيويارڪ ـــ ويندي ڪئناڊا تائين) وڃڻ ٿيندو هو ته نيويارڪ ۾ جيڪي چند سنڌ جا نوجوان رهيا ٿي، يعني اسان جا هم عمر تن ۾ ٽنڊو جان محمد جا ٻه ڏاهري ڀائر، بابو عبدالرحمان ۽ يوسف پڻ هئا. هو ڪنهن آمريڪي پروگرام تحت ائگريڪلچر جي ٽريننگ لاءِ مهيني اڌ لاءِ هيوسٽن آيا هئا، جتان پوءِ واپس وڃڻ بدران نيويارڪ ۾ رهي، اتي جي اسپتالن ۽ هوٽلن ۾ ڪم ڪندا رهيا. اهي ڏينهن ڀلا ڏينهن هئا ... پڇڻ واري ڪا پهر نه هئي. ايران ۽ ترڪي جهڙن ملڪن ۾ ته بنا پاسپورٽ جي پيو وڃبو هو. آمريڪا ۾ تن ڏينهن تائين اسان جا رڳو وڏا رئيس، پير سردار گهمڻ لاءِ ايندا هئا ۽ پئسو خرچي هليا ويندا هئا. هاڻ ٿورا ٿورا ٿي اسانجي مڊل ۽ هيٺين ڪلاس جا ماڻهو اچڻ لڳا هئا، جن جو مقصد پئسو خرچ ڪرڻ ۽ عياشي بدران، هتي رهي محنت مزدوري ڪرڻ ۽ پئسو ڪمائڻ هو. ڏاهري ڀائر به انهن شروعاتي ماڻهن مان هئا. هنن هتي محنتون ۽ مختلف Jobs ڪيا. وچ ۾ هتي جي مڪاني شيدين جي جهڳڙي ڪري هنن کان به پاسپورٽ جي پڇا ٿي ۽ ويزا نه هجڻ ڪري کين وطن واپس ٿي موڪليائون. پر هنن جي خوش قسمتي چئجي جو انهن ڏينهن ۾ ذوالفقار ڀٽي صاحب جو نيويارڪ ۾ دورو لڳو. هو صاحب انهن ڏينهن ۾ وزير خارجا هو. هي اسانجا همراهه هن وٽ ڊيليگيشن ٺاهي ويا، جنهن هتي جي واسطيدار کاتي سان ڳالهايو ۽ کين يڪدم گرين ڪارڊ (رهائش ۽ نوڪري ڪرڻ جواجازت نامون) وٺرائي ڏنو ۽ پوءِ ڪجهه مهينن بعد کين آمريڪا جو پاسپورٽ به ملي ويو. مٿين ڏاهري ڀائرن جنهن محنت سان هتي پورهيا ڪري پئسو بچايو ۽ جيڪا هتي رهي سادگي جي زندگي گذاري، ان جو آئون به شاهد آهيان. مفت جا گهمڻ ڦرڻ جهڙوڪ ميلن ملاکڙن ۽ سامونڊي ڪنارن تي وڃڻ ۽ ملڪي سفارتخانن طرفان ٿيندڙ مفت جي دعوتن ۾ خوب ويندا هئاسين ۽ نه فقط ويندا هئاسين، پر اتي آيل ديسي ۽ ولائتي گورين مهمانن سان گڏ بيهي فوٽو به ڪڍرائيندا هئاسين. اهڙي ئي هڪ پاڪستاني جي دعوت ۾ نور احمد نظاماڻي ۽ يوسف ڏاهري جي تصوير اٿم، جن ۾ هو مهمان عورتن سان بيٺا آهن ۽ UNO بلڊنگ ۾ يوسف ڏاهري منهنجي تصوير فلپين جي ڪنهن ڪاليج کان آيل ڇوڪرين سان گڏ ڪڍي هئي. آئون وچ ۾ بيٺو آهيان ۽ هڪ پاسي پنج ۽ ٻئي پاسي چار فلپيني ڇوڪريون بيٺيون آهن. اهي تصويرون اڄ به ڏسي کلندا آهيون ته اهي ڪهڙا ته ڏينهن هئا، جن ۾ مڇريل ائٽلانٽڪ سمنڊ ۽ طوفاني راتين ۾ جهاز هلائڻ وڏي ڳالهه نه هوندو هو، پر نيويارڪ يا لنڊن جي رستن تي واٽ ويندي ڇوڪرين سان گڏ بيهي فوٽو ڪڍرائڻ جهڙين ڳالهين، پنهنجي ٻٽاڪي دوستن جي وچ ۾ وڏو مان مرتبو رکيو ٿي.
سو بهرحال ڏاهري ڀائرن پورهيا ڪيا، پئسو بچايو ۽ ان پئسي کي پنهنجي وطن اچي اجاين سجاين ڪاڄن ۽ شوبازيءَ ۾ وڃائڻ بدران زمينون خريد ڪيون ۽ اولاد کي پڙهايو. 1970ع ڌاري بابو عبدالرحمان جو وڏو پٽ ڊاڪٽر شفقت 14 سالن جو مس هو ۽ اڃان مئٽرڪ ۾ به نه پهتو هو ۽ ٻيا ٻار اڃا ننڍا هئس. بابوءَ کي ان وقت کان پنهنجن ٻارن جي تعليم جو وڏو فڪر هو. هو چوندو هو ته مجبورين ڪري اسين ته گهڻو نه پڙهي سگهياسين پر پنهنجي اولاد کي تعليم ڏيڻ منهنجي اولين ترجيح آهي.
آمريڪا طرف ڪجهه سال جهاز هلائڻ بعد منهنجو USA ڏي اچڻ وڃڻ بند ٿي ويو ۽ آمريڪا بدران جهازن کي يورپ ۽ جپان ڏي هاڪاريندا رهياسين. ڪافي سالن بعد موڪلن ۾ ڳوٺ اچڻ بعد هڪ ڏينهن نوابشاهه پيپلز ميڊيڪل ڪاليج ۾ ڪنهن فنڪشن اٽيند ڪرڻ لاءِ وڃڻ ٿيو، جتي ان ڪاليج جي هڪ ميڊيڪل اسٽوڊنٽ ڇوڪري مون سان اچي ملي: “آئون ٽنڊو جان محمد جي عزيزه ڏاهري آهيان، منهنجو والد ٻڌائيندو آهي ته هو توهان سان گهڻا سال اڳ نيويارڪ ۾ مليو هو.”
مونکي اهو معلوم ڪري خوشي ٿي، ته بابو عبدالرحمان جا نه فقط پٽ پر ڌيئرون به هن جي خواهش مطابق اعليٰ تعليم وٺي رهيون آهن. مون عزيزه ۽ هن جي ڪلاس ميٽ ڇوڪرين سان عزيزه جي والد ۽ چاچي جي ڳالهه ڪئي ته هو ڪيڏا ته محنتي آهن ۽ کين پنهنجي اولاد جو نه فقط اونو آهي ۽ پر پنهنجو عزم پورو ڪري ڏيکاريو اٿن.
عزيزه ٻڌايو ته سندس وڏو ڀاءُ شفقت LMC مان ڊگري حاصل ڪرڻ وارو آهي ۽ پاڻ ٻئي يا ٽي سال ۾ آهي ۽ کانئس هڪ سال جونيئر سندس ڀيڻ منيزا آهي. اڄ شفقت، عزيزه، منيزا ۽ ان بعد سندس هڪ ٻي ڀيڻ حليما نه فقط ڊاڪٽر آهن پر هو هڪ قسم جون ڪامياب ڊاڪٽرياڻيون آهن ۽ وڏن شهرن جي رونقن ۾ رهي نوڪري ڪرڻ بدران ڊگري ۽ ٽنڊو جان محمد جهڙن ڳوٺن ۾ نوڪري ڪري رهيون آهن. ڊاڪٽر عزيزه جي ڊاڪٽر زاهد ڪاڪيپوٽي سان شادي ٿي ۽ ٻئي ڊگري ۾ پنهنجي اسپتال هلائين ٿا. ڊاڪٽر شفقت ۽ سندس زال ڊاڪٽر فريزه ابڙو ڳوٺ ۾ ئي نوڪري ڪن ٿا. ڊاڪٽر منيزه نواب شاهه جي اسپتال ۾ رجسٽرار آهي، جيڪو سندس مڙس عبدالرزاق چانڊئي جو ڳوٺ آهي. هتي آمريڪا ۾ فقط صديق ڏاهري رهي ٿو ۽ يوسف ڏاهري جو پٽ اسد علي يوسف ڏاهري اڄ ڪلهه گهڻو وقت ڳوٺ ۾ گذاري ٿو ۽ ڪڏهن ڪڏهن هيڏانهن (آمريڪا) جو چڪر هڻندو رهي ٿو. بابو عبدالرحمان سن 2000ع ۾ وفات ڪئي. پاڻ نه فقط ٻارن لاءِ سٺو پيءُ هو، پر سٺو دوست پڻ. بابوءَ جو ننڍو ڀاءُ پنهنجي زال ڊاڪٽر شاهناز (ڊاڪٽر فريده ابڙو جي ڀيڻ) سان گڏ آمريڪا جي رياست ٽيڪساز جي وڏي شهر هيوسٽن ۾ رهي ٿو. ساڻن گڏ ڊاڪٽر منيزه کانپوءِ وارو ڀاءُ فدا حسين به هتي آمريڪا ۾ رهيو ٿي، جنهن جو افسوس ته 1999ع ۾ هڪ آمريڪن شيدي ڌاڙيل هٿان قتل ٿي ويو.
صديق ڏاهري، فدا حسين کان سال ٻه ننڍو آهي. هو اوڻيهن سالن جو هو ته 1984ع ۾ هتي آمريڪا آيو. سندس شادي اسانجي دوست خورشيد ناريجو جي ڌيءَ ۽ ڪئڊت ڪاليج پيٽارو جي عرفان ۽ فرقان جي وڏي ڀيڻ شازيا سان 1992ع ۾ ٿي، کيس ٽي پٽ عبدالصبور، شهريار ۽ سرفراز ۽ هڪ ڌيءَ سُندس نالي آهي. صديق، يوسف ڏاهري جي پٽ اسد ۽ سندن چاچي محمود جا هن رياست ٽيڪساز ۾ ڪيترائي اسٽور ۽ ٻيو ڪاروبار آهي، جيڪي هو ٻين ساٿين ۽ ملازمن سان گڏجي هلائين ٿا. شايد ڪو سنڌ جو رهاڪو هتي هجي، جيڪو هنن کي نه سڃاڻيندو هجي، جو جيئن شروع ۾ لکي آيو آهيان ته اتراهن رياستن ۾ مهمانوازي ۽ چنا فئملي آهي، تيئن ڏکڻ ۾ هنن جي ڏاهري فئملي.