10:47
گناهن جي تلافي
قرآن ۾ فرمايو ويو آهي: ”۽ ڏينهن جي اڳياڙي ۽ پوياڙيءَ جي وقفن ۾ ۽ ڪو وقت رات ۾ (به) نماز پڙهو. ڇوته چڱايون، مداين کي نينديون آهن. نصيحت وٺندڙن جي لاءِ اها نصيحت آهي.“ (هود: 114)
انسان جي جوڙ ايئن جُڙي آهي، ته کانئس بار بار غلطيون ٿينديون ٿيون رهن. وقتي اثرن تحت هو گناهن ۾ ڦاسي ٿو وڃي. ان سان گڏ انسان جي اندر ضمير جو مادو به رکيل آهي، جڏهن به انسان کان ڪا ڪوتاهي ٿئي ٿي، ته انسان جو ضمير جاڳي پوي ٿو. هو کيس ملامت ڪرڻ ٿو لڳي ته تو ايئن ڇو ڪيو.
هاڻ انسان ڇا ڪري. هڪ طرف بشري (انساني) تقاضا تحت کانئس هڪ گناهه ٿي چڪو آهي. ٻئي پاسي سندس ضمير کيس اندر ئي اندر ۾ ملامت ڪري بي چين رکي ٿو. مذڪوره آيت ۾ ان مسئلي جو نبيرو ٻڌايو ويو آهي. ماڻهو ان آيت تي عمل ڪري پنهنجي دل جو بوجهه هلڪو ڪري سگهي ٿو. اُن سان گڏ هو الله سان پنهنجي تعلق کي ٻيهر ڳنڍي سگهي ٿو.
اها قرآني تدبير ڇا آهي. اها آهي برائيءَ کانپوءِ چڱائي ڪرڻ. اها ڀلائي، برائيءَ کي ايئن ڌوئي ٿي ڇڏي، جيئن ڪِنو پاڻي، گندگيءَ کي ڌوئي ٿو ڇڏي. ان ڀلائيءَ جون مختلف صورتون آهن. جهڙوڪ: دل ۾ توبهه ڪرڻ، نماز پڙهڻ، ذڪر ۽ دعا ۾ رُڌل رهڻ، مالي صدقو ڪرڻ، ضرورتمندن جي ڪم اچڻ، ان ماڻهوءَ جي حق ۾ نيڪ دعائون گهُرڻ، جنهن سان زيادتي ٿي ويئي هجي، وغيره.