سفرناما

اخوت جو سفر

هن ڪتاب جي شروعات هارورڊ يونيورسٽيءَ جي هڪ سفر سان ٿئي ٿي. آمريڪا جو هي سفرنامو اصل ۾ اخوت جو ئي سفر آهي. يارهن سالن تي ٻڌل، اخوت جي شروعات، اُن جو فلسفو، اصول، طريقي ڪار، ان جا گُڻ ۽ اوڳُڻ، امڪانن جا نوان اُفق، ائين کڻي چئجي ته اهو سفر در سفر آهي. هڪ اهم سفر، جيڪو هلندي گهمندي ٿيو ۽ ٻيو اهو سفر جيڪو خيالن ۾ ٿيو.
Title Cover of book اخوت جو سفر

3.5: پراڻيون ڳالهيون ياد آيون

جهاز جا ڦيٿا رڪيا، مسافرن کي سامان کڻڻ جي تڪڙ هئي، مون به ڪجهه ڪتابن تي ٻڌل بيگ کنئي ۽ اسين سڀ ٻاهر روانا ٿياسين. مسافرن جي آمد ۽ روانگي جا سڀ منظر هڪجهڙا هوندا آهن. هل هنگامون، وٺ وٺان بس رڳو مهانڊن جو فرق هوندو آهي. سهڻن چهرن جي وچ ۾ رستو ٺاهيندي ڪنويئر بيلٽ تائين پهتس، اڃا سامان ڪونه پهتو هو. جو اهي ٻه ٽي چهرا نظر آيا، جن سان ملاقات جي ڇڪ هتي گهلي آئي هئي. فتح خان، سپنا ۽ دولت، ٽيئي بي اختيار مون سان چنبڙي پيا، فتح خان، چاليهن سالن جو پراڻو سنگتي، هيءَ اها دوستي آهي، جنهن کي وقت سون ٿو بنائي ڇڏي. اڄ ساڻس ستن اٺن سالن کانپوءِ ملاقات ٿي رهي هئي. ميان محمد بخش جي ڳالهه ياد آئي، جنهان باجون جهٽ نئين سي لنگدا، اوشڪلان ياد نان رهيا (جن کانسواءِ ساعت به ڪانه سرندي هئي، سي ته هاڻ نقش ئي ياد نه رهيا آهن) چاليهه سال بلڪل سامهون پيا هئا. منهنجي خيال ۾ اهي ڊسمبر 1972ع جا ڏينهن هئا، جڏهن مون گورنمينٽ ڪاليج ۾ پير ڌريا. ان ڏينهن صبح جو آئون اقبال هاسٽل جي ڪمري نمبر سٺ ۾ پهريون ڀيرو گهڙيس ته اتي هڪ ڇوڪرو ڪرسيءَ تي ويٺو ڪلام پاڪ جي تلاوت ڪري رهيو هو. آئون ماٺ ڪري ويهي رهيس. ٿوري دير کانپوءِ هن قرآن پاڪ ٺپيو ۽ پنهنجو تعارف ڪرائڻ لڳو. فتح خان بنديال. هو معذرت ڪري رهيو ته کيس هڪ رات عارضي طورتي اسان جي ڪمري ۾ ٽڪڻون پيو.پهرين ملاقات هوريان هوريان دوستيءَ ۾ بدلجي ويئي.
ايندڙ پنج سال، جيستائين هو آڪسفورڊ نه ويو هو، سندس ئي ساٿ ۾ گذريا، پاڪستان مان انگلنڊ، انگلينڊ مان برونائي ۽ برونائي مان آمريڪا، سندس اهو سفر ڏاڍو ڊگهو هو. ان سفر جي دوران جڏهن هو برونائي ۾ ٽڪيل هو ته سندس ملاقات هڪ سري لنڪا جي خاتون سان ٿي ۽ پوءِ ٻيئي پنهنجا پنهنجا رستا وساري هڪ نئين رستي تي هلي پيا. محبت کان پوءِ جيڪڏهن ٻيو ڪجهه ياد رهي ٿو ته اهامحبت نه پر ٻيو ڪجهه هوندو آهي. سپنا پريرا جو پيءَ برونائي ۾ سري لنڪا پاران سفارتڪار هو. ٻنهي گهراڻن جي سخت مخالفت به محبت جي ان پالوٽ کي روڪي نه سگهي. ڪيترن ٻين ماڻهن اها شادي روڪڻ چاهي، پر هنن جي ديوانگي ۽ جنون ڏسي ماٺڙي ڪري ويهي رهيا. هو هرڪم سچائيءَ سان ٿو ڪري. سڀئي ٻيڙيون ساڙڻ کانپوءِ ڪجهه چوڻ، آکڻ ۽ سمجهائڻ اجايو هو. شادي کانپوءِ هو آمريڪا هليو آيو. جتي هو ۽ سندس بيگم سپنا بنديل وڪيل آهن، سندن هڪ ڏهن سالن جي ڌي آهي، جنهن جو نالو دولت حفيظ بنديال آهي. اهو نالو هن پنهنجي امڙ ۽ پيءُ جي نالي تي رکيو. سندس امڙ بي حد ٻاجهاري ۽ شانائتي عورت هئي. هوءَ اسان ٻنهي سان محبت ڪندي هئي. اها محبت به اسان جو گڏيل ورثو آهي. ڏهن سالن جي دولت گڏي ته ائين لڳو ڄڻ گذريل ڏينهن جي خوشبوءِ گهيري ۾ وٺي لاٿو هجي. ڊيلس جو ايئرپورٽ ڳوٺ جي ان قديم حوبلي ۾ بدلجي ويو، جتي اسين هڪ ماءُ جي محبت سان سرفراز ٿيندا هئاسين.