سفرناما

اخوت جو سفر

هن ڪتاب جي شروعات هارورڊ يونيورسٽيءَ جي هڪ سفر سان ٿئي ٿي. آمريڪا جو هي سفرنامو اصل ۾ اخوت جو ئي سفر آهي. يارهن سالن تي ٻڌل، اخوت جي شروعات، اُن جو فلسفو، اصول، طريقي ڪار، ان جا گُڻ ۽ اوڳُڻ، امڪانن جا نوان اُفق، ائين کڻي چئجي ته اهو سفر در سفر آهي. هڪ اهم سفر، جيڪو هلندي گهمندي ٿيو ۽ ٻيو اهو سفر جيڪو خيالن ۾ ٿيو.
Title Cover of book اخوت جو سفر

3.7: هڪ ٻرندڙ شعلو منهنجي روح مان نڪتو

گلين بيري سٽنڊروم هڪ اهڙي بيماري آهي. جنهن جي پهرين نشاني اعصابي نظام جي ڀڃ ڊاهه آهي. ان بيماري جي شروعات عضون جي ڪمزوري ۽ ٽنگن ۾ چڀن سان ٿيندي آهي. هوريان هوريان اها بيماري سڄي جسم کي پنهنجي وڪڙ ۾ وٺي لاهيندي آهي. ائين لڳندو آهي ته ڄڻ سڄي بدن ۾ ڪنڊا چُڀي رهيا آهن ۽ پوءِ سڄو جسم مفلوج ٿي ويندو آهي. اُٿڻ ويهڻ، هلڻ چلڻ، ايتريقدر جو کائڻ پيئڻ به ناممڪن بنجي پوندو آهي. مصنوعي ساهه کڻڻ کانسواءِ مريض جو بچڻ ممڪن ئي نه رهندو آهي. نه ان بيماري جي سببن جي خبر آهي ۽ نه ئي وري علاج لڀيو آهي. هڪ شعلو جنهن مونکي ٻاريو، منهنجي اندر مان نڪتو. جسم جو مدافعاتي نظام Immune system خود ئي جسم تي حملو ڪري، ڀڃ ڊاهه ڪرڻ لڳندو آهي. جيئن ته اها بيماري اوچتوحملو ڪندي آهي، تنهنڪري هڪدم علاج نه ملڻ تي زندگي جو بچڻ محال هوندو آهي. ايف ڪي تي بيماري جا هيستائين ڪيترائي حملا ٿي چڪا آهن. مرض ۾ مبتلا ٽي سيڪڙو ماڻهن تي ان جو بار بار حملو ٿيندو آهي ۽ اهي ئي ٽي سيڪڙو انتهائي خطري جي منهن ۾ هوندا آهن. پهرين حملي جي موقعي تي هن جو بچڻ معجزي کان گهٽ نه هو. ڪيترائي هفتا هو انتهائي نگهداشت جي يونٽ ۾ پيو رهيو. سپنا جيڪا سندس سار سنڀال ڪئي. اهو محبت جو معراج هو. انهن ٽن هفتن ۾ هو ڪيترائي ڀيرا موت جي منهن ۾ ويو، پر هر ڀيري هن جي زندگي جو ڏيئو گُل ٿيندي ٿيندي بچندو رهيو. هن پنهنجي بيماري جي باري ۾ ڪنهن کي به نه ٻڌايو. اها سڄي اذيت هن پاڻ ئي سهڻ جو فيصلو ڪيو. ڪجهه عرصي کانپوءِ هن مون کي اشارن ڪناين ۾ ٻڌايو، پر ان جي تفصيل جي خبر هاڻ اچي پئي. اها بيماري مٿس ڪيترائي ڀيرا حملو ڪري چڪي آهي. ڪجهه هفتا اڳ به مٿس هلڪو حملو ٿيو هو. ان بيماريءَ۾ اعصابي نظام جي خرابي جو اثر دماغ تائين نٿو پهچي. سوچڻ ۽ سمجهڻ جون صلاحيتون به متاثر نه ٿينديون آهن. پر جسم جا ٻيا حصا ساٿ نه ڏين ته ذهن ڪهڙي ڪم جو. مون بيماري جون رپورٽون ڏٺيون ۽ ايف ڪي جون ڳالهيون ٻُڌي صفا ٻُڏي ويس. اهو شخص جيڪو ڳالهائيندو هو ته ڄڻ جادو وکرجڻ لڳندو هو، قلم کڻندو هو ته ڄڻ لفظ نرت ڪندا هجن. جنهن جي ذهانت جي سامهون ڪنهن جي مجال ئي نه هئي. منهنجو دوست اڄ ڪيترو نه بي وس لڳي رهيو هو. اسان شايد زندگيءَ کي مڪمل طور سمجهو ئي نه آهي، اهو جيڪو گوتم ٻُڌ چيوآهي ته ’حياتي ڏک آهي، موت به ڏک آهي، هي سڄي اڻ لکي ۽ بي نشان ڪائنات ڏک آهي.‘ مون ۽ ايف ڪي ڏک سان وڙهڻ جا خواب ڏٺا هئا، پر اڄ اسان مان خود هڪ ڄڻو ڏک جي تصوير بنيو ويٺو آهي. رنج ۽ ڏک، بي وسي ۽ پيڙا، مون کيس دلاسو ڏيڻ جي ڪوشش ڪئي، پر مونکي پنهنجا لفظ بي معنيٰ نظر آيا. اسان ٻنهي خاموش رهڻ ئي مناسب سمجهيو. گريبان ڦاڙڻ کانسواءِ به ته ماتم ڪري سگهجي ٿو.
”جڏهن منهنجون آڱريون لکي نه سگهنديون آهن، جڏهن منهنجا پير جواب ڏيئي ويندا آهن، جڏهن منهنجي لاءِ حرڪت به ممڪن نه رهندي آهي.... اهي گهڙيون اذيت جون گهڙيون هونديون آهن“. سمهڻ کان اڳ ڪيتروئي وقت اهي لفظ منهنجي ڪنن ۾ پڙاڏو بنجي گونجندا رهيا.