4.15: امريڪن يونيورسٽي
امريڪي يونيورسٽي ۾ منهنجو پهريون سال هيوبرٽ همفري فيلوشپ جي لاءِ هو، انٽرنيشنل ڊويلپمينٽ منهنجو خاص مضمون هو. ترقي، غربت جو خاتمو، هڪ خوبصورت سماج. مون سڄي دنيا ۾ ٿيندڙ ترقي جي ڪوشش کي سمجهڻ جي ڪوشش ڪئي. گرامين بئنڪ سان منهنجو پهريون تعارف به هت ئي ٿيو. اڄ هتي پهچي ائين لڳم، ڄڻ اها ڪلهه ڪلهوڻي ڳالهه هئي. اهي ئي رستا، اهي ئي روڊ، اهي ئي در، اهي ئي ڀتيون، اهو ئي ماحول. يونيورسٽي جي سڀ کان خوبصورت جڳهه لئبرري هئي، ان ئي لئبرريءَ ۾ يونيورسٽي جي سڀ کان سهڻي ڇوڪري ويهندي هئي. هوءَ اتي پڙهڻ ايندي هئي ۽ کيس ڏسڻ جي لاءِ ڪيترائي همراه هتي پڙهڻ جي لاءِ هليا ايندا هئا. ان جو نالو ايپرل هو. اپريل جي مهيني ۾ ٽڙندڙ گلن جيان نرم ۽ نازڪ، انوقت لئبرري ۾ ڏهن لکن کان به وڌيڪ ڪتاب هئا، جن مان ٽي لک ڪتاب هر وقت شاگردن وٽ رهندا هئا. منهنجي ڪنن ۾ يونيورسٽي جو موٽو گونجڻ لڳو For God and country(خدا ۽ ملڪ لاءِ) اها گهڙي جڏهن مون سوين شاگردن سان گڏ ڊگري وٺندي اهو وچن ڪيو هو ته پنهنجي خدا ۽ پنهنجي ملڪ جي لاءِ جيئندس. مونکي فخر آهي ته مونکي اڄ به پنهنجو اهو وچن ياد آهي. گريجوئيشن جي ان تقريب ۾ فرخ، جنيد ۽ فرازين کانسواءِ قدير ۽ سندس گهر واري به مون سان گڏ هيون. آئون ٿوري دير لئبرري جي سامهون بيٺو رهيس. مصطفيٰ پراچنده، هائيما، سارا، ارردن، ملائيشيا، نيپال... مون کي ائين لڳو ته ڄڻ ڪجهه پراڻا سنگتي به مون سان گڏ آهن. لئبرري سان گڏ خالي پيل جاءِ اسڪول آف انٽرنيشنل اسٽڊيز جي نئين عمارت اڏجي چڪي هئي. جارج واشنگٽن جو اهو ئي خواب هو. ان عمارت ۾ اسان کي اڪبر ايس احمد سان گڏجڻون هو. اسين عين وقت تي سندس آفيس جي سامهون موجود هئاسين. کڙڪائڻ تي سندس سيڪريٽري ڀليڪاريو ۽ ٻڌايو ته اڪبر ايس احمد اسان جي اوسيئڙي ۾ آهي.